Psixologiya izah etdi: Bəzi insanlar niyə asanlıqla ağlaya bilir?

Cəmiyyətdə ağlamaq hələ də çox vaxt "zəiflik" əlaməti kimi qəbul edilir. Bir çox insan nə qədər çətin vəziyyətdə olsa da, göz yaşlarını boğmağı bir güc nümayişi hesab edir. Lakin psixologiya elmi sübut edir ki, ağlamaq insan zehni üçün son dərəcə təbii və funksional bir mexanizmdir. Mütəxəssislərin fikrincə, ağlamaq sadəcə emosional boşalma deyil, həm də beynin özünü tənzimləmə üsullarından biridir.

Psixoloqlar qeyd edirlər ki, asan ağlayan fərdlər sanılanın əksinə, daha kövrək deyil, əksər hallarda öz duyğuları ilə daha sıx təmasda olan insanlardır.

Müasir psixoloji araşdırmalar göstərir ki, ağlamaq gərgin emosional vəziyyətlərdə beynin balans qurmasına kömək edir. Kədər, məyusluq və ya hədsiz stress anlarında sinir sistemi yüksək oyanıqlıq vəziyyətinə keçir. Ağlamaq bu gərginliyi azaldaraq zehnin daha sakit bir vəziyyətə keçməsini təmin edir.

Mütəxəssislərin fikrincə, bu prosesdə:

Sinir sistemi həddindən artıq yükdən azad olur; Zehni aydınlıq artır; Emosional dövr tamamlanmış olur.

Məhz buna görə də bir çox insan ağladıqdan sonra "rahatlıq", "yüngüllük" və ya "daha aydın düşünmə" hissi yaşadığını bildirir.

Psixoloqlar bunun həm bioloji, həm də psixoloji faktorlarla bağlı olduğunu bildirirlər. Neyrobioloji baxımdan bəzi fərdlərin sinir sistemi emosional qıcıqlandırıcılara qarşı daha həssasdır. Beyində duyğuların emalında rol oynayan amiqdala bu şəxslərdə daha tez aktivləşə bilir.

Buna əlavə olaraq:

Empatiya hissi yüksək olanlar; Duyğularını boğmaq əvəzinə ifadə etməyə vərdiş edənlər;

Uşaqlıqda ağlamağın qadağan edilmədiyi mühitdə böyüyənlər ağlamağı yetkinlikdə də təbii ifadə tərzi kimi istifadə edirlər.

Hər ağlama sağlam bir prosesin parçası olmaya bilər. Mütəxəssislər ağlamağın funksiyasını itirdiyi bəzi hallara diqqət çəkirlər. Aşağıdakı hallarda ağlamaq bir xəbərdarlıq siqnalı ola bilər:

Çox tez-tez və nəzarətsiz hala gəlibsə; Ağladıqdan sonra rahatlıq hissi vermirsə; Müəyyən bir səbəb olmadan baş verirsə; Daimi ümidsizlik, boşluq və ya çarəsizlik hissi ilə müşayiət olunursa.

Bu növ vəziyyətlər depressiya və ya şiddətli təşviş (anksiyete) kimi daha dərin psixoloji problemlərin göstəricisi ola bilər.

Psixologiyada Məqsəd Ağlamağı Dayandırmaqdır?
Xeyr. Terapiyada məqsəd ağlamağı aradan qaldırmaq deyil, onun nə demək istədiyini anlamaqdır. Psixoloqlar vurğulayırlar ki, yetkin bir insanın öz duyğularına qarşı şəfqətli yanaşması ruh sağlamlığının mühüm göstəricisidir. Uşağın ağlaması necə təbii qarşılanırsa, böyüklər də öz emosional reaksiyalarına eyni anlayışla yanaşmalıdırlar.
Lalə Qüdrətova
Milli.Az