Putinin yaxın silahdaşı müharibəyə qarşı çıxıbmış

Rusiya prezident administrasiyası rəhbərinin sabiq müavini Dmitri Kozak 2022-ci ildə Ukraynaya qarşı müharibənin başlanmasına açıq şəkildə qarşı çıxan azsaylı Kremlin məmurlarından biri olub.

Modern.az xəbər verir ki, bu barədə "The New York Times" qəzeti Kozaka yaxın üç mənbəyə istinadən yazır.

Məlumata görə, müharibənin ikinci günündə Kozak Ukrayna Ali Radasında hakim “Xalqın xidmətçisi” fraksiyasının rəhbəri David Araxamiya ilə mümkün atəşkəs və razılaşma variantlarını müzakirə edib. Həmin sənəd Ukraynanın təhlükəsizlik zəmanətlərini almasını və Rusiya qoşunlarının Krım və Donbas istisna olmaqla bütün ərazilərdən çıxarılmasını nəzərdə tuturdu. NYT yazır ki, bu cəhdlər Vladimir Putini ciddi şəkildə qəzəbləndirib.

25 fevral 2022-ci il axşamı Putin Kozakı səlahiyyətlərini aşmaqda ittiham edib və ondan Kiyevə yalnız Ukraynanın kapitulyasiyası barədə danışmağı tələb edib. Kozak sonradan öyrənib ki, həmin telefon danışığı yüksək səslə aparılıb və prezident administrasiyasında olan digər yüksək vəzifəli şəxslər də bunu eşidiblər. Kozak bu tələbə qarşı çıxaraq hətta buna görə həbs olunmağa və ya güllələnməyə hazır olduğunu bildirib. Buna baxmayaraq, söhbətin sonunda Putinin tələbini Ukrayna tərəfinə çatdırmağa məcbur olub. O, Araxamiya ilə telefon danışığı apararkən Putin səssiz şəkildə xətti dinləyib.

Bundan sonra Kozak Kiyevlə aparılan rəsmi danışıqlardan kənarlaşdırılıb və onun yerinə prezidentin köməkçisi Vladimir Medinski gətirilib. Kozak isə Prezident Administrasiyasında vəzifəsini qoruyub saxlayıb, lakin Ukrayna məsələləri onun səlahiyyətlərindən alınıb və bu sahə Sergey Kiriyenkoya həvalə edilib. 2025-ci ilin sentyabrında Kozak tutduğu vəzifədən istefa verib.

Dmitri Kozak Putinin çevrəsində 1990-cı illərdən bəri çalışan və onunla ən uzun müddət əməkdaşlıq etmiş məmur sayılır. O, 2014-cü ildə Krımın anneksiyasından sonra yarımadanın Rusiya sisteminə inteqrasiyasına rəhbərlik edib, daha sonra isə Donbasla bağlı danışıqlara cavabdeh olub. NYT yazır ki, Kozak Putinə yaxın çevrədə müharibəyə açıq şəkildə etiraz edən yeganə yüksək vəzifəli şəxs olub.

Qəzetin məlumatına görə, 21 fevral 2022-ci ildə Təhlükəsizlik Şurasının televiziya ilə yayımlanmayan hissəsində Kozak müharibənin ağır nəticələrə gətirib çıxaracağını deyib. O, ukraynalıların silahlı müqavimət göstərəcəyini, Rusiyaya qarşı sərt sanksiyaların tətbiq olunacağını və ölkənin geosiyasi mövqelərinin zəifləyəcəyini bildirib. Hətta Finlandiya və İsveçin NATO-ya üzv ola biləcəyi ehtimalını da öncədən xəbərdar edib ki, bu da sonradan reallığa çevrilib.

Kozak müharibəyə qarşı mövqeyini ictimaiyyət qarşısında heç vaxt açıq şəkildə dilə gətirməyib. Lakin NYT yazır ki, Moskvanın biznes və mədəni elitasında, eləcə də bir sıra digər məmurlar arasında da oxşar narazılıq və narahatlıq mövcuddur.