Qadın sahibkarların artan rolu və qarşılaşdıqları çətinliklər

Azərbaycan iqtisadiyyatında son illər aparılan islahatlar və sahibkarlığa dəstək mexanizmləri özəl sektorun sürətli inkişafına şərait yaradıb.

İqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarovun sözlərinə görə, hazırda ölkə iqtisadiyyatında özəl sektorun payı 81%-ə çatıb. Bunun mühüm göstəricilərindən biri də qadın sahibkarların sayının artmasıdır. Rəsmi məlumata əsasən, 2025-ci ilin ilk 6 ayında qadın sahibkarların sayı 7% artaraq 333 minə yaxınlaşıb.

Bu rəqəmlər qadınların biznes sahəsində getdikcə daha aktiv rol aldığını göstərsə də, onların sahibkar olma yolunda üzləşdiyi bir sıra çətinliklər hələ də qalmaqdadır.

1. Maliyyə resurslarına çıxış çətinliyi

Qadın sahibkarların ən böyük problemlərindən biri kapital əldə etməkdə məhdudiyyətlərdir. Bank kreditlərinə çıxışda zəmanət tələbləri və yüksək faiz dərəcələri qadınların biznes qurmasını çətinləşdirir. Çox vaxt qadınların maliyyə təminatı və girov imkanları məhdud olur ki, bu da onların fəaliyyətini genişləndirməsinə maneə yaradır.

2. Sosial stereotiplər və gender ayrı-seçkiliyi

Cəmiyyətdə hələ də “kişinin işi” və “qadının işi” anlayışı güclüdür. Bir çox qadın bizneslə məşğul olmaq istəyəndə, ailə və yaxın çevrədən “uyğun deyil”, “risklidir”, “sənin məsuliyyətin evdir” kimi münasibətlərlə qarşılaşır. Bu isə qadınların təşəbbüslərini zəiflədir və onların potensialını məhdudlaşdırır.

3. İş və ailə balansı

Qadın sahibkarların digər çətinliyi işlə ailə həyatını eyni anda idarə etməkdir. Xüsusilə ailəli və övladlı qadınlar üçün bizneslə məşğul olmaq əlavə yük yaradır. Qadının üzərinə düşən məişət öhdəlikləri çox zaman onun iş imkanlarını azaldır və bu, biznesin inkişaf tempinə təsir göstərir.

4. Dəstək infrastrukturunun məhdudluğu

Qadın sahibkarlar üçün mentorluq, biznes təlimləri, şəbəkələşmə imkanları hələ də kifayət qədər geniş deyil. Bir çox qadın bazara daxil olanda hansı hüquqi, maliyyə və idarəetmə alətlərindən istifadə etməli olduğunu bilmir. Dövlət dəstəyi mexanizmləri mövcud olsa da, qadınların onlardan xəbərdar olması və real istifadə etməsi səviyyəsi aşağıdır.

5. Bazar şərtlərinə uyğunlaşma problemi

Qadınların bir qismi biznesə daha çox mikro səviyyədə kiçik ticarət, xidmət və məişət yönümlü sahələrdə daxil olur. Bu isə onları iri bazar oyunçuları ilə rəqabətdə çətin vəziyyətə salır. Rəqəmsallaşma və yeni texnologiyaların sürətlə tətbiqi də qadın sahibkarların uyğunlaşmaqda çətinlik çəkdiyi sahələrdəndir.

Qadın sahibkarların artması iqtisadiyyatın dayanıqlılığı və inklüzivliyi üçün mühüm faktordur. Rəsmi rəqəmlər müsbət dinamikanı göstərsə də, qadınların sahibkar olma yolundakı sosial, maliyyə və institusional çətinliklər aradan qaldırılmadan bu artımın davamlılığı təmin olunmayacaq.

Leyla Mirzə, Bizimyol.info