Quru sərhədlərin bağlı olması turizmdə davamlı durğunluq yaradıb Samir Dübəndi

“2019-cu ildə Azərbaycana gələn turistlərin təxminən 70 %-ə qədəri quru sərhədlər vasitəsilə daxil olurdu. Sərhədlərin bağlı qalması bu axının faktiki olaraq kəsilməsinə səbəb olmuşdur.Azərbaycan 2018–2019-cu illərdə “İpək Yolu Turizm Marşrutu” çərçivəsində Gürcüstan–Azərbaycan–İran xətti üzrə Asiyadan (xüsusilə Çin, Koreya və Malayziya) gələn turist qruplarının əsas tranzit məntəqələrindən birinə çevrilmişdi. Bu turistlər quru yolla ölkəyə daxil olub, mədəni-tarixi marşrutla səyahət edirdilər”.
Bunu Demokrat.az-a "Azərbaycan Hotellər və Restoranlar Assosiasiyası”nın İdarə Heyətinin sədri, "Azərbaycan Ekoturizm Assosiasiyası”nın İcraçı direktoru Samir Dübəndi deyib.
Onun sözlərinə görə, quru sərhədlərin qapalı qalması nəticəsində bu marşrut faktiki olaraq dayanıb və turist axını yalnız Gürcüstan–Ermənistan xəttinə yönəlib. Beləliklə, Azərbaycan İpək Yolu turizmindən aldığı payı demək olar ki, itirib:

“Asiya ölkələrindən gələn turistlər uzunmüddətli və çoxölkəli marşrutlara üstünlük verir. Quru sərhəd məhdudiyyətləri səbəbindən bu turistlər Azərbaycanı marşrutdan çıxararaq Gürcüstan-Ermənistan alternativinə yönəlirlər. Bu, regional turizm rəqabətində Azərbaycanın geosiyasi üstünlüyünü zəiflədir.Azərbaycanın quru sərhədlərinin pandemiyadan 4 il sonra belə bağlı qalması turizm sektorunda davamlı durğunluq yaradıb. Hüquqi əsaslandırma mövcud olsa da, iqtisadi və regional təsirlər bu qərarın uzunmüddətli davamının mənfi nəticələr verdiyini göstərir. Xüsusilə İpək Yolu marşrutlarında və Asiyadan gələn qrup turistlər arasında Azərbaycanın önəmi zəifləməkdədir”.
Ekspert qeyd edib ki, 2024-cü ildə Rusiyadan Azərbaycana gələn turistlərin sayı 731 009 nəfər təşkil etmişdir. Bu göstərici 2023-cü illə müqayisədə 17 % artım deməkdir:
“Bu artıma baxmayaraq, quru sərhədlərin bağlı qalması Rusiya vətəndaşlarının Azərbaycana səfərlərinə müəyyən məhdudiyyətlər gətirmişdir. Əvvəllər quru yollarla səyahət edən turistlər, xüsusilə Dağıstan, Çeçenistan və Stavropol bölgələrindən olanlar sərhədlərin bağlı olması səbəbindən hava nəqliyyatına yönəlmiş və bu da səyahət xərclərinin artmasına səbəb olmuşdur.Nəticədə, bəzi turistlər alternativ marşrutlara, məsələn, Gürcüstan və Türkiyəyə üstünlük vermişlər. Bu vəziyyət, Azərbaycanın regional turizm rəqabətində müəyyən dərəcədə geridə qalmasına səbəb olmuşdur.Ümumilikdə, Rusiyadan gələn turistlərin sayında artım müşahidə olunsa da, quru sərhədlərin bağlı qalması bu artımın potensialını məhdudlaşdırmışdır.
Vəziyyəti dərindən təhlil edərkən bir sıra tövsiyələrin ortaya çıxmasının şahidi oluruq. Bir neçə misalla bunları izah etmək istərdim: qrup və individual turistlər üçün "xüsusi sərhəd keçidi" rejimi tətbiq etmək, regionda Gürcüstanla birgə “turizm dəhlizi” layihəsi inkişaf etdirmək, Dağıstan və Şimali Qafqaz regionlarına yönəlik xüsusi turizm təşviqi proqramlarının hazırlanması və 2025-ci ildən etibarən mərhələli sərhəd açılması planlaşdırılması və ictimaiyyətə aydın strategiya təqdim edilməsi məqsədəuyğun olardı”.
Cavidan Mirzəzadə
Demokrat.az