Icma.az
close
up
RU
Radarda təyyarənin obyekt, yoxsa dron olduğu bilinir? Türkiyəli pilotlar detalları AÇIQLADILAR

Radarda təyyarənin obyekt, yoxsa dron olduğu bilinir? Türkiyəli pilotlar detalları AÇIQLADILAR

Icma.az, Oxu.az portalından verilən məlumatlara əsaslanaraq xəbər verir.

Dekabrın 25-də Bakıdan Qroznıya uçan AZAL-a məxsus "Embraer E190AR" təyyarəsinin Qazaxıstanın Aktau şəhərində qəzaya uğraması və nəticədə ikisi pilot, biri bələdçi olmaqla göyərtədə olan 67 nəfərdən 38-nin həlak olması Azərbaycanla yanaşı, bütün dünya gündəminin aktual mövzusudur. Çünki təyyarəyə Qroznıdakı zenit qurğusundan atəş açılması və quyruq hissəsinin zədələnməsi, eləcə də Mahaçqala və Mineralnıye Vodı hava limanlarına enmək üçün icazənin verilməməsi ilə bağlı qaranlıq suallara hələ də aydınlıq gətirilməyib. Azərbaycan təyyarəsi Rusiya tərəfindən Çeçenistanda vurulanda isə izahat belə olub ki, əvvəlcə təyyarənin pilotsuz uçuş aparatı olduğu zənn edilib.

Bəs, təyyarənin radarında görünən obyektin əvvəlcədən təyyarə və ya dron olduğunu ayırd etmək mümkündürmü? Bu sistem necə işləyir?

Türkiyəli pilotlar (Türkiyə qanunvericiliyinə əsasən, fəaliyyətdə olan hərbi pilotların kimliklərinin ictimailəşməsi mümkün olmadığı üçün ad-soyadlar şərti verilib - red.) mövzunu Oxu.Az-a şərh ediblər.

Kapitan Emir Aras bildirib ki, sərnişin təyyarələrindəki radar hava radarıdır və yalnız təbiət hadisələrini göstərir:

"Radardakı TCAS cihazı toqquşmamaq üçün digər təyyarələri bilgiləndirir, transponder cihazı isə öz mövqeyi və hündürlük məlumatlarını yayımlayır. Eyni zamanda, bu məlumatı yaxınlıqdakı digər təyyarələrdən də görür. Transponder qurğusu olmayan və öz məlumatlarını xaricə yaymayan obyektləri (o cümlədən dronları) aşkar edə bilən cihaz yoxdur. Bunu yalnız hərbi dərəcəli radar və aşkarlama cihazları müəyyən edə bilər".

Kapitan Salih Yiğit isə bildirib ki, transponder cihazı açıqdırsa, obyekt radarda görünəndə təyyarənin uçuş nömrəsini görmək mümkündür:

"Lakin transponder işlək deyilsə, radarda dronlar və pilotsuz uçuş aparatlarını görmək mümkün deyil".

Kapitan Ayaz Kuzeyin isə sözlərinə görə, radar sisteminin siqnal göndərməsi, əks təyyarəyə və ya obyektə dəyən siqnalın geri qayıtması ilə mümkündür:

"Pilot qarşısındakı obyekti görərək onun mövqeyini, hündürlüyünü və sürətini şərh edə bilər. Daim yeniləndiyi üçün bunun təyyarə və ya dron olduğuna qərar verə bilər. Onlar 5-ci və 6-cı nəsil təyyarələrə gizli xüsusiyyətlər verir. Hədəf təyyarəsi bəzi texnoloji sistemlərlə ya siqnalları səpələyir, udur, ya da heç bir siqnalı geri göndərmir. Eyni şey mülki təyyarələrə də aiddir. Daha təkmil sistemlər var. Uçuş zamanı pilot ətrafındakı bütün uçan obyektlərin hündürlüyünü, sürətini və istiqamətini göstərir. Bundan əlavə, təhlükə yaradırsa, həm şifahi, həm də rəngli xəbərdarlıq edir".

Kaptan İlhan Poyraz da deyib ki, dronlar kiçik olduğu üçün onların transponder cihazları yoxdur, çünki transponder cihazının müəyyən çəkisi var:

"Daha kiçik pilotsuz uçuş aparatlarında da (PUA) transponderlər yoxdur, lakin müəyyən ölçüdən yuxarı olanlarında var. Radar yalnız transponder vasitəsilə bu vasitələrin hündürlüyünü, yerini və sürətini görə bilir. Lakin bütün PUA-ların beynəlxalq kodlaşdırması olmadığı üçün radar ekranında yalnız PUA-lar görünür, onların təfərrüatlı növləri aydın deyil. Nəzarətçilər sürətlərinə görə növlərini təxmin edə bilərlər. Təyyarələrin növləri artıq uçuş planından məlumdur. Təyyarələr ekranlarında transponderləri olan digər təyyarələri görə bilər".

Mərahim Nəsib

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:77
embedMənbə:https://oxu.az
archiveBu xəbər 09 Yanvar 2025 17:54 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see277

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see249

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see182

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see176

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see139

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see133

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see129

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

19 Oktyabr 2025 23:19see129

Yəmən sahillərində tanker partladı: 24 ekipaj üzvü...

19 Oktyabr 2025 01:17see128

Körpələrdə genetik xəstəliklərin aşkarlanması üçün ölkəyə 300 mindən çox test gətiriləcək

19 Oktyabr 2025 20:14see127

Yer kürəsində oktyabr ayının üçüncü maqnit qasırğası başlayıb

19 Oktyabr 2025 04:50see127

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see127

On dörd yaşlı futbolçu qız məktəbdəki zorakılığa görə intihar edib FOTO

19 Oktyabr 2025 04:02see127

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see127

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see127

Əməliyyat otaqlarında niyə yalnız yaşıl və mavi geyimlərə icazə verilir?

19 Oktyabr 2025 04:05see126

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see125

Luvr muzeyində Azərbaycan nəfəsi: Parisdə gənc rəssam Diana Quliyevanın əsərləri sərgilənir Foto

19 Oktyabr 2025 09:10see125

“Mən ABŞ ı təhlükəyə ata bilmərəm...”

19 Oktyabr 2025 19:18see122

Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir: 50 yaşdan sonra bu qidalar məhdudlaşdırılmalıdır

19 Oktyabr 2025 07:08see119
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri