Icma.az
close
up
RU
Radarda təyyarənin obyekt, yoxsa dron olduğu bilinir? Türkiyəli pilotlar detalları AÇIQLADILAR

Radarda təyyarənin obyekt, yoxsa dron olduğu bilinir? Türkiyəli pilotlar detalları AÇIQLADILAR

Icma.az, Oxu.az portalından verilən məlumatlara əsaslanaraq xəbər verir.

Dekabrın 25-də Bakıdan Qroznıya uçan AZAL-a məxsus "Embraer E190AR" təyyarəsinin Qazaxıstanın Aktau şəhərində qəzaya uğraması və nəticədə ikisi pilot, biri bələdçi olmaqla göyərtədə olan 67 nəfərdən 38-nin həlak olması Azərbaycanla yanaşı, bütün dünya gündəminin aktual mövzusudur. Çünki təyyarəyə Qroznıdakı zenit qurğusundan atəş açılması və quyruq hissəsinin zədələnməsi, eləcə də Mahaçqala və Mineralnıye Vodı hava limanlarına enmək üçün icazənin verilməməsi ilə bağlı qaranlıq suallara hələ də aydınlıq gətirilməyib. Azərbaycan təyyarəsi Rusiya tərəfindən Çeçenistanda vurulanda isə izahat belə olub ki, əvvəlcə təyyarənin pilotsuz uçuş aparatı olduğu zənn edilib.

Bəs, təyyarənin radarında görünən obyektin əvvəlcədən təyyarə və ya dron olduğunu ayırd etmək mümkündürmü? Bu sistem necə işləyir?

Türkiyəli pilotlar (Türkiyə qanunvericiliyinə əsasən, fəaliyyətdə olan hərbi pilotların kimliklərinin ictimailəşməsi mümkün olmadığı üçün ad-soyadlar şərti verilib - red.) mövzunu Oxu.Az-a şərh ediblər.

Kapitan Emir Aras bildirib ki, sərnişin təyyarələrindəki radar hava radarıdır və yalnız təbiət hadisələrini göstərir:

"Radardakı TCAS cihazı toqquşmamaq üçün digər təyyarələri bilgiləndirir, transponder cihazı isə öz mövqeyi və hündürlük məlumatlarını yayımlayır. Eyni zamanda, bu məlumatı yaxınlıqdakı digər təyyarələrdən də görür. Transponder qurğusu olmayan və öz məlumatlarını xaricə yaymayan obyektləri (o cümlədən dronları) aşkar edə bilən cihaz yoxdur. Bunu yalnız hərbi dərəcəli radar və aşkarlama cihazları müəyyən edə bilər".

Kapitan Salih Yiğit isə bildirib ki, transponder cihazı açıqdırsa, obyekt radarda görünəndə təyyarənin uçuş nömrəsini görmək mümkündür:

"Lakin transponder işlək deyilsə, radarda dronlar və pilotsuz uçuş aparatlarını görmək mümkün deyil".

Kapitan Ayaz Kuzeyin isə sözlərinə görə, radar sisteminin siqnal göndərməsi, əks təyyarəyə və ya obyektə dəyən siqnalın geri qayıtması ilə mümkündür:

"Pilot qarşısındakı obyekti görərək onun mövqeyini, hündürlüyünü və sürətini şərh edə bilər. Daim yeniləndiyi üçün bunun təyyarə və ya dron olduğuna qərar verə bilər. Onlar 5-ci və 6-cı nəsil təyyarələrə gizli xüsusiyyətlər verir. Hədəf təyyarəsi bəzi texnoloji sistemlərlə ya siqnalları səpələyir, udur, ya da heç bir siqnalı geri göndərmir. Eyni şey mülki təyyarələrə də aiddir. Daha təkmil sistemlər var. Uçuş zamanı pilot ətrafındakı bütün uçan obyektlərin hündürlüyünü, sürətini və istiqamətini göstərir. Bundan əlavə, təhlükə yaradırsa, həm şifahi, həm də rəngli xəbərdarlıq edir".

Kaptan İlhan Poyraz da deyib ki, dronlar kiçik olduğu üçün onların transponder cihazları yoxdur, çünki transponder cihazının müəyyən çəkisi var:

"Daha kiçik pilotsuz uçuş aparatlarında da (PUA) transponderlər yoxdur, lakin müəyyən ölçüdən yuxarı olanlarında var. Radar yalnız transponder vasitəsilə bu vasitələrin hündürlüyünü, yerini və sürətini görə bilir. Lakin bütün PUA-ların beynəlxalq kodlaşdırması olmadığı üçün radar ekranında yalnız PUA-lar görünür, onların təfərrüatlı növləri aydın deyil. Nəzarətçilər sürətlərinə görə növlərini təxmin edə bilərlər. Təyyarələrin növləri artıq uçuş planından məlumdur. Təyyarələr ekranlarında transponderləri olan digər təyyarələri görə bilər".

Mərahim Nəsib

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:78
embedMənbə:https://oxu.az
archiveBu xəbər 09 Yanvar 2025 17:54 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see243

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see206

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see197

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see191

Qızılın bahalaşması 2026 cı ildə də davam edəcək PROQNOZ

22 Oktyabr 2025 17:09see176

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see167

Türkiyəli alim Botanika İnstitutunda elmi seminar keçirib

22 Oktyabr 2025 16:01see154

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see150

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see139

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see133

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see133

Tramp etmədi, Orbanın da fikri yoxdur Putinlə bağlı məsələyə reaksiya

22 Oktyabr 2025 12:18see132

Ştutqart la oyundan öncə Fənərbaxça da 4 itki

22 Oktyabr 2025 20:14see127

Dünyanın ən sürətli BYD superkarı yeni rekorda imza atıb...

23 Oktyabr 2025 00:16see127

170 saylı marşrutda tıxac kabusu: Daşıyıcı şirkət açıqlama verdi

22 Oktyabr 2025 23:38see127

Azərbaycan Mərkəzi Bankı qızılın bahalaşmaqda davam edəcəyini gözləyir

22 Oktyabr 2025 14:42see127

İcmal büdcənin gəlirləri 36 mlrd. manata yaxınlaşıb

22 Oktyabr 2025 14:41see125

İlk qadın gəmi kapitanı ekranda

23 Oktyabr 2025 10:17see123

TRAMP İSRAİLİ HƏDƏLƏDİ “Mən ərəb ölkələrinə söz vermişəm...”

23 Oktyabr 2025 17:40see123

Politoloq: 2026 cı ildə sülh sazişinin reallaşması gözlənilir

22 Oktyabr 2025 17:51see119
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri