Icma.az
close
up
RU
Rusiya nefti ilə bağlı yeni geosiyasi xətt Tramp Avropaya mesaj verdi/ŞƏRH

Rusiya nefti ilə bağlı yeni geosiyasi xətt Tramp Avropaya mesaj verdi/ŞƏRH

Gununsesi portalından alınan məlumata görə, Icma.az xəbər verir.

Donald Tramp açıq şəkildə Avropanı Rusiya neftinin alınmasını tamamilə dayandırmağa çağırıb.

İlk baxışdan bu, Bayden administrasiyasının və Aİ-nin 2022-ci ildən bəri apardığı siyasətin təkrarı kimi görünür, amma burada mühüm fərqlər var:

Aİ 2022-ci ilin fevralından sonra Rusiya neftinin idxalını təxminən 80% azaldıb. Qalan hissənin əsas tədarükü “Drujba” kəməri vasitəsilə həyata keçirilir. Hazırda əsas alıcılar Macarıstan və Slovakiyadır (Çexiya da bu siyahıda idi, amma 2025-ci ilin aprelindən idxalı tamamilə dayandırıb).

Trampın son çağırışı əslində yalnız iki ölkəyə ünvanlanıb: Macarıstan və Slovakiyaya. Faktiki olaraq Tramp öz yaxın müttəfiqlərinə təzyiq göstərməyə başlayır. Məlumdur ki, Macarıstan və Slovakiya ABŞ-da respublikaçılara, xüsusən də şəxsən Trampa ən yaxın Avropa ölkələrindəndir. Viktor Orban isə Trampın Avropadakı ən açıq tərəfdarıdır.

Əgər Tramp Macarıstan və Slovakiyaya Rusiya neftinin idxalını dayandırmaq üçün gerçək təzyiqlər etməyə başlasa, bu, Avropadakı Rusiya meylli qüvvələr üçün çox ciddi sınaq olacaq.

Məsələnin iqtisadi tərəfi

Respublikaçılar, o cümlədən Tramp, ABŞ-ın böyük neft şirkətləri (ExxonMobil, Chevron, ConocoPhillips və s) ilə sıx bağlıdır. Tarixən neft lobbisi respublikaçılara çox yaxın olub.

Əgər Avropa Rusiya neftindən tamamilə imtina edərsə, yaranan boşluğu doldurmaq üçün alternativ mənbələr axtarmalı olacaq və bu məqamda ABŞ neft lobbisi öz xidmətlərini təklif edəcək. Bu, həm ABŞ-ın, həm respublikaçıların, həm də onlara yaxın şirkətlərin birbaşa iqtisadi marağına uyğundur.

Lakin Trampın Avropaya Rusiya neftindən imtina etmək çağırışının əsas tərəfi iqtisadi yox, siyasi, hətta geosiyasi xarakter daşıyır.

Bayden administrasiyası Rusiya hərbi maşınının zəiflədilməsi üçün düsturu müharibənin ilk günündən tapmışdı: davamlı sanksiyalar və Ukraynaya fasiləsiz silah tədarükü.

Mövcud geosiyasi reallıqları görərkən aydın olur ki, alternativ düstur sadəcə yoxdur.

Tramp isə Baydendən fərqli olaraq, Putinlə şəxsi münasibətlərdən istifadə edərək bu problemi “danışıqlar yolu ilə” həll edə biləcəyinə inanırdı və bu yol nəticə verməyəndən sonra yuxarıda qeyd etdiyimiz “yeganə düstur”a(sanksiyalar və silahlar) müraciət etməyə çalışır.

Bu gün Tramp da, Avropa da müharibənin bitməsini istəyir. Şərtlər bir qədər fərqli olsa da, hər iki tərəfin məqsədi eynidir. Amma hələlik Rusiyanı səmimi danışıqlara məcbur edəcək real təzyiq alətləri tam gücü ilə işə salınmayıb.

Nəticədə ABŞ və Avropa bir-birinə “barmaqla göstərməyə” başlayır, yəni bir növ məsuliyyəti paylaşırlar. Bunu yeni bir tendensiya kimi qiymətləndirmək olar və bu, heç də pis deyil.

Sanksiyalar

Rusiyaya qarşı daha təsirli və daha ağrılı sanksiyalar lazımdır. ABŞ və Avropa birlikdə yeni mexanizmlər hazırlamalıdır. Misal üçün ABŞ-ın Hindistana qarşı tətbiq etdiyi tarifləri uğurlu adlandırmaq olar, ona görə ki, Hindistanın Trampın tariflərindən itirdiyi maliyyə vəsaitləri, Rusiyadan aldığı neftdən qənaət etdiyi vəsaitlərdən 5-10 qat daha çoxdur. Bu təqdirdə Hindistanın gerçəkdən Rusiya neftindən imtina etməsi olduqca real görünür.

Eyni yanaşma silah məsələsində də keçərlidir. Rusiyanı danışıqlara məcbur etmək üçün daha radikal yanaşmalar lazımdır. Məhz buna görə son aylarda biz həm ABŞ-dan (xüsusilə Lindsi Qrem), həm Böyük Britaniyadan, həm də Almaniyadan və digər ölkələrdən Ukraynaya uzaqmənzilli silahların verilməsi ilə bağlı bəyanatları tez-tez eşidirik.

Reallıqlar Trampı divara dirəyib: əgər heç nə köklü şəkildə dəyişməsə, müharibə davam edəcək. Tramp da, Avropa da bunu istəmir və indi məhz buna görə daha sərt sanksiyalar və daha güclü silah dəstəyi gündəmdədir.

Kamran Cəfərov

Gununsesi.info

Ən son yeniliklər və məlumatlar üçün Icma.az saytını izləyin, biz hadisənin gedişatını izləyirik və ən aktual məlumatları təqdim edirik.
seeBaxış sayı:29
embedMənbə:https://www.gununsesi.info
archiveBu xəbər 05 Sentyabr 2025 16:25 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Rusiya bankları İran akkreditivlərini qəbul etməyə başlayıblar

20 Oktyabr 2025 15:22see212

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see200

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see171

Qazaxıstan və Azərbaycan arasında süni intellekt və İT sahəsində əməkdaşlıq üçün böyük potensial var Nazirliyin İdarə rəhbəri

20 Oktyabr 2025 17:30see158

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see152

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see149

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see143

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see141

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see139

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see138

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

19 Oktyabr 2025 23:19see135

Naxçıvan məktəblisi “Statistik olimpiada”nın qalibi olub

21 Oktyabr 2025 03:36see134

İş adamı hava limanında həbs edildi

20 Oktyabr 2025 20:43see132

Rıbin və həyat yoldaşı öləcəkləri halda tək oğul övladlarına təlimatlar tərtib ediblər...

20 Oktyabr 2025 00:18see131

Səhər yeməyində turşu yeməyin 5 faydası

21 Oktyabr 2025 02:51see130

Oyundan sonra duş qəbul edə bilmədilər Atletiko dan UEFA ya şikayət

21 Oktyabr 2025 00:12see129

Qara zirə yağı: Hər dərdin dərmanı

20 Oktyabr 2025 05:06see126

Fransada tornado nəticəsində 1 nəfər ölüb, xəsarət alanlar var

21 Oktyabr 2025 03:34see124

Bunları yesəniz gec YAŞLANACAQSINIZ

21 Oktyabr 2025 02:37see123

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see121
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri