Rusiya vətəndaşlığı proseduru sərtləşir ŞƏRH EDİLDİ

"Bir müddət öncə Rusiya Prezidentinin 2026–2030-cu illər üçün Dövlət Miqrasiya Siyasəti Konsepsiyasını təsdiqləməsi, Rusiyanın miqrasiya siyasəti ilə bağlı mövzunu yenidən aktuallaşdırıb". Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında siyasi şərhçi Elşad Paşasoy deyib.

Siyasi şərhçi sözlərinə belə davam edib: "Bu sənədin hansı zərurətdən irəli gəldiyini anlamaq üçün bir neçə məqamı vurğulamaq lazımdır. Heç şübhəsiz ki, bu siyasətin təməlində Rusiyanın artıq dördüncü ildir Ukraynada apardığı müharibə dayanır. Rusiya beynəlxalq hüquqa meydan oxumaqla yanaşı, daxildə də demoqrafik və sosial-iqtisadi çətinliklərlə üzləşib. Uzun illərdir əhalisinin azalması və yaşlanması problemi var. Bu çatışmazlıq əsasən xarici miqrantların hesabına qismən kompensasiya olunurdu. Lakin hazırda davam edən müharibə şəraitində Rusiya daha çox döyüşçü və fiziki əmək qüvvəsinə ehtiyac duyur. Bu səbəbdən bəzi hallarda hətta qeyri-Rusiya vətəndaşları məcburi şəkildə döyüşlərə göndərilir. Miqrantlara qarşı sərtləşdirilən siyasətin bir səbəbi də onları Rusiya vətəndaşlığına cəlb edərək hərbi xidmətə cəlb etməkdir. Rusiya rəsmiləri bu konsepsiyanın məqsədi kimi qeyri-qanuni miqrasiyanı və miqrantların yaratdığı cinayətkarlığı azaltmaq olduğunu bildirirlər. Amma sual yaranır: bu qədər geniş yayılmış cinayətkarlığa indiyə qədər niyə göz yumulub? Bu, elə Rusiyanın hüquq-mühafizə strukturlarının fəaliyyətinə kölgə salır.

Eyni zamanda miqrantlara qarşı həyata keçirilən sərt tədbirlər zamanı biz rəsmi qurumların əməkdaşlarının da zorakı davranışlarını müşahidə edirik. Məsələn, Yekaterinburqda azərbaycanlılara qarşı törədilən zorakılıq halları və qətllər hələ də cavabsız qalıb. Bu kimi hallar Rusiya hüquq-mühafizə sisteminin selektiv yanaşmasını göstərir. Konsepsiyanın digər tərəfi isə Rusiya vətəndaşlığının əldə olunması prosesinin sərtləşdirilməsidir. Bir vaxtlar bu prosedurlar sadələşdirilmişdi – beş il fasiləsiz yaşayış və qanuni gəlir kifayət edirdi. İndi isə vizasız qalma müddəti 134 gündən 90 günə endirilib, müvəqqəti yaşamaq icazəsinin şərtləri ağırlaşdırılıb və hətta məktəbə qəbulda belə qeyri-rus uşaqlar rus dili imtahanı verməli olurlar.

Bu siyasətin ən çox zərər vurduğu təbəqə isə Mərkəzi Asiya və Qafqaz ölkələrindən olan miqrantlardır. Bura Azərbaycan vətəndaşları və soydaşlarımız da daxildir. Uzun illər bu ölkənin rifahı üçün çalışan azərbaycanlılar indi qanunsuz miqrasiya bəhanəsi ilə ölkədən çıxarılır. Hətta diaspor nümayəndələrinin belə deportasiyası halları var. Rusiya bir tərəfdən bu insanlara vətəndaşlıq və iş imkanı verib, digər tərəfdən onların var-dövlətinə əl qoymaq məqsədilə sui-istifadə hallarına yol verir. Bəzi məmurlar, hüquq-mühafizə orqanları əməkdaşları bu zəif sosial müdafiəyə malik miqrantları talamaqla özlərini zənginləşdirirlər. Bu isə artıq beynəlxalq hüququn və sivil qonşuluq münasibətlərinin kobud şəkildə pozulması deməkdir. Əgər Rusiya öz daxili siyasətini beynəlxalq standartlara uyğun qurmaq istəyirsə, ilk növbədə miqrantlara qarşı hüquqi və humanist yanaşmanı təmin etməlidir.

Azərbaycan nümunəsi göz qabağındadır. Burada ruslar və digər etnik azlıqlar azad şəkildə yaşayır, rus məktəblərinin sayı yüksəkdir, heç bir diskriminasiya yoxdur. Kaş ki, Rusiyada da milyonlarla azərbaycanlıya qarşı ən azı bu münasibətin yarısı göstəriləydi".