Şarm əl Şeyx Dialoqu çərçivəsində 2025 ci ilin 1 ci vork şopun açılışında Azərbaycanın qlobal iqlim fəaliyyətinə töhfələri vurğulanıb

Bonn, 17 iyun, Pərvanə Qafarova, Elvin Mövsümov, AZƏRTAC

Bonn İyun İqlim Sammiti - BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının (UNFCCC) Yardımçı Orqanlarının 62-ci Sessiyası (SB62) çərçivəsində iyunun 17-də Şarm-əl-Şeyx Dialoqu çərçivəsində 2025-ci ilin 1-ci vork-şopun açılışı olub.

AZƏRTAC xəbər verir ki, vork-şopun açılış mərasimində Azərbaycan Respublikasının Xarici İşlər Nazirliyinin nəzdində fəaliyyət göstərən Azərbaycan Respublikasının Beynəlxalq İnkişafa Yardım Agentliyinin (AIDA) rəisi Elməddin Mehdiyev, Şarm-əl-Şeyx Dialoqunun həmsədrləri xanım Qabriela Blatter və səfir Mohamed Nasr, eləcə də UNFCCC Katibliyindən Daniele Violetti çıxış ediblər.

AIDA-nın rəisi Elməddin Mehdiyev çıxışında iqlim maliyyələşməsi istiqamətində əldə olunmuş mühüm irəliləyişlərə diqqət yönəldib. Bildirib ki, COP29-un nəticəsi olaraq qəbul edilən Bakı Maliyyə Hədəfi iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə tarixi addım kimi qiymətləndirilir. Bu hədəflə inkişaf etməkdə olan ölkələr üçün 2035-ci ilə qədər hər il azı 300 milyard dollar maliyyə vəsaitinin səfərbər olunması nəzərdə tutulur. Bu təşəbbüsün davamı olaraq Azərbaycan və Braziliya tərəfinə “Bakıdan Belemə Yol Xəritəsi”ni hazırlamaq həvalə olunub və məqsəd 1,3 trilyon dollarlıq illik iqlim maliyyəsinin təmin edilməsidir.

Çıxışda, həmçinin karbon bazarlarına dair 6-cı maddə üzrə onillik danışıqların yekunlaşdığı və bu mexanizmlərin 2050-ci ilə qədər 1 trilyon dollarlıq maliyyə axını yarada biləcəyi qeyd olunub. COP29 zamanı, həmçinin inkişaf etməkdə olan ölkələr üçün maliyyə əlçatanlığının artırılması, kapitalın yüksək dəyəri və digər struktur maneələrin aradan qaldırılması məsələlərinə də toxunulub.

E.Mehdiyev iqlim maliyyəsinin təkcə rəqəmlərlə deyil, praktiki tədbirlərlə və yerli səviyyədə nəticələrlə müşayiət olunmasının vacibliyini diqqətə çatdırıb. O, bu istiqamətdə Şarm Əş-Şeyx Dialoqunun mühüm dialoq platforması rolunu oynadığını bildirib və Bakı Maliyyə Hədəfinin icrasında 2.1(c) maddəsinin əhəmiyyətini vurğulayıb. Bundan başqa, COP29-da səsləndirilən fikirlərin və əldə olunan nəticələrin Paris Sazişinin konkret icra mexanizmlərinə keçidi gücləndirdiyi və nəticələrin COP30-da təqdim olunmasının planlaşdırıldığı vurğulanıb.

İclasda iqlim maliyyəsinin funksionallığının artırılması, Paris Sazişinə uyğun maliyyə mexanizmlərinin təkmilləşdirilməsi və yaşıl investisiyaların təşviqi məsələləri ətrafında geniş müzakirələr aparılıb. Meşə sektorunda mitiqasiya həllərinin gücləndirilməsi və bu sahədə milli, regional təcrübələrin paylaşılması əsas müzakirə mövzularından olub. Həmçinin inkişaf etməkdə olan ölkələrin ehtiyacları və potensial quruculuğu imkanları da diqqət mərkəzində yer alıb.

Şarm-Əl Şeyx Dialoqu 2022-ci ildə Misirdə keçirilmiş COP27 zamanı Paris Sazişinin 2-ci maddəsinin 1(c) bəndinin əhatə dairəsi və həmin maddənin Sazişin 9-cu maddəsinə uyğunluğu (tamamlayıcılığı) barədə müzakirələrin keçirilməsi məqsədilə yaradılıb. Qərara əsasən, 2023-cü il ərzində COP27 Sədrliyinin rəhbərliyi ilə iki seminar keçirilib.

2023-cü ildə Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində keçirilən COP28 zamanı Dialoqun ilkin məqsədlərinə Paris Sazişinin 2-ci maddəsinin 1(c) bəndinin tətbiqi ilə bağlı anlayışın genişləndirilməsi əlavə edilib. Həmçinin Dialoqun 2024-cü və 2025-ci illəri əhatə etməsi və bu çərçivədə UNFCCC Katibliyi tərəfindən ildə iki dəfə seminarların keçirilməsi barədə qərar qəbul olunub. Eyni zamanda, iclasların koordinasiyasının həyata keçirilməsi məqsədilə COP28-in Prezidenti tərəfindən müvafiq olaraq inkişaf etmiş və inkişaf etməkdə olan ölkələri təmsil edən isveçrəli və misirli iki həmsədr təyin edilib.

Dialoq çərçivəsində müzakirələrdə Paris Sazişinə Tərəf dövlətlərlə yanaşı, müvafiq təşkilatlar və digər maraqlı tərəflər də iştirak edirlər.