Sevinc və xoşbəxtlik çatışmazlığı insanları şirniyyata meyil edir Dietoloqdan çox vacib MƏSLƏHƏTLƏR

Şəkər, həyatımızın ayrılmaz bir hissəsi olmuş olsa da, çoxlarımızın ondan asılılıq problemi yaşadığını görürük. Bəzən günün stresini və yorğunluğunu bir parça şirniyyatla unutmağa çalışırıq, bəzən də sadəcə təbii olaraq bu cür qidalar bizə cazibədar gəlir. Lakin şəkər istehlakının artması təkcə kilo artımına deyil, həm də orqanizmimizdə bir çox sağlamlıq problemlərinə yol açır.

Bəs şəkərdən asılılığı necə dayandırmaq olar?

Mövzu ilə bağlı Redaktor.az-a açıqlamasında dietoloq Azaya Musayeva bildirdi ki, şəkəri kəsməyin universal bir qaydası yoxdur:

"Bəzi insanlar üçün birdən-birə şəkərdən imtina etmək asandır, digərləri üçün isə tədricən azaltmaq daha rahat olur. Bu həm də psixoloji bir məsələdir, çünki bəzi insanlarda qadağa əks təsir göstərərək daha çox şəkər istəyi yaradır. Şirniyyata olan istəyin arxasında çox vaxt fizioloji səbəblər dayanır. Məsələn, insulin rezistentliyi, maqnezium və ya xrom çatışmazlığı, anemiya, qalxanabənzər vəz problemləri, yuxu pozğunluğu və ya Candida kimi göbələk disbakteriozu bu istəyin səbəbi ola bilər".

Dietoloq qeyd etdi ki, şəkəri sadəcə "iradə gücü" ilə kəsmək yerinə, şirniyyata olan meyilin səbəbini tapıb aradan qaldırmaq daha doğru olardı:

"Bu yanaşma, şəkəri kəsmək prosesini asanlaşdırır və nəticə daha davamlı olur. Psixoloji tərəfdən isə şirniyyata olan istək çox vaxt emosional aclıqdan yaranır. Sevinc və xoşbəxtliyin çatışmazlığı, stres, yorğunluq, uşaqlıqda formalaşmış "şirniyyat = mükafat" assosiasiyası və ya sadəcə boşluq hissini doldurma ehtiyacı şirniyyata meyil etməyə səbəb ola bilər. Mən öz yanaşmamda, ilk növbədə bu istəyin emosional aclıqdanmı, yoxsa fizioloji səbəblərdənmi qaynaqlandığını araşdırıram. Əgər problem fizioloji səbəblərdən qaynaqlanırsa, doğru qidalanma ilə müalicə edirəm. Əgər psixoloji bir məsələdirsə, qidalanma ilə yanaşı NLP (Nevro-Linqvistik Proqramlaşdırma) praktikalarından da istifadə edirəm ki, insan içində daxili dayaq və xoşbəxtlik tapsın. Buna paralel olaraq, həm psixoloji tərəfi balanslaşdırırıq, həm də şəkərin orqanizmdə yaratdığı fəsadları aradan qaldırırıq. Bu yolla insanın həm fiziki, həm də ruhi sağlamlığını gücləndiririk".

Müsahibimiz əlavə etdi ki, şəkərə olan asılılığı azaltmaq üçün müəyyən qidalar faydalıdır:

"Məsələn, proteinlə zəngin qidalar, yumurta, balıq, toyuq və paxlalılar uzun müddət toxluq hissi yaradır və şəkərin sürətlə yüksəlməsinin qarşısını alır. Lifli qidalar, tərəvəzlər, yulaf, çia və kətan toxumu şəkərin səviyyəsini stabil saxlayır. Sağlam yağlar – məsələn, avokado, zeytun yağı, qoz və badam şirniyyat istəklərini azaldır. Acılı və turş dadlar da, məsələn, limonlu su, zəncəfil çayı, darçın beyinin şirniyyata ehtiyac siqnalını zəiflədir. Həmçinin, maqneziumla zəngin qidalar, məsələn, balqabaq tumu və ispanaq, bu cür asılılığın qarşısını alır.

Peşəkar dəstəyə müraciət etmədən əvvəl insanın evdə özünüdərk və fərqindəlik inkişaf etdirməsi çox önəmlidir. İlk növbədə, düşünmək lazımdır: şirniyyat istəyi darıxanda, kədərlənəndə və ya boşluq hissi olduqda ortaya çıxırmı? Əgər belədirsə, evdə özünə kömək olaraq yoga etmək və duyğularını izləmək faydalı ola bilər. Əgər insan başa düşürsə ki, bu yalnız emosional aclıq deyil, onda fizioloji səbəblər də ola bilər. Bu halda analizlər vermək vacibdir. Fərqindəlik, yəni bir məsələnin niyə baş verdiyini anlamaq, problemi həll etməyin 50%-ini təşkil edir", - deyə Azaya Musayeva yekunlaşdırdı.

Xədicə BAXIŞLI