Süni intellekt səs vasitəsilə erkən qırtlaq xərçəngini aşkarlaya bilər ARAŞDIRMA

Bakı, 12 avqust, AZƏRTAC

Qırtlaq xərçəngi (səs qutusu xərçəngi) dünyada ciddi sağlamlıq problemi olaraq qalır. 2021-ci ildə təxminən 1,1 milyon insan bu xəstəliyə tutulub, 100 min nəfər qırtlaq xərçəngindən həyatını itirib. Xəstəliyin əsas risk faktorlarına siqaret, alkoqoldan həddindən artıq istifadə və HPV infeksiyası daxildir. Xəstəliyin erkən aşkarlanması insanın sağqalma ehtimalını əhəmiyyətli dərəcədə artırsa da, mövcud diaqnostika üsulları burun endoskopiyası və biopsiya invaziv və vaxt aparan prosedurlardır.

AZƏRTAC “MedicalXpress” portalına istinadla xəbər verir ki, Oreqon Sağlamlıq və Elm Universitetinin tədqiqatçıları Amerika Birləşmiş Ştatlarının Milli Səhiyyə İnstitutunun “Bridge2AI-Voice” layihəsi çərçivəsində səs yazılarından səs tellərindəki anormallıqları aşkar edən süni intellekt modeli hazırlayıblar. Araşdırmada Şimali Amerikadan 306 iştirakçının 12 min 523 səs nümunəsi təhlil edilib. Nümunələrdə pitch (əsas tezlik), titrəmə, amplituda dəyişiklikləri və harmonik-səs nisbəti kimi akustik göstəricilər ölçülüb. Nəticələr göstərib ki, xüsusilə kişilərdə harmonik-səs nisbətindəki dəyişikliklər, xoşxassəli lezyonlar və qırtlaq xərçəngi hallarını sağlam səslərdən fərqləndirə bilir. Qadınlarda informativ fərqlər müşahidə olunmasa da, daha böyük məlumat dəstlərinin bu boşluğu doldurması mümkündür.

Mütəxəssislər hesab edirlər ki, gələcəkdə bu cür alətlər səsə əsaslanan sadə və qeyri-invaziv erkən diaqnostika üsulu kimi xəstəxanalarda tətbiq oluna bilər. İlk sınaqların yaxın illərdə həyata keçiriləcəyi gözlənilir.