Sürücü peşəsi ləğv ediləcək, taksi şoferləri olmayacaq

Texnologiyanın sürətli inkişafı və süni intellektin həyatımızın hər sahəsinə inteqrasiyası bir çox peşənin gələcəyini sual altına qoyur.

Avtosfer.az musavat.com-a istinadla xəbər verir ki, bunların arasında ən çox diqqət çəkəni isə sürücülük peşəsidir. Tam avtonom sürücülük sistemləri artıq bir neçə ilə bu peşənin tarixə qovuşacağını qaçınılmaz edir.

Avtonom avtomobillər: Sürücülüyün sonu

Avtomobil sənayesi, xüsusilə elektromobil istehsalçıları, tam avtonom idarəetmə sistemlərinin yaradılmasını prioritet hesab edir. Bu sahədə Tesla, Waymo (Google-un törəmə şirkəti), Mercedes-Benz və General Motors kimi brendlər irəlidədir. Ən yüksək dəqiqlikli süni intellekt texnologiyaları ilə işləyən bu sistemlər artıq yollarda insan müdaxiləsi olmadan hərəkət edə biləcək səviyyəyə çatıb.

Tam avtonom sürücülük texnologiyasının mümkün nəticələri:

1. Sürücülük peşəsinin ləğvi:
Taksilər, yük maşınları və avtobuslar süni intellekt tərəfindən idarə olunacaq, bu isə peşəkar sürücülərə olan tələbatı ortadan qaldıracaq.
2. Daha təhlükəsiz yollar:
İnsan səhvləri ilə bağlı baş verən qəzaların minimuma enməsi gözlənilir. Süni intellektin dəqiq hesablamaları və qərar qəbul etmə sürəti, qəzalarda böyük azalma təmin edəcək.
3. Müasir şəhər planlaması:
Avtonom avtomobillərin yayılması ilə şəhərlərdə yol tıxaclarının azaldılması, yanacaq istifadəsinin optimallaşdırılması və parklama məkanlarına ehtiyacın azalması gözlənilir.

Süni intellektin digər peşələrə təsiri

Avtonomlaşma yalnız sürücülük peşəsini deyil, bir çox ixtisas və sektoru təsir altına alır. Aşağıda süni intellektin aktuallaşması səbəbindən yox olma təhlükəsi ilə üzləşən peşələr və səbəbləri göstərilib:

1. Mühasibatlıq və maliyyə xidmətləri

• Səbəb: Süni intellekt əsaslı proqram təminatları mühasibatlıqda rəqəmsal dəqiqlik təmin edir. Gəlir, xərclər və vergi hesabatları avtomatik şəkildə analiz olunur.
• Alternativ: İnsan mühasiblər daha çox strateji planlama və məsləhətçilik rolunu üzərinə götürməlidir.
2. Məktəb müəllimləri
• Səbəb: Online təhsil platformaları (məsələn, Coursera, Khan Academy) artıq süni intellekt əsasında fərdi tədris proqramları yaradır.
• Alternativ: Müəllimlər motivator və rəhbərlik edən şəxs kimi daha interaktiv rola fokuslanmalıdırlar.
3. Mağaza və kassir işçiləri
• Səbəb: Avtonom kassalar və online alış-veriş platformaları bu işləri əvəz edir.
• Alternativ: Müştəri təcrübəsini təkmilləşdirən rollar ön plana çıxır.
4. Kuryerlər və çatdırılma işçiləri
• Səbəb: Avtonom dronlar və robotlar çatdırılma xidmətlərini daha effektiv və sürətli həyata keçirir.
• Alternativ: Texniki xidmət və yeni texnologiyaların idarə olunması ilə məşğul olan ixtisaslar yaranır.
5. Hüquq məsləhətçiləri və sənəd analizçiləri
• Səbəb: Süni intellekt hüquqi sənədləri daha sürətli və dəqiq təhlil edir. Məsələn, müqavilələrdəki riskləri və qeyri-dəqiqlikləri bir neçə saniyəyə aşkarlamaq mümkündür.
• Alternativ: Yaradıcı hüquqi strategiyalar hazırlamaq və müştərilərlə emosional əlaqə qurmaq.

Süni intellektin təmin etdiyi üstünlüklər

Süni intellekt insanları təkrarlanan və mexaniki işlərdən azad edərək daha yaradıcı və strateji işlərə fokuslanmaq imkanı verir. Həmçinin, məhsuldarlığın artırılması, xərclərin azaldılması və daha dəqiq qərarlar qəbul edilməsi baxımından da böyük üstünlüklər təmin edir.

Nəticə: Yeni peşələrə doğru keçid

Sürücülük və digər ənənəvi peşələrin süni intellekt tərəfindən əvəz olunması qaçılmazdır. Lakin bu, tamamilə mənfi bir proses deyil. Yeni texnologiyalar yeni ixtisaslar və bacarıqlar tələb edir. Məsələn, süni intellekt sistemlərinin idarə olunması, texniki xidmət, yaradıcılıq əsaslı sahələr və texnologiya təlimatçılığı kimi sahələr gələcəyin iş bazarında vacib rol oynayacaq.

Azərbaycanın da bu dəyişikliklərə adaptasiya üçün təhsil və texnologiya sahəsində addımlar atması, həm iqtisadi inkişaf, həm də iş bazarının yenidən formalaşması üçün vacibdir. Süni intellektlə yanaşı fəaliyyət göstərmək gələcəyin əsas bacarığı olacaq.