Təcrübə göstərir ki, kredit götürmək gəlirdən asılı deyil ŞƏRH EDİLDİ

"Təcrübə göstərir ki, kredit götürmək gəlirdən asılı deyil". Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında iqtisadçı Elman Sadıqov deyib.

Onun sözlərinə görə, çünki bəzi insanlar var ki, gəlirindən aslı olmayaraq kreditdən istifafə edir: "Bəzi seqment isə ümumiyyətlə, gəlirlərinin nisbətən aşağı olması, tələblərinin gəlirlərindən daha yüksək olması səbəbindən kreditdən istifadə edir. Bu, bəzi insanlarda adət halını alır, bəzi insanlarda isə zərurət halında baş verir. Hər hansı bir xəstəlik, yaxud da, övladlarının toyu olarkən, ciddi bir hadisə baş verdikdə kredit götürürlər.

Bütün dünyada ölkələr arasında maliyyə savadlılığına görə fərq var. “Kreditdən istifadə etmə kültürü” deyilən bir şey var. Məsələn, almanlar kredit götürmə məsələsində daha konservativdirlər. Amerikalılar dah çox kreditə meyillidirlər və istehlakçı bir cəmiyyətdir. Ölkədən ölkəyə, mentalitetdən mentalitetə fərqlənir. İnsanlar arasında da, belədir. Bəzi insanlar istehlaka, bəziləri isə yığıma meyillidirlər.

Təcrübələr göstərir ki, Azərbaycanda bəzi insanlar kreditdən çox qorxurlar. Biz tam deyə bilmərik ki, xalq olaraq istehlaka daha çox meyilliyik. Çünki ayrı-ayrı seqmentlər arasında çox böyük fərqlər var. Cəmiyyətdə maliyyə savadlılığı olmalıdır. Burada medianın üzərinə böyük güc düşür. Bəzi şəxslər var ki, kifayət qədər yüksək maaş alırlar, amma böyük borcları olur. Yəni maaşına uyğun olmayan qiymətdə avtomobil sürməyə meyilli olurlar. Lüzumsuz xərclər edirlər. Ayrı-ayrı şirkətlərin özlərində də maliyyə savadlılığı artırılmalıdır. Ona görə ki, işçilər maliyyə savadlılığının artırılması nəticəsində böyük maliyyə yüklərinə girməsinlər".

"Özünü doğruldan ən yaxşı xərc insanın özünə qoyduğu investiyadır. İstehlak yönümlü kreditlər təəssüf ki, insanlar arasında da yayılıb. Nəticədə bu, gələcək problemlər formalaşdırır. Çünki insan sabahkı gəlirinin hesabına bu gün xərcləyir. Nəticə etibarilə bu, cəmiyyət üçün problemdir. Belə insanların xərclərinin azalması daxildə müəyyən xidmət sektorunun zəifləməsi, alıcılıq qabiliyyətinin aşağı düşməsi və s. deməkdir. Ona görə də, məsələ kredit götürməkdə deyil, krteditin düzgün istifadə edilməsindədir. Elə insanlar var ki, kreditdən düzgün istifadə edərək öz rifahını artırırlar. Elə insanlar var ki, kreditdən yanlış istifadə edərək özlərinin rifahlarını daha da aşağı salırlar. Özlərini böyük problemlərə düçar edirlər. Əlbəttə ki, bu hər bir şəxsin fərdi məsələsidir. Ümumilikdə götürdükdə pulun dərk edilməsi, zamanla pulun dəyəri arasındakı nisbət məsələlərinin insanlar arasında aşılanması çox vacibdir ki, düzgün xərcləyə bilsinlər, yaxud kredit götürərkən yüz ölçüb, bir biçsinlər.

Amerikalı investor qeyd edir ki,"insan özünə lazım olmayanları aldıqda əvvəl-axır özünə lazım olanları satmağa məcbur olacaq”. Ona görə də, götürdüyümüz kreditlərə fikir verməliyik" - deyə o, əlavə edib.