Texnologiya dünyasında İnqilab: “Meta” insan beynini oxuyan proqram hazırladı

Son illər etxnologiya sahəsində müxtəlif yeniliklər edilib. “Facebook”, “WhatsApp” və “Instagram”ın ana şirkəti olan “Meta” süni intellekt vasitəsilə insan beynini oxumaqda mühüm uğur qazanıb. Yeni hazırlanmış süni intellekt modeli artıq insanların beynində olanları proqnozlaşdıra biləcək.

Avtosfer.az xəbər verir ki, “Meta” xüsusilə nitq çətinliyi olan xəstələr üçün təməlqoyma metodu üzərində işləyir. Elektroensefaloqrafiya (EEG) və maqnitoensefaloqrafiya (MEG) kimi texnologiyalardan istifadə edərək beyin siqnallarını oxuyan süni intellekt, insanın nə düşündüyünü təxmin edə bilir. Üstəlik, bu texnologiya beyin implantasiyasına ehtiyac olmadan istifadə edilə bilər.

İlk sınaqlarda EEG və MEG üsulları ayrıca sınaqdan keçirildi. Nəticələr olduqca diqqətəlayiqdir. Belə ki, EEG ilə edilən proqnozlar bu gün istifadə edilən beyin implantlarına yaxın dəqiqlik səviyyəsinə çatmışdır. MEG metodu ilə edilən proqnozlar isə 80% dəqiqlik nisbətinə çataraq böyük uğur qazandı. Bununla belə, bu metodun həyata keçirilməsi çox çətin proses hesab olunur. Bu üsul xüsusi maqnitlə qorunan otaqlar tələb edir və test zamanı subyektlər hərəkətsiz qalmalıdırlar.
“Meta” ilkin sınaqlarda müvəffəqiyyət qazansa da hazırda yalnız sağlam insanlar üzərində işləyir. Eyni müvəffəqiyyət nisbətinin beyin zədəsi olan şəxslərdə əldə edilib-edilməməsi hələ də qeyri-müəyyən olaraq qalır. Bu kontekstdə “Meta” 35 könüllü ilə sınaqlarını davam etdirir və layihəni dəstəkləmək üçün Rotşild Vəqfi Xəstəxanasına 2,2 milyon dollar ianə edib.

“Meta”nın süni intellekt sahəsində öz dil modelləri olsa da sektorda rəqabət getdikcə şiddətlənir. “ChatGPT” və “DeepSeek” kimi süni intellekt modellərinin bazarda sürətli hökmranlığı “Meta”nın geridə qalması ilə bağlı şərhləri artırır.
Bununla belə, süni intellektə malik beyin oxuma texnologiyası “Meta” üçün tamamilə yeni bir fürsət ola bilər. Süni intellekt dünyasının hər keçən gün daha da aktivləşdiyi bu dövrdə Meta bu təməlqoyucu inkişafla yarışı yenidən formalaşdıra bilərmi? Texnologiya dünyası bu sualın cavabını qarşıdakı dövrdə gözləyir.

Eltac Zülfüqaroğlu