Icma.az
close
up
RU
Təyyarələr niyə avtomobillər kimi geriyə hərəkət edə bilmir? ARAŞDIRMA FOTO

Təyyarələr niyə avtomobillər kimi geriyə hərəkət edə bilmir? ARAŞDIRMA FOTO

Avtosfer portalından verilən məlumata əsasən, Icma.az bildirir.

Bəzən təyyarələrin hava limanlarında tərsinə hərəkət etdiyini gördükdə istər-istəməz təəccüblənirik. Çünki beynimizdə dərhal belə bir sual yaranır: “Təyyarələrdə geriyə getmək necə olur?”

Avtosfer.az xəbər verir ki, təyyarələrdə avtomobillərdəki kimi geri hərəkət üçün ayrıca dişli sistem və ya xüsusi mexanizm yoxdur. Yəni təyyarələr öz mühərrikləri və təkərləri ilə geriyə hərəkət edə bilmirlər. Bu səbəbdən də yer səviyyəsində geri hərəkət zərurəti yarandıqda xüsusi həllər tətbiq edilir.

Təyyarələr yerdə necə geriyə hərəkət edir?

Təyyarələr havada olduqları zaman rahatlıqla istənilən istiqamətə dönə bilirlər. Səma sonsuz olduğundan manevr üçün heç bir məhdudiyyət yoxdur. Lakin yerə endikdən sonra, xüsusilə də hava limanlarında, darvazalardan çıxarkən və ya hərəkət zolaqlarında manevr etmək lazım gələndə geri hərəkət vacib olur. Bu zaman "itələyici traktorlar" (“pushback tug”) adlanan xüsusi texnikadan istifadə olunur.

Bu maşınlar xüsusi yedəkləmə çubuğu vasitəsilə təyyarəyə birləşdirilir və pilotların idarəsi olmadan təyyarəni geriyə doğru dartır. Sükan və hərəkət tam şəkildə traktorun operatoru tərəfindən tənzimlənir. Başqa sözlə, təyyarə tərsinə dönmür, sadəcə geriyə çəkilir.

Bəzi təyyarələrdə mühərriklərdən gələn hava axınını əks istiqamətə yönəltməklə geri hərəkət mümkün olur. Bu üsula “powerback” deyilir. Bu zaman mühərriklərin içində yerləşən təkan reverserləri (“thrust reversers”) işə düşür və yaranan güclü hava axını təyyarənin arxaya hərəkət etməsinə imkan verir.

Lakin bu metod geniş yayılmayıb. Çünki:

1)Güclü hava axını ətrafdakı kiçik əşyaları uçura və ciddi təhlükə yarada bilər;

2)Təyyarələrdə arxa görüntü kameraları və yan güzgülər olmadığı üçün pilotlar geriyə hara hərəkət etdiklərini görə bilmirlər;

3)Bu səbəbdən də bir çox hava limanlarında reverser üsulu ilə geri hərəkət etmək qəti qadağan olunub.

Nəticə olaraq, avtomobillərdən fərqli olaraq, həm texniki quruluş, həm də təhlükəsizlik baxımından təyyarələrin öz gücü ilə tərsinə hərəkət etməsi mümkünsüzdür. Bu səbəbdən, hava limanlarında təyyarələrin geri manevri üçün yalnız itələyici traktorlar və xüsusi personaldan istifadə olunur. “Powerback” üsulu isə yalnız xüsusi şərtlərdə və məhdud məkanlarda tətbiq edilir.

Eltac Zülfüqaroğlu

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:122
embedMənbə:https://avtosfer.az
archiveBu xəbər 16 İyul 2025 18:28 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see206

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see197

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see191

Qızılın bahalaşması 2026 cı ildə də davam edəcək PROQNOZ

22 Oktyabr 2025 17:09see176

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see167

Türkiyəli alim Botanika İnstitutunda elmi seminar keçirib

22 Oktyabr 2025 16:01see154

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see150

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see139

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see133

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see133

Tramp etmədi, Orbanın da fikri yoxdur Putinlə bağlı məsələyə reaksiya

22 Oktyabr 2025 12:18see132

Azərbaycan Mərkəzi Bankı qızılın bahalaşmaqda davam edəcəyini gözləyir

22 Oktyabr 2025 14:42see127

170 saylı marşrutda tıxac kabusu: Daşıyıcı şirkət açıqlama verdi

22 Oktyabr 2025 23:38see127

Ştutqart la oyundan öncə Fənərbaxça da 4 itki

22 Oktyabr 2025 20:14see127

Dünyanın ən sürətli BYD superkarı yeni rekorda imza atıb...

23 Oktyabr 2025 00:16see127

İcmal büdcənin gəlirləri 36 mlrd. manata yaxınlaşıb

22 Oktyabr 2025 14:41see125

İlk qadın gəmi kapitanı ekranda

23 Oktyabr 2025 10:17see123

TRAMP İSRAİLİ HƏDƏLƏDİ “Mən ərəb ölkələrinə söz vermişəm...”

23 Oktyabr 2025 17:40see123

Bürcündən məhrum uşaqlar...

22 Oktyabr 2025 14:41see120

Politoloq: 2026 cı ildə sülh sazişinin reallaşması gözlənilir

22 Oktyabr 2025 17:51see119
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri