Icma.az
close
up
RU
Təyyarənin hansı hissəsində uçmaq daha təhlükəsizdir? Mütəxəssis AÇIQLADI

Təyyarənin hansı hissəsində uçmaq daha təhlükəsizdir? Mütəxəssis AÇIQLADI

Modern.az portalından alınan məlumata görə, Icma.az xəbər verir.

Azərbaycana məxsus Bakı-Qroznı reysilə uçan sərnişin təyyarəsinun Qazaxıstanın Aktau şəhərində qəza enişi etməsi və çoxsaylı insan tələfatının baş verməsi müxtəlif müzakirələrə yol açıb. Belə müzakirələrdən biri sərnişin təyyarəsində ən təhlükəsiz yerin hansı hissə olması ilə bağlıdır.
Məsələn, bəziləri idda edirlər ki, təyyarənin quyruq hissəsinə yaxın yerlər sərnişinlər üçün daha təhlükəsizdir. Belə deyilir ki, quyruq hissədəki yerlərdə uçmaq fövqəladə vəziyyətlərdə sağ qalma şanslarını artırır. Bu, çoxdan yayılan fkirlərdir və elə o səbəbdən də bir çox səyahətçi əvvəlcədən quyruq hissədəki yerlərə bilet bron etməyi üstün tutur.
Bəs bu fərziyyə həqiqətdirmi və doğrudanmı qəza vəziyyətlərində təyyarənin quyruq hissəsindəki yerlərdə uçanların sağ qalma ehtimalı çoxdur?
 

Modern.az saytı xəbər verir ki, Qazaxıstandan olan aviasiya mütəxəssisi Abul Kekilbayev bu məsələnin mahyyətinə varmaq üçün danışıb.
Abul Kekilbayev mülki aviasiya üzrə ekspertdir. O, Riqa Aviasiya Elmləri İnstitutunu bitirib, burada nəqliyyat sistemlərinin idarə edilməsi üzrə magistr dərəcəsi alıb, həmçinin Qazaxıstandakı Nazarbayev Universitetini MBA dərəcəsi ilə başa vurub.

Abul Kekilbayevlə "Kazaeronaviqasiya"nın baş direktorunun müavini, Qazaxıstanın sənaye və infrastrukturun inkişafı nazirinin nəqliyyat üzrə müşaviri vəzifələrində çalışıb.
O, hazırda mülki aviasiyanın modernləşdirilməsi və inkişafı üzrə müstəqil məsləhətçidir. Abul Kekilbayev sərnişinlərin təhlükəsizliyinə hansı amillərin təsir etdiyini açıqlayıb.
Sərnişinlərin təhlükəsizliyindən danışan ekspert ekipaj hazırlığı, hava gəmilərinə texniki qulluq və beynəlxalq standartlara uyğunluğu əhatə edən bütöv tədbirlər sisteminin vacibliyini qeyd edib.
Abul Kekilbayevin sözlərinə görə, təyyarə qəzalarının ən çox baş verdiyi uçuş və eniş zamanı risklər hələ də mövcuddur.

Ekspertin fikrincə, təyyarənin quyruq hissəsi həqiqətən də fövqəladə hallarda daha təhlükəsiz yer hesab olunur.


“Təyyarənin qanadının arxasındakı quyruq hissəsi qəza zamanı məhv olmağa daha az həssasdır. Məsələn, adətən bir toqquşma zamanı təyyarənin burun hissəsi ilk zədə alan yer olur. BekAir təyyarəsinin qəzaya uğraması hadisəsini xatırlayırsınızsa, 13-cü sıra arxasında olan bütün sərnişinlər sağ qalmışdı, çünki əsas dağıntı aviagəminin ön hissəsində baş vermişdi”, - mütəxəssis bildirib.


Bununla belə, o, konkret halda hər şeyin şəraitdən asılı olduğunu da qeyd edib.
 

"Təyyarə havada parçalanırsa, sərnişinlərin yeri artıq rol oynamır. Lakin sərt enişlərlə bağlı statistika quyruğa yaxın oturanların daha çox sağ qaldığını göstərir", - Abul Kekilbayev bildirib.


Ekspert vurğulayıb ki, uçuşların təhlükəsizliyi bir çox amillərlə müəyyən edilir: təyyarənin texniki vəziyyəti, pilotların və mühəndis heyətinin ixtisası, eləcə də təyyarənin konstruksiya xüsusiyyətləri. O qeyd edib ki, sərnişinlərin təhlükəsizliyi təkcə oturacaq yerindən deyil, həm də davranışlarından asılıdır.
 

"Sərnişinlər təhlükəsizlik kəmərlərini bağlamalı və təlimatlara ciddi əməl etməlidirlər", - deyə mütəxəssis söyləyib.
 

Ekspertin fikrincə, sərnişinlərin xilas edilməsində qəza çıxışlarının da yeri var. Belə çıxışların sayı və yeri hər bir şəraitdə sürətli evakuasiyanı təmin etmək üçün hava gəmilərinin sertifikatlaşdırılması zamanı hesablanır.
 

Təyyarənin dizaynı qəza zamanı təsir qüvvələrinin paylanmasına da təsir göstərir. Məsələn, füzelajın dok nöqtələri yüksək riskli ərazilərə çevrilə bilər, lakin quyruq maksimum gərginlik zonalarından uzaq olduğu üçün nisbətən təhlükəsiz qalır.
 

Bundan əlavə, o vurğulayıb ki, sərnişinlərin bütün salonda düzgün bölüşdürülməməsi təyyarənin mərkəzləşməsinə mənfi təsir göstərə bilər.
 

“Mərkəzləşmə vacibdir. Ekipaj nəzarəti itirmə riskinin qarşısını almaq üçün həmişə çəkinin bərabər paylanmasını təmin edir”.
 

Bəs Aktau yaxınlığında qəzaya uğrayan Azərbaycan təyyarənin bütün sərnişinləri arxada – quyruq hissədə toplaşsaydı, hamısı sağ qala bilərdimi?
 

Abul Kekilbayev  suala belə cavab verib:
“Əgər onların hamısı quyruq hissəsində və ya başqa bir hissədə toplanmış olsaydı, ekipaj onsuz da onları dağıdacaqdı. Çünki hamının bir hissəyə toplanması sərnişin düzülüşünün pozulması olacaqdı.
Bu səbəbdən bəzən sərnişinlər əvvəlcə arxadan, sonra öndən və ya əksinə, öndən, sonra arxadan buraxılırlar. Bütün bunlar sərnişin paylanmasının pozulmaması üçündür”, - deyə mütəxəssi fikrini  yekunlaşdırıb.


Dekabrın 25-də Bakıdan Qroznıya uçan “Azərbaycan Hava Yolları”na məxsus təyyarə Aktaudan 3 kilometr aralıda qəzaya uğrayıb. İddialara görə, sərnişin təyyarəsi qatı duman səbəbindən Qroznıya enə bilməyib və əvvəlcə Mahaçqalaya, sonra isə Aktauya istiqamətlənib.
“Embraer 190” təyyarəsi Aktau hava limanına çatmağa 3 dəqiqədən az vaxt qalanda pilotlar sükan idarəetməsini itirib və qəzaya uğrayıb.
Fəlakətin səbəbləri ilə bağlı bir neçə versiya var. Əsl səbəb isə hələ bəlli deyil.
Azərbaycanın rəsmi qurumlarının məlumatına görə, təyyarədə 5 ekipaj üzvü də daxil 67 nəfər olub.  Onlardan 37-ci Azərbaycan vətəndaşı olub. Səhiyyə Nazirliyi Azərbaycan vətəndaşlarından 25-nin həlak olduğuna dair siyahı yayıb.
Ə.Qafarlı

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:107
embedMənbə:https://modern.az
archiveBu xəbər 26 Dekabr 2024 16:53 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Qadınlar hansı kişiləri daha çox sevirlər: dolğun, yoxsa arıq və əzələli olanları?

04 İyul 2025 00:45see133

Qəzzada 60 gün...

03 İyul 2025 08:15see129

Makron digər Aİ liderlərini qabaqlamağa tələsir

03 İyul 2025 07:52see127

"Qurdlar vadisi"nin məşhur aktyoru vəfat etdi

03 İyul 2025 01:43see124

Pezeşkian: Azərbaycan türkcəsində təhsil milli və beynəlxalq öhdəlikdir

04 İyul 2025 01:48see123

ABŞ 100 ə yaxın ölkəyə 10% rüsum tətbiq edəcək

04 İyul 2025 01:23see123

Ersin Tatar: Türk dünyası sülh və müstəqilliyi birgə qorumalıdır

02 İyul 2025 23:22see121

2000 ci illərin mikro şortları yenidən modaya dönəcək...

03 İyul 2025 01:09see121

İki qəsəbədə qaz təchizatı dayandırılacaq

03 İyul 2025 09:12see120

Bu yola yeni kamera quraşdırılıb: Belə edənləri çəkir VİDEO

03 İyul 2025 20:35see120

Abşeron rayonunda güclü yanğın Onlarla hektar ərazi alov içindədir (VİDEO) KONKRET

02 İyul 2025 23:48see119

İzmir meriyasının keçmiş müxalifət işçiləri korrupsiya ittihamı ilə saxlanılıb

03 İyul 2025 07:40see118

Meladzenin Yurmala konsertində qalmaqal olub

03 İyul 2025 08:23see118

Merkel Trampın əl sıxmaqdan imtina etməsi ilə bağlı qalmaqalın təfərrüatını açıqladı

04 İyul 2025 04:35see118

31 il ötdü...

03 İyul 2025 07:57see117

Kiyev bombalanır: Yaşayış binalarında yanğınlar, dağıntılar

04 İyul 2025 03:23see117

Qalatasaray İnter in qapıçısıçı istəyir

03 İyul 2025 00:32see116

Almaniya Talibanla razılığa gəlmək niyyətindədir

03 İyul 2025 11:51see115

Bu ölkədə kökəlməyə qarşı cərimələr başlanır

03 İyul 2025 07:51see114

Zəngəzur dəhlizinə ABŞ nəzarət edəcək?

03 İyul 2025 02:45see111
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri