Trampın İranla yeni nüvə danışıqları bu şəhərdə başlayır

ABŞ Prezidenti Donald Trampın Qəzza və Ukraynada sülh vədləri hələ də reallaşmayıb. İndi isə o, İranın nüvə proqramını məhdudlaşdırmaq kimi mürəkkəb bir məsələ ilə üz-üzədir.

Ölkə.az Musavat.com-a istinadən xəbər verir ki, Tramp administrasiyası bu şənbə günü Romada İranla ikinci raund danışıqlar keçirməyi planlaşdırır. Bu, Trampın ilk prezidentliyi dövründə 2015-ci il nüvə sazişindən çıxması və sərt sanksiyalar tətbiq etməsindən sonra mümkün görünməyən bir addımdır.

Keçən həftə Omanda keçirilən görüş hər iki tərəf tərəfindən müsbət qiymətləndirilsə də, danışıqlardan sürətli bir nəticə gözlənilmir. Ağ Evdə Trampla keçirilən görüşə dair məlumatlı bir mənbənin bildirdiyinə görə, potensial nüvə sazişi çərçivəsindəki elementlər hələ erkən müzakirə mərhələsindədir. İki mənbə isə, tərəflərin daha ətraflı bir razılaşma öncəsi müvəqqəti bir sazişə nail ola biləcəyini bildirir.

Danışıqlarda ABŞ-ı Trampın yaxın dostu, Ağ Evin Yaxın Şərq üzrə xüsusi təmsilçisi (yaxın keçmişə qədər daşınmaz əmlak investoru) Stiv Vitkoff təmsil edir. Diplomatik təcrübəsi olmayan Vitkoff, Trampın birbaşa etimadına malikdir və bu, İran tərəfi üçün ABŞ-ın mövqeyini birbaşa prezidentdən almaq imkanı yaradır. Lakin onun son günlərdəki ziddiyyətli açıqlamaları ABŞ-ın İranla bağlı məqsədlərinə dair qeyri-müəyyənlik yaradıb.

İran tərəfi isə Trampa qarşı ehtiyatlıdır və onun niyyətlərinə şübhə ilə yanaşır. İranın xarici işlər naziri Abbas Əraqçi, ABŞ-ın real yanaşma sərgiləməsi halında nüvə sazişinin mümkün olduğunu bildirib. Əraqçi, ABŞ-ın ciddi olduğunu qəbul etsə də, İranın uran zənginləşdirmə hüququnun danışıqlarda müzakirə olunmayacağını vurğulayıb.

Tramp isə, İranın nüvə silahı əldə etmək arzusundan əl çəkməli olduğunu və əks halda sərt cavablarla qarşılaşacağını bildirib. O, danışıqların uğursuz olması halında hərbi variantın masada olduğunu qeyd edib.

Roma görüşü, İranın nüvə proqramı ilə bağlı uzun müddətdir davam edən mübahisələrdə yeni bir səhifə aça bilər. Lakin tərəflər arasındakı dərin etimadsızlıq və ziddiyyətli mövqelər, sürətli bir razılaşmanın əldə olunmasını çətinləşdirir.

"Reuters" bildirir ki, Roma görüşü həm ABŞ mediasında, həm də İranın nüfuzlu qəzetlərində geniş əks olunub. Xüsusilə “Tehran Times”, “Etemad” və “Setare Sobh” kimi qəzetlər danışıqları “tarixi gün” kimi dəyərləndirib. Nəşrlər qeyd edir ki, bu cəhdlər qeyri-rəsmi kanallar vasitəsilə birbaşa təmasların mümkün nəticələrinə dair yeni perspektivlər açır.