Vaxtilə məşhur olan “Ağcanabad əriyi” calaq üsulu ilə yenidən artırılır reportaj VİDEO AZƏRTAC

İmişli, 26 noyabr, Aydın Yavərzadə, AZƏRTAC

Azər Rzayev bağçılıqla məşğuldur. O, bu işi qazanc mənbəyindən əlavə, həm də hobbi kimi görür. Mil-Muğanda bir vaxtlar sayılıb-seçilən “Ağcanabad” əriyini calaq vuraraq artırmaqla, onu əvvəlki şöhrətinə qaytarmağa çalışır.

AZƏRTAC-ın bölgə müxbiri İmişlidən olan bağbanla görüşüb, calaqvurma prosesi ilə maraqlanıb.

"Əkdiyimiz tumlar əsasən “Cır ərik” kimi tanınan sortlardır, bunlar calaq üçün faydalı, dözümlü gövdə sayılır. Cır əriyin gövdəsinə “Ağcanabad” sortunu calaq etməklə daha məhsuldar və dözümlü budaq alırıq. Onu da deyim ki, “Ağcanabad” Mil-Muğan bölgəsinin ən məşhur əriyi olub. Lakin son illər iqlim dəyişilməsinə görə bu ağaclar azalıb. Ona görə də, son 10 ildir bu əriyin ağaclarını calaq etməyə üstünlük verirəm. İndiyədək 80 minə yaxın “Ağcanabad” tingi artıra bilmişik və tinglər İmişli ilə yanaşı, ətraf rayonlara da satılır. Bundan başqa, cır əriyin gövdəsinə xarici növ ərik budaqlarından da calaq vurmaqla, yerli iqimə uyğun növlər əldə edirik”.

Onun sözlərinə görə, calaq mövsümə uyğun olaraq “göz” və “yarma” adlı iki üsulla aparılır. “Göz calağı” avqust-sentyabr aylarında vurulur. Bu zaman ağacın üzərindəki tumurcuq olan hissə digər gövdəyə calaq edilir. “Yarma calaq” isə əsasən mart ayında aparılır, yəni calaq olunacaq sortun çiliyi digər ağacın gövdəsi yarılaraq ona birləşdirilir. Calaq olunan ağac il yarımdan sonra satışa hazır olur.

Bağban deyir ki, calaqvurmada gövdənin mühüm rolu var. Çünki gövdə iqlim şəraitinə və torpaq qatına uyğunlaşaraq böyüdüyü üçün calaq zamanı da çox faydası olur.

İş calaqla bitmir, ağacların düzgün şəkildə və qaydalara uyğun əkilməsi onun bar verməsinə və dözümlülüyünə təsir edir. “Əkilən ağacın kökü sağlam olmalıdır, ana zoğun gövdədən bir qarış aşağıda olması daha məqsədəuyğundur. Calaq olan hissə torpaqdan çöldə qalmalıdır. Əkilən yeni tingi 80 santimetr uzunluqda saxlamaq vacibdir. Belə olanda gövdə sağlam yetişir, daha sonra qol-budaq verərək məhsuldarlığı ilə seçilir", - deyə o əlavə edir.

Azər Rzayev ənənəvi bitkilərlə bərabər, bağında digər ağaclar da yetişdirir. Belə ağaclardan biri də Mil-Muğan bölgəsində çox nadir rast gəlinən “Şeferdiya”dır: “Şeferdiya” giləmeyvə növüdür. Bizim yerlərdə bu bitki həm də “Yapon iydəsi” kimi tanınır. Bu bitkinin üstün cəhətləri ziyanvericilərə qarşı çox dözümlü olmasındadır. Üzərindəki giləmeyvələr tərkibində suyun bol olması və spesifik dadı ilə seçilir. Həm də bir çox xəstəliklərə qarşı faydalı bitkidir”.

Qeyd edək ki, Azər Rzayev təkcə meyvə ağacları deyil, həm də dekorativ və meşə ağaclarının, həmçinin gül kollarının da çoxaldılması ilə məşğuldur.