525ci qəzet Ömür rapsodiyaları: Menüdəki Gülçöhrə Nihat Pir yazır

Nihat Pir

"Əgər onu tapmasaydım, eyni həyatı onu tanımadan və ondan xəbərsiz yaşayacaqdım. O mənə dünyada başqa bir həyatın mövcud olduğunu və mənim də bir ruha sahib olduğumu öyrətdi".

Səbahəddin Əli

Mən onu tanıyanda restoranda işləyirdi. Şəklini görmüşdüm, sadəcə: əmin, inamlı bir duruş... Adətən, qolları sinədə çarpazlamaq xoş hal hesab olunmur. "İnamsızlıq, gələcəyə ümidsizlik, çarəsizlik əlamətidir" deyirlər. Amma bu qız qollarını sinəsi üstündə elə çarpazlamışdı ki, adam ondan özünəinam, əminlik dərsi almaq istəyirdi.

Bakıda tez-tez üz tutduğum bir restoran var. O restoranı əvvəllər sakitliyinə və münasib qiymətlərinə görə sevmişəm. Sonra doğmalaşdı. Daha böyük səbəbdən: menüdə şəkli verilmiş həmin qıza görə...

Yanında bir neçə iş yoldaşı da dayanmışdı. Oğlanlı-qızlı hamı işindən məmnun görünürdü. Ya da bu, fotoqrafın istəyinə görə belə alınmışdı. Bilmirəm, amma mənim yadımda qalan ən əsas cəhət o qızın ilıq təbəssümü idi.

Günün birində həmin şəkli göstərib bircə cümlə işlətdi kimsə: "Bu qız ölüb - dəm qazından boğulub".

Sonra bu barədə çox söhbət elədik; dəfələrlə ora getdik, səhər yeməyi yedik, naharda, şam süfrəsində olduq. O qızı necə tanımasından, haralı olmasından, harada oxumasından danışdı. Amma bunların heç biri yadımda qalmayıb. Yadımda qalan təkcə bu cümlədir: "Bu qız ölüb - dəm qazından boğulub".

Hər dəfə o restorana gedəndə və hər dəfə menünü vərəqləyəndə eyni səsi eşitdim, eyni şeyləri düşündüm: Görəsən, Bakı şəhərində neçə nəfər bu qızı tanıyır? Görəsən, Bakı şəhərində neçə nəfər bilir ki, hər gün menüdə gördükləri bu qız daha həyatda yoxdur? Görəsən, Bakı şəhərində neçə nəfər bilir ki, bu qızın nə qədər arzusu, xəyalı yarımçıq qalıb?

Bəlkə də, kimdənsə ötrü əhəmiyyətsiz bir məqamdır, amma mənə o qızın şəklinin Bakıda ən çox gedilən restoranın menüsündə olması qədər rahatlıq gətirən nəsə yox idi. Daha o restorana vaxt keçirmək, nəsə yemək, ya nəsə içmək üçün getmirdim, mənim daha böyük səbəbim vardı: O qızı yad eləmək. Bu, mənim üçün bir vəzifə, öhdəlik olmuşdu. Elə bilirdim, hər həftə ora getməsəm, o menünü vərəqləməsəm, bir neçə dəqiqə onun ilıq təbəssümünə baxmasam, vicdanım rahat olmayacaq. Olmurdu da. Bu ziyarət get-gedə daha vacib, qaçılmaz hal aldı.

Bəlkə, valideynləri yoxdur, onlar da bu dünyadan köçüblər. Bəlkə də, var, amma onu ziyarət eləməyə vaxt tapmırlar, ya da ən dəhşətlisi - onu unudublar. Bu normaldır, heç kəs əbədi xatirəyə çevrilmir. Hərənin öz qayğısı, işi-gücü, dərdi-səri, problemi... Həyat davam edir...

Amma mənim onu ziyarət eləməyə imkanım vardı. Ən azından, hər həftə bir neçə dəqiqə onun barəsində düşünə bilirdim.

Yəqin, universitetdə oxuya-oxuya restorana işə düzəlibmiş. Özümün tələbəlik illərimi düşündüm: mən işləmirdim. Deməli, o qız məndən qat-qat zəhmətkeş olub. Yəqin, işləməsinə baxmayaraq, dərslərini də çox yaxşı oxuyub, hətta əlaçı imiş. Yenə özümü düşündüm: mən əlaçı olmamışam. Deməli, o qız məndən daha çalışqan olub. Yəqin, arzuları da böyük imiş. Magistratura oxumaq, ya öz biznesini qurmaq, dünyanı gəzmək - ucsuz-bucaqsız arzular. Amma indi heç birinin gerçəkləşməsinə imkan yeri qalmayıb.

"Bu qız ölüb - dəm qazından boğulub".

Bir dəfə menüyə baxanda şəkil olan hissənin cırıldığını gördüm. Normal haldır, hər gün bu menüyə gör neçə adam baxır... Ofisiantı çağırıb iradımı bildirdim. Deyə bilməzdim ki, bu şəkil məndən ötrü çox vacibdir. Başa düşməzdi. Ona dəli kimi görünə bilərdim. Odur ki, sadəcə, bunun "müştərilərə hörmətsizlik"olduğunu deməklə kifayətləndim. Üzrxahlıq edib menünü məndən aldı, dərhal yenisi ilə əvəzlədi. Sonra gedə-gedə menüdən həmin vərəqi qoparıb ovcunun içərisində büküşdürdü. Şəklin sonrakı aqibəti barəsində heç nə bilmirəm. Sahilsiz peşmanlığım restoranın bir-birinə qarışmış yemək qoxusu yayılan şüşəli zalı ilə hüdudlandı, sadəcə. Heç nə deyə bilmədim. Başımı yelləməyə də güc tapmadım.

Ötən ilin son günlərində yenə orada idim. Bunu bir az bayramlaşmaq kimi də qəbul eləmək olar. Ofisiant gülərüz yaxınlaşıb menünü təqdim elədi: budur, tamamilə yenilənmiş menü. O qızdan əsər-əlamət qalmamışdı. Yox idi onun şəkli, yox idi onun təbəssümü, buruq saçları, inamlı duruşu. İndi onun şəklinin olduğu üçüncü səhifədə adi bir yemək çeşidinin təsviri vardı - yanında da qiyməti.

Bir neçə dəfə iyirmi səhifəlik menünü başdan-sona vərəqləyib o qızın təsvirini axtardım, onu görmək istədim, görəcəyimə ümid etdim, amma faydası olmadı. Ofisiantı çağırıb, son çarə kimi, köhnə menünü soruşdum. Bir həftə əvvəl tamam yığışdırıldığını dedi: "Müəllim, yeni ilə yeni menü ilə..."

Bu o restorana hələlik sonuncu gedişimdir. Həmin hadisənin üstündən üç həftədən çox keçib. Amma mən yalnız bunları yazmağa başlayanda xatırladım ki, düz üç həftədir, o qız mənim yadıma düşmür. Düz üç həftədir, o qız haqqında, onun yarımçıq qalmış arzuları, əlaçı olması barədə düşünmürəm. Hamı kimi mən də unutmuşam onu. Hamı kimi. Ata-anası kimi. Var idisə, bacı-qardaşı kimi. Lap belə ən yaxın rəfiqəsi, hətta sevgilisi kimi. Biri bir ay xatırlayıb, biri beş ay, biri bir il və... unudub. Mənim onu unutmağım üçün isə cəmi üç həftə kifayət eləyib. Cəmi üç həftəyə, az qala, gündəlik ayinə dönən ziyarətim də unudulub, onu xatırlamaq missiyası da, o qızın özü də, əmin-inamlı duruşu, baxışı da, təbəssümü, gələcəyə ümidləri də.

Bu yazı isə ondan ötrü edə biləcəyim ən sonuncu yaxşılıqdır. Daha yaxşısı əlimdən gəlmir. Onun üçün özümdən ad da düşünmüşəm. Bu ad mənim heç vaxt heç yerdə gərəyim olmayıb. Onu kiməsə təqdim eləməmişəm. Onun barəsində kiməsə danışmamışam. Sadəcə, özüm üçün: adı Gülçöhrə idi...