“8 Mart” öz mahiyyətini dəyişməməlidir: Orxan Saffari yazır...

Terminoloji olaraq desək, Beynəlxalq Qadınlar Günü Hər il 8 mart tarixində qeyd olunan, qadınların iqtisadi, ictimai və siyasi mübarizəsini, habelə ümumi olaraq qadınlara qarşı nəzakət, sevgi və məhəbbəti tərənnümünü ənənəvi hala gətirmiş bayramdır.

Əlbəttə, əslində, elə məhz bu cür də olması daha yaxşıdır. Çünki bu günün tarixi də sadə bir gül, ətir alınması üçün yox, azadlıq, hüquq üçün olub.

Belə ki, Klara Setkin 1910-cu ildə Beynəlxalq Qadınlar Gününü qeyd etməyi təklif etdi. 8 Mart bayramı da fəhlə hərəkatından yaranıb və Amerika köklərinə malikdir.

1908-ci ildə Nyu-Yorkda 15 min qadın iş vaxtının azaldılması, əmək haqqının artırılması və səsvermə hüququ tələbi ilə nümayiş keçirdi. Əksər ştatlarda qadınlar bunu 1920-ci ildə, ABŞ Konstitusiyasına 19-cu Düzəlişin qəbul edildiyi zaman qazanıblar.

Növbəti il Amerika Sosialist Partiyası fevral ayının son bazar gününü Qadınların İşçi Günü kimi qeyd etməyi təklif edib. 1910-cu ilin avqustunda alman sosial-demokratiyasının məşhur siması Klara Setkin Kopenhagendə keçirilən konfransda Beynəlxalq Qadınların Bərabərliyi və Emansipasiyası Gününün təsis edilməsini təklif edir.

İndi simvolik olaraq, əlbəttə, hədiyyələrin alınması da yaxşıdır, ancaq gərək ki, bu gün, bu bayram mahiyyətindən də uzaqlaşmasın. Daha dəqiq, qadınlar onlara olan münasibətin sürpriz hədiyyələrlə yekunlaşmasına imkan verməsin.

Bəs nədir bu mahiyyət?

Bu gün Azərbaycanda da qadınların hüquqları, cəmiyyətdəki rolu, onlarla davranış qaydalarında müəyyən problemlər var.

Statistikaya baxsaq, qadın cinayətlərinin tez-tez şahidi də olmaq olur.

Bütün bunların obyektiv və subyektiv səbəbləri də var, lakin hər bir halda qadınlar da öz hüquqlarını müdafiə etməyi bacarmalıdır. Bunun üçünsə lazım olan ilk şərt təhsildir.

Qadınların əzildiyi cəmiyyətdə məhz təhsilsizlik problemi buna zəmin yaradır. Qadınlarımız bu gün də erkən nikahla üzbəüz qala bilir. Bir sözlə, bütün iqtisadi və sosial problemlər hər kəsə məlumdur və o cümlədən həlli yolları da ortadadır.

Bu gün Azərbaycan qadınına hissi olaraq olaraq xoş sözlərlə yanaşı, eyni zamanda məhz təhsil, hüquq, bərabərlik kimi anlayışların da arzulanması, onlarla birlikdə daha gözəl dünyanın qurulmasını istəmək gərəkdir.

Olmasa, elə dünya durduqca bir gülün, bir ətrin başında mahiyyət də dəyişəcək.

Orxan Saffari

Gununsesi.info