ABŞ nin Cənubi Qafqazda öz maraqları mövcuddur Elçin Xalidbəyli

“Azərbaycan-İsrail münasibətlərinin yüksək səviyyədə olması böyük önəm daşıyır. Hazırda Azərbaycana beynəlxalq məkanda təsir gücü olan tərəfdaşlar xüsusilə vacibdir. Belə tərəfdaşların dəstəyi Azərbaycanın geosiyasi hədəflərinin reallaşması baxımından həlledici faktor rolunu oynaya bilər. Bu kontekstdə İsraillə tərəfdaşlıq gələcək perspektivlər baxımından mühüm imkanlar açır. Bunu da nəzərə almaq lazımdır ki, Bayden administrasiyasından fərqli olaraq Tramp administrasiyası İsrailə xüsusi önəm verir. Tramp komandası İsraili Yaxın Şərqdə yeni düzənin əsas oyunçusuna çevirmək niyyətindədir. Bu səbəbdən İsrailin mövqeyi ABŞ-ın xarici siyasətində xüsusi yer tutur. İsrailin Azərbaycana münasibətinin pozitiv olması isə dolayısı ilə ABŞ-ın da Azərbaycana yanaşmasına təsir göstərir. Xüsusilə Cənubi Qafqaz regionunda İsrailin Azərbaycan kimi güclü tərəfdaşa ehtiyac duyması Ağ Evdə də bu məsələyə xüsusi diqqət yetirilməsinə münbit şərait yaradır”.

Bu fikirləri AzNews.az-a açıqlamasında siyasi şərhçi Elçin Xalidbəyli deyib.

Qeyd edək ki, Azərbaycanla İsrail 30 illik münasibətlərini yüksək səviyyəyə çatdırıblar. Hər iki ölkə özlərini etibarlı tərəfdaş kimi sübut ediblər. Azərbaycan-İsrail əlaqələrinin dərinləşməsi bir çox ölkəni narahat etdiyi kimi, onların diqqətini də cəlb edir. Bu ölkələrdən biri, bəlkə də ən önəmlisi ABŞ-dır. Ekspertlər bildirir ki, ABŞ Bakı-Təl-Əviv münasibətlərindən öz regional maraqları üçün istifadə etmək istəyir.

Siyasi şərhçi bildirib ki, bundan əlavə, ABŞ-ın Cənubi Qafqazda da öz geosiyasi və geostrateji maraqları mövcuddur.

“Bayden administrasiyasından fərqli olaraq, Tramp administrasiyası Cənubi Qafqaz siyasətində daha realist yanaşmaya üstünlük verir. Bayden dövründə ABŞ bu regionda heç bir ciddi təsiri olmayan Ermənistana stavka etməyə çalışırdı. Lakin sonrakı proseslər göstərdi ki, bu seçim uğursuz idi və iflasa məhkum oldu. Tramp administrasiyası isə Azərbaycanın geosiyasi və geostrateji əhəmiyyətini daha praqmatik şəkildə qiymətləndirir. Bəzi ehtimallara görə, yaxın gələcəkdə Tramp administrasiyasının Cənubi Qafqaz, Xəzəryanı bölgə və Orta Asiya siyasətində Azərbaycan əsas strateji tərəfdaş rolunu oynaya bilər. Hazırda bu istiqamətdə müəyyən əlamətlər müşahidə olunur. Görünən odur ki, ABŞ-Azərbaycan münasibətləri yumşalır və pozitiv istiqamətdə inkişaf etməyə başlayıb. Bayden administrasiyası dövründə ABŞ Dövlət Departamenti ermənipərəst siyasi kurs yürüdürdü və bu, ABŞ-Azərbaycan münasibətlərinin ciddi şəkildə korlanmasına səbəb olmuşdu. Bayden administrasiyası Azərbaycana qarşı təzyiq və təhdid ritorikasına üstünlük verir, rəsmi Bakı isə buna prinsipial müqavimət göstərirdi. Geri addım atmayan Azərbaycan öz mövqeyində israr edirdi və nəticədə iki ölkə arasında ciddi problemlər yaranmışdı. Lakin Tramp administrasiyasının hakimiyyətə gəlişi ilə bu problemlər tədricən aradan qalxmağa başlayıb. Bu proses açıq şəkildə müşahidə olunur və böyük ehtimalla, artıq Bayden dövründə mövcud olmuş siyasi vəziyyət arxa plana keçir. Tramp administrasiyası Azərbaycanla münasibətlərin daha normal və ikitərəfli tərəfdaşlıq səviyyəsinə yüksəldilməsi istiqamətində addımlar atmağa üstünlük verir. Bu da son nəticədə ABŞ-Azərbaycan münasibətlərinin normallaşmasına və hər iki tərəf üçün faydalı əməkdaşlığın bərpasına şərait yarada bilər”.

Rəfiqə NAMAZƏLİYEVA,

AzNews.az