Afrika ölkəsində torpaqda nəhəng çatlar yaranıb: Milyonlarla insan təhlükə altındadır

Konqo Demokratik Respublikasında torpaq boyunca yaranan çatlar tədricən böyüyür və şəhərlərin simasını dəyişir. 

Qaynarinfo xəbər verir ki, "Earth" nəşrinin yazdığına görə, alimlər 3,2 milyondan çox insanın hazırda eroziya kanallarının yaxınlığında yaşadığını bildirirlər.

Qeyd edilir ki, bu eroziya kanalları dərinləşə, genişlənə və cəmi bir neçə yağış mövsümündə bütöv məhəllələri yarıb keçə bilər. Coğrafiyaçı Matias Vanmarkenin rəhbərliyi ilə aparılan tədqiqat bu hadisənin nə qədər təhlükəli olduğunu ortaya qoyur.

Tədqiqatçılara görə, problem sürətlə inkişaf edən onlarla şəhərə təsir edir. Yeni məlumatlar bu çatların nə qədər uzağa yayıldığı barədə ən dəqiq təsəvvürü yaradır.

Nəşrdə izah olunur ki, söhbət şəhər dərələrindən və eroziya kanallarından gedir. İntensiv yağış suları boş torpaq qatlarını yararaq dərinləşir və irəlilədikcə bütöv məhəllələri iki yerə ayıra bilir.

Alimlər müəyyən ediblər ki, bu çatlar 700 kilometrdən çox sahəni əhatə edir. Konqo Demokratik Respublikasının paytaxtı Kinşasada yüzlərlə ayrıca kanal sıx məskunlaşmış əraziləri yararaq fövqəladə təmir işləri və alternativ hərəkət marşrutları yaratmağa məcbur edir. Məlumatlar göstərir ki, bu təhlükə təsadüfi deyil, hər güclü fırtına ilə genişlənən davamlı şəhər prosesidir.

Araşdırma göstərib ki, 2023-cü ilə qədər təxminən 2,7 milyon sakin aktiv eroziya kanalından 100 metr məsafədə yaşayırdı. Daha 500 min insan isə heç nə dəyişməzsə, növbəti onillikdə eroziyaya məruz qalacağı proqnozlaşdırılan zonalarda yaşayır.

Bundan başqa, 2010–2023-cü illər arasında şəhərlərin genişlənməsi nəticəsində risk altında olan əhali təxminən iki dəfə artıb. Yeni tikililər mövcud təhlükə zonalarının yaxınında cəmləşdiyi üçün bugünkü planlaşdırma qərarları sabahın risklərini müəyyənləşdirir.

Alimlərin sözlərinə görə, 2004–2023-cü illər arasında təqribən 118 600 nəfər eroziya kanallarının genişlənməsi və ya bir neçə il əvvəl sabit görünən məhəllələrə doğru irəliləməsi nəticəsində evsiz qalıb. 2020-ci ildən bəri illik köçürülmə göstəricisi təxminən 12 200 nəfərdir ki, bu da şəhər əhalisinin son illərdəki artımını əks etdirir.

Aydın