Alimlər generativ süni intellekti kökündən dəyişə biləcək texnologiya hazırlayıblar

Alimlər generativ süni intellekti kökündən dəyişə biləcək texnologiya hazırlayıblar.

AZƏRTAC “Nature” jurnalına istinadla xəbər verir ki, Los-Ancelesdəki Kaliforniya Universitetindən Aydoğan Özkanın komandasının elektrik enerjisi sərfi olmadan təsvir yaradan generatoru ilə bağlı apardığı araşdırma əsl sensasiya doğurub.

Müasir generativ modellər, xüsusən də diffuziya prinsipi ilə işləyən tətbiqlər həqiqətən çox enerji sərf edir. Məsələn, DALL E 2 və ya Stabil Diffuziya kimi bir modeli böyük məlumat dəstlərində öyrətmək on minlərlə kilovat-saat enerji sərf edə bilər. Müqayisə üçün qeyd edilib ki, orta hesabla bir ailə ildə evdə təxminən 3-10 min kilovat-saat elektrik enerjisi sərf edir. Yəni bir modelin hazırlanması bir neçə evin illik istehlakı ilə müqayisə edilə bilən elektrik enerjisi tələb edir.

Tək bir təsviri yaratmaq da ödənişsiz deyil. Adi qrafik kartlarda (GPU) bir tam diffuziya addımı onlarla vatt-saat sərf edə bilər. Bir model 1000 addım atarsa, bu, hər şəkil üçün yüzlərlə vatt-saat deməkdir ki, bu da elektrik çaydanının 1-2 saatına bərabərdir.

Yeni yanaşma kompüter əvəzinə işıqdan istifadə edir. Birincisi, rəqəmsal kodlayıcı demək olar ki, heç bir enerji istehlak etməyən “səs-küy nümunəsi” yaradır. Sonra məkan işıq modulatoru (SLM) bu nümunəni lazer şüasına “çap edir”. Şüa işıq naxışını tammiqyaslı bir təsvirə çevirən ikinci SLM-dən keçir. Əslində, bütün ağır işləri prosessor deyil, lazer görür.

Tədqiqatın aparıcı müəllifi Şiçi Çen deyir: “Bizim optik generativ modellərimiz rəqəmsal süni intellekt modelləri miqyasına çata bilən və enerjiyə qənaət edən alternativ təklif edir. O, demək olar ki, heç bir hesablama gücü olmadan saysız-hesabsız təsvirləri sintez edə bilir”.

Texnologiya müxtəlif tətbiqlər üçün də uyğundur. Bu modelin yüksək sürəti və aşağı enerji istehlakı onu virtual və genişlənmiş reallıqda, həmçinin smartfonlar və digər kiçik cihazlarda, o cümlədən AI eynəklərində istifadə üçün əlverişli edir. Alimlər deyirlər ki, işıq alqoritmləri sürət, enerji səmərəliliyi və yüksək görüntü keyfiyyətini birləşdirə bilir. Bu, ekoloji cəhətdən təmiz və daha ucuz süni intellekt dövrünün əsasını qoyacaq.