Alimlər səkkizinci qitəni tapdılar TƏFƏRRÜAT

Elm adamları Sakit okeanın cənubunda Yerin səkkizinci qitəsi hesab edilən 5 milyon km² sahəsi olan quru kütləsini müəyyən ediblər. Ərazisinin yalnız 5%-i (Yeni Zelandiya, Yeni Kaledoniya və yaxınlıqdakı adalar) su üzərində qalır.

Lent.az xarici KİV-ə istinadla bildirir ki, Zelandiya qədim superqitə Qondvanadan 85 milyon il əvvəl ayrılıb. Əvvəlcə Avstraliya və Antarktidanın bir hissəsi olub, lakin tektonik plitələrin hərəkəti səbəbindən Zelandiya qabığı nazikləşib və qitə tədricən su altında batıb. Bu gün səthin üstündə yalnız Yeni Zelandiya, Yeni Kaledoniya və bir neçə kiçik ada qalıb.

Geoloq Nik Mortimerin rəhbərlik etdiyi elmi qrup süxur nümunələrinin radiometrik tarixləşdirilməsi və maqnit anomaliyalarının ölçülməsi daxil olmaqla bir sıra tədqiqatlar aparıb. Onlar müəyyən ediblər ki, süxurların yaşları erkən təbaşirdən eosen dövrlərinə qədər dəyişir.

Tapıntılar arasında qumdaşları, vulkanik çınqıllar və bazalt lavaları var. Maqnit məlumatları bölgənin sərhədlərini müəyyən etməyə kömək edib və onun geoloji bütövlüyünü göstərib.

Tədqiqatçıların fikrincə, bu dəlil Zelandiyanın geoloji quruluşu, qaya növü, yer qabığının qalınlığı və formalaşma tarixi daxil olmaqla, qitənin bütün əlamətlərinə malik olduğunu göstərir.

Zelandiyanın sualtı statusu onun əhəmiyyətini azaltmır. Əksinə, o, alimlərə kontinental sürüşmə, plitələrin subduksiyası proseslərini və milyonlarla il ərzində bu hadisələri müşayiət edən iqlim dəyişikliklərini daha dərindən başa düşməyə imkan verir.

Alimlər Zelandiya ilə bağlı araşdırmaların hələ də davam etdiyini vurğulayırlar. Müasir texnologiyalardan, o cümlədən seysmik zondlama və dərin dəniz qazmalarından istifadə etməklə mütəxəssislər bu regionun geoloji tarixi ilə bağlı yeni məlumatlar əldə etməyə ümid edirlər. Batmış qitənin tədqiqi həm də kontinental massivlərin faunanın yayılmasına, dəniz səviyyəsinə və qlobal iqlim şəraitinə necə təsir etdiyini anlamağa kömək edəcək.