Alimlər Yer kürəsinin nüvəsində “xəzinə” izləri aşkar etdi KONKRET

Havay lavlarında “qızıl izləri”: Yer kürəsinin dərinliyindən səthə sızan qiymətli metallarla bağlı inqilabi kəşf

 Almaniyanın Göttingen Universitetində aparılan yeni bir elmi araşdırma Yer kürəsinin 3 min kilometr dərinliyində yerləşən nüvəsindən səthə doğru nadir metallarla zəngin materialların sızdığını ortaya qoyub.

KONKRET.az xəbər verir ki, tədqiqatçılar Havay adalarındakı lav nümunələrində rutenyumun nadir izotopu olan 100Ru elementinə rast gəliblər. Bu izotopun yalnız nüvə ilə mantonun sərhəd zonasında mövcud ola biləcəyi ehtimal olunur ki, bu da geoloji elmdə qəbul olunmuş nəzəriyyələrə ciddi meydan oxuyur.

Araşdırmada iştirak edən jeokimyaçı Dr. Nils Messling, əldə olunan nəticələrin yalnız rutenyumla məhdudlaşmadığını, həmçinin qızıl, platin kimi digər qiymətli metalların da nüvədən səthə sızma ehtimalını gücləndirdiyini bildirib. “Sözün əsl mənasında qızıl tapdıq,” – deyən alim, bu nəticələrin Yer kürəsinin dərin daxili dinamikası ilə bağlı uzun müddətdir davam edən fərziyyələri dəyişdirə biləcəyini vurğulayıb.

Elmi heyət bildirir ki, bu cür dərin mənbədən gələn metal və mineral zəngin materiallar Havay kimi vulkanik adaların yaranmasına səbəb ola bilər. Yüzlərlə katrilyon ton qayadan ibarət kütlənin nüvədən qalxaraq səthə doğru hərəkət etməsi, bu adaların geoloji formalaşmasının əsas səbəbi kimi göstərilir.

Bu araşdırma Yer kürəsinin nüvəsinin mantodan tam ayrılmış, sabit bir struktur deyil, əksinə, aktiv material dövriyyəsinin olduğu dinamik bir sistem olduğunu göstərir. Bu da həm geologiya elminə, həm də qiymətli metallarla bağlı resurs axtarışlarına yeni yanaşmalar gətirə bilər.

Mütəxəssislər bu kəşfi “planetin içərisinə yeni bir pəncərə açıldı” kimi qiymətləndirir. Gələcəkdə bu tədqiqatların qiymətli metalların mənşəyinin daha dəqiq müəyyən olunmasına və bəlkə də yeni mədən axtarış istiqamətlərinin yaranmasına səbəb olacağı gözlənilir.

Natiq Səlim,
KONKRET.az