Allahın bəlası haya verildi POEMA
12 dеkаbr 1988-ci ildə zəlzələdə zərərçəkmiş еrmənilərə yаrdım göstərmək məqsədilə Аzərbаycаndаn göndərilmiş il-76 təyyаrəsi Еrmənistаnın Spitak rаyоnunun Quqark şəhərinin yаxınlığındа «Stingеr» rаkеti ilə vuruldu. Nəticədə təyyаrədə оlаn 77 аzərbаycаnlıdаn cəmi 1 nəfər - Balayev Fəxrəddin təsadüf nəticəsində sağ qalır. 68 nəfər azərbaycanlı sərnişin və 9 nəfər ekipaj üzvü bu terror aktının qurbanı olur. Qəzanın səbəbləri öyrənilmədən, heç bir ekspertiza aparılmadan təyyarənin qara qutusu məhv edilir. Bu terror aktı qəza hadisəsi kimi cəmiyyətə sırınır. Təsadüfən sağ qalmış Fəxrəddin Balayev İrəvan xəstəxanasına aparılsa da, «ermənilər arasında yaralı türkə yer yoxdu», - deyən daşnak xislətli erməni həkimləri onu müalicə etməkdən boyun qaçırırlar.
Növbəti gün Türkiyədən Ermənistana uçuş keçirən Yuqоslаviyаnın АN-12 təyyаrəsi də qəzaya uğrayıb və 7 nəfər ekipaj üzvünün hamısı həlak olub. Bəzi iddialara görə, erməni terrorçuları təyyarənin Türkiyəyə aid olmasını güman edərək onu vurublar.
Fəxrəddin Balayev 2010-cu ildə vəfat edib. Prezident Heydər Əliyevin 1994-cü ildə imzaladığı sərəncamla ermənilərə yardıma gedən təyyarədə həlak olmuş 77 nəfərə şəhid statusu verilib.
Aşağıdakı şeir təyyarə qəzasında sağ qalan Fəxrəddin Balayevin xilaskarı, Kompressor zavodundan Leninakana xilasetmə işlərinə göndərilən mexanik, təmir sexinin rəisi Vaqif Əhmədova həsr edilir.
(Poema)
Allahın qəzəbi tutdu hayları,
Zəlzələ başladı, gəldi payları.
Nankor məxluqların arzu, niyyəti,
Başında çatladı, gəldi qisməti.
"Qarabağ"-deyərək, mitinq edirlər,
Verdiyi rüşvətdən nəsə güdürlər.
Təbiət bir yanda qırğın törətdi,
Spitak ellərini yerlə bir etdi.
Bir yanda qırıldı neçə minləri,
Meydana yığırlar mitinqçiləri.
Fürsəti gözləyib, dayanan "millət",
Məkrli niyyətiylə, qazandı nifrət.
Bir yanda məhv olur körpə uşaqlar,
Dağıntı altında inləyir onlar.
Bir yanda, fürsəti-fövtə verməyir,
Dağılan torpağa əvəz istəyir.
Axışıb gəlirlər dünya köməyə,
"Yazıq" erməniyə kömək etməyə.
Mişa da səfəri yarımçıq kəsdi,
Vaşinqtondan uçub, haraya gəldi.
"Qarabağ"-deyərək, meydana dolur,
Qırılan "millət”dən xəbəri yoxdur?
"Allahın bəlası bəlkə, dərs olar,
Öləni basdırıb, sonra qışqırar”.
Böyük "humanist" Əbdürrəhman “bəyin",
Əlləri uzandı "ǝzabkeş" haya.
"Qardaşlıq" köməyi əsirgənməsin"-
Deyərək, təyyarə qalxdı səmaya.
Bir yandan qırılır yiyəsizləri,
Hər yanda ağlayır kimsəsizləri.
Bir yanda "Qarabağ"-deyib, anqırır,
Ölünü basdırır, yenə qışqırır.
Bir yanda dağılır, bir yanda batır,
Meydanda nifrəti gülüşə qatır.
"Qarabağ"-deyərək, sarsaqlayırlar,
Ağlayıb-gülənlər, yenə hayqırır.
Həyasız millətsən, ey "yazıq" haylar-
Süfrə artığını yeyib duranlar.
Şərəfsiz işləri asan sananlar,
Çörəyimi dadıb, quduzlaşanlar.
Qırıldın dağlarda, qaldın yiyəsiz,
Əl açdın köməyə, gəldi insanlar.
Ağladın, sızladın, qaldın kimsəsiz,
Köməyə gəldi neçə xilaskar.
Şaxtalı bir gündə igid oğullar,
Evlərdən xəbərsiz ora uçdular.
Xilazkar xalqım da köməyə getdi,
Erməni məkrinə qurban verildi.
Erməni xisləti ayaq açaraq,
Köməyə gələni göydə vuraraq,
Bir daha xəyanət yolunu tutdu,
"Stinger"lə, gələn, təyyarəni vurdu.
Təyyarə dağlarda yerə çırpıldı,
Yetmiş yeddi igid dağlarda yandı.
Xalqımız yenə də qana boyandı-
"Yuxarı, yuxudan, heç oyanmadı"...
Şəkinin igidi, ziyalı Vaqif,
Qəzanı görərək, oldu da vaqif.
Bir az aralıda işləyən Vaqif,
Qorxunu bilmədən oraya getdi.
Köməyə qaçırdı sağ qalanlara-
İmdadım lazımdır, bəlkə, onlara.
Təyyarə büsbütün alova dönmüş,
Uçaqda olanlar, yerində ölmüş.
Ətrafa boylanıb, hay-küy qopardı,
Səsindən dağlarda ahı da yandı.
"Təyyarə bizimdir, bizim ölkənin",
Cəsədi yanırdı, neçə igidin.
Bir az aralıda, daşın altında,
Huşsuz uzanmışdı, insan orada.
Sürüyüb insanı kənara çəkdi,
Bir anda partlayış səsi yüksəldi.
Xəbərlər yayıldı, yaxın-uzağa,
"Sumqayıt gəncləri düşüb qəzaya"
Hamısı məhv oldu, hayın dağında,
Matəmlər başladı, gənc Sumqayıtda.
Yaralı insanı alıb dalına,
Endirib gətirdi dağın altına.
Rus hərbçiləri kömək göstərdi,
Xəstəyə o anda, yardım da etdi.
Birazdan yaralı özünə gəldi,
Olub-keçənləri yadına saldı.
Adını söylədi - Fəxrəddin idi,
Ölənin hamısı, sumqayıtlıydı.
Neçə igid oğlu Azərbaycanın,
Köməyinə tələsdi, mənfur hayların.
Namərdlər arxadan zərbə vurdular,
Təyyarəni vurub, yerə çırpdılar.
Erməni hiyləsi düzüb-qoşdular,
Yalançı xəbəri deyib, yaydılar:
"Buludlu havada enən təyyarə,
Pilotun səhvindən çırpıldı yerǝ".
Xəbərlər yayıldı, bir nəfər sağdı,
Yaralı halında, hospitaldadı.
"Deməli, şahid var, olub-keçənə,
Onu məhv etməli, anında, yenə".
Gecəykən gəldilər həkim yanına,
Xəbəri öyrənib, "çarǝ" tapdılar.
Baxmadı ölənin çoxlu sayına,
Onu da öldürüb, "rahatlanarlar".
Bir yandan bağlayan, bir yandan açar,
Talelər, qismətlər ölər, oyanar.
Xəbəri öyrənib, biləndə, Vaqif,
Özü tədbir görüb, etdi də təklif.
Danışdı həkimlə, təklifi- dedi,
Xəbəri bildirib, əməl də etdi.
Vəziyyəti ağır olan Fəxrəddin,
Gecənin birində, yeri dəyişdi.
Xəbəri olmadı mənfur hayların,
Qadınlar içinə yeri dəyişdi.
Əlinə keçmədi axtaranların,
Xəfiyyələr işdən, duyuq düşmədi.
Müəllif: Niyaz Mustafa oğlu Süleymanov