Icma.az
close
up
RU
Amerikada sovet kəşfiyyatının önəmli adamı Zaqatalalı Lev

Amerikada sovet kəşfiyyatının önəmli adamı Zaqatalalı Lev

Turkstan.az portalından verilən məlumata əsasən, Icma.az bildirir.

Sovet Baş Kəşfiyyat İdarəsinin əməkdaşı, İkinci Dünya müharibəsindən əvvəl və müharibə dönəmində Almaniya və Yaponiyada jurnalist adı altında fəaliyyət göstərən “Ramzay” adı ilə tanınan Azərbaycanda anadan olan Rixard Zorge barədə demək olar ki, əksər insan məlumatlıdır.

Azərbaycanda, Zaqatalada anadan olan "Moris" adı ilə tanınan sovet hərbi kəşfiyyatının zabiti, 1940-1946-cı illərdə Vaşinqtonda QRU rezidenturasının rəhbəri olan Sergeyev Lev Aleksandroviç barədə isə az adam bilir.

1906-cı il noyabrın 14-də Azərbaycanın Zaqatala şəhərində hərbçi ailəsində anadan olan Levin uşaqlıq illəri ağır keçib. Atası onun üç yaşında olanda ölüb və yoxsulluq ucbatından məktəbə müntəzəm olaraq gedə bilməyib. Lakin Lev Zaqatalada yaşadığı və burda türk, avar, saxur, ləzgi və ruslarla ünsiyyət qurduğu üçün erkən yaşlarından yaxşı dil qabiliyyəti ilə seçilirdi.

1929-cu ildə Moskvaya köçərək bir illik hərbi komandirlər kursuna yazılır. Təhsilini başa vurduqdan sonra Bakıda və Tiflisdə xidmət edir - o, hərbi xidməti o qədər sevir ki, 1933-cü ildə Oryol Hərbi Məktəbini bitirir.

1937-ci ildə şöbədə xidmətə namizədlər axtarmaq üçün Oryola gələn Kəşfiyyat İdarəsinin əməkdaşı ilə görüşür. Gənc, israrlı zabit xoş təəssürat yaradır və Sergeyevə bir daha “ixtisasını dəyişmək” təklif edilir. O, tərəddüd etmədən razılaşır. İki il sonra o, kəşfiyyat kurslarına göndərilir.

1940-cı ilin yazında Lev Aleksandroviç Vaşinqtona kəşfiyyat qrupuna təyin edilir. Vaşinqtonda üç kəşfiyyatçı da Sergeyevin sərəncamına verilir. İlk işi “sürücü” olan Zaqatalalı Levə kriptoqrafların yerləşdiyi xüsusi otağa buraxılması əmri verilmişdi və səfirliyə onu sürücü kimi həddən artıq yükləməmək tapşırılmışdı. O, tez-tez rəsmi səfərlər edir, təmsilçi tədbirlərdə iştirak edir, Moskvadan gələn qonaqları müşayiət edirdi.

Məhz “Moris” özünəməxsus mənbələrindən istifadə edərək Mərkəzə məlumat verdi: Hitler Şərq Cəbhəsində həlledici qələbələr əldə etməyincə Yaponiya SSRİ-yə qarşı hərəkət etməyəcəkdi. Xüsusilə Moris 1943-cü ilin yayında Kvebekdə Ruzvelt və Çörçillin iştirakı ilə keçirilən konfransın nəticələri haqqında Moskvaya hesabat verdi.

1944-cü ilin kəşfiyyat statistikası: “Moris” Mərkəzə 2420 qiymətli məxfi sənəd göndərib və agentlərin şifahi məlumatları əsasında 305 təcili hesabat hazırlanıb. İşində yüksək göstəricilərə görə Sergeyevə vaxtından əvvəl mayor rütbəsi verilir.

İki “Lenin” ordeni, iki “Qırmızı Bayraq” ordeni, iki “Qırmızı Ulduz” ordeni, “Almaniya üzərində qələbəyə görə” medalı... Və Sergeyevin rezidenturasının işinə verilən daha bir qiymət ondan ibarətdir ki, onun agent-mənbələrindən heç biri Amerika əks-kəşfiyyatında şübhə doğurmayıb.

Azərbaycanı və Bakını çox sevdiyi barədə onun yaxın dostu Viktor Boçkarev deyir ki, buna görə də ona ev veriləndə iki otaq da olsa, Bakinskaya küçəsində verilməsini xahiş edib. Bakinskaya küçəsindəki binada ona mənzil veriblər.

Müharibədən sonra polkovnik Lev Aleksandroviç Sergeyev QRU-nun mərkəzi ofisində işləyib. 1994-cü il dekabrın 4-də vəfat edib. /KULT.az/

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:76
embedMənbə:https://www.turkustan.az
archiveBu xəbər 15 İyul 2025 09:04 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see234

“Landmark” bu dəfə Sahil Bababyevin idarəçiliyinə keçdi

21 Oktyabr 2025 11:26see232

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see230

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see205

Məşhur tennisçi Devis Kubokunun finalında oynamayacaq

20 Oktyabr 2025 21:39see191

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see187

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see177

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see172

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see170

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see165

Azərbaycan ötən ay genişzolaqlı internetin orta sürətinə görə Cənubi Qafqazda liderliyini saxlayıb

21 Oktyabr 2025 13:54see162

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see162

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see153

Səhər yeməyində turşu yeməyin 5 faydası

21 Oktyabr 2025 02:51see152

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see151

Naxçıvan məktəblisi “Statistik olimpiada”nın qalibi olub

21 Oktyabr 2025 03:36see150

Bunları yesəniz gec YAŞLANACAQSINIZ

21 Oktyabr 2025 02:37see141

Oyundan sonra duş qəbul edə bilmədilər Atletiko dan UEFA ya şikayət

21 Oktyabr 2025 00:12see140

Türkiyəni sarsıdan cinayətlə bağlı daha bir nəfər saxlanıldı

21 Oktyabr 2025 01:51see135

Fransada tornado nəticəsində 1 nəfər ölüb, xəsarət alanlar var

21 Oktyabr 2025 03:34see133
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri