Icma.az
close
up
RU
Anasını xərçəngdən itirən alim 36 ildən sonra mühüm kəşfə imza atdı

Anasını xərçəngdən itirən alim 36 ildən sonra mühüm kəşfə imza atdı

Qaynarinfo saytından verilən məlumata görə, Icma.az xəbər verir.

Dünyaca məşhur xərçəng tədqiqatçısı Pol Uorkman həm atasını, həm də anasını xərçəng səbəbilə itirib, hətta özü də bir neçə il əvvəl bu xəstəliklə mübarizə aparıb. 

Qaynarinfo xəbər verir ki, 36 illik araşdırmaların ardından o, anasının ölümünə səbəb olan nadir xərçəng növünə - kordomaya qarşı ən güclü silahı inkişaf etdirməyə nail olub.

Qeyd edək ki, kordoma xüsusilə nadir bədxassəli şişdir, kəllə və ya onurğa sütununun altından, əksər hallarda sakrum adlanan fəqərələrin aşağı dəstəsində başlayır.

Anasının xəstəliyi gec aşkarlanmışdı, müalicə isə yox idi

Pol Uorkman anası Enanı 1989-cu ildə itirib. 68 yaşlı qadın milyonda bir insanda rast gəlinən və müalicəsi olmayan nadir sümük xərçəngi növü * kordoma səbəbilə dünyasını dəyişib.

O zaman cəmi 37 yaşında olan Uorkman artıq tibb sahəsində apardığı araşdırmalarla tanınırdı. O, atasını bağırsaq xərçəngindən, anasını isə kordomadan itirdiyini bildirərək, bunun onun üçün böyük mənəvi sarsıntı olduğunu qeyd edib.

Anasının xəstəliyi çox gec aşkar edilib. Uzun illər bel ağrılarından əziyyət çəkən Ena bədənində inkişaf edən xəstəliyi hiss etməkdə gecikmişdi. Əgər bu ağrılar olmasaydı, onun onurğasının aşağı hissəsində meydana gələn şiş daha erkən aşkarlanıb müalicəyə başlanıla bilərdi.

36 il sonra müalicə yolu tapıldı

Kordomanın müalicəsi üçün uzun illər heç bir effektiv üsul mövcud olmayıb. Ancaq Uorkman və beynəlxalq tədqiqatçılar qrupu ötən günlərdə brachyury adlı bir proteinin kordoma hüceyrələrinin sağ qalmasında həlledici rol oynadığını kəşf edib.

Bu kəşf elmi dairələrdə böyük həyəcan yaradıb. Çünki brachyury proteininin bloklanması ilə xərçəng hüceyrələrinin böyüməsinin dayandırılması, hətta məhv edilməsi mümkün ola bilər. Lakin bu proteini hədəf alan dərman hazırlamaq olduqca çətin olub. Çünki brachyury proteininin mürəkkəb strukturu onu müalicəyə davamlı edirdi.

Elm adamları ümidlənir

Uorkman brachyury-nin embrion mərhələsində onurğa sütununun ilkin formasının inkişafında mühüm rol oynadığını, ancaq doğuşdan sonra qeyri-aktiv hala gəldiyini bildirib. Lakin bəzi nadir hallarda bu protein yenidən aktivləşərək kordomanın yaranmasına səbəb ola bilir.

Bununla belə, ötən həftə "Nature Communications" elmi jurnalında dərc olunan bir məqalə bu istiqamətdə mühüm bir addım olub. Oksford Universiteti və Şimali Karolina Universitetindən tədqiqatçıların da iştirak etdiyi araşdırmada brachyury proteininin səthində bəzi hədəf nöqtələri müəyyən edilib. Mütəxəssislər bu nöqtələri xüsusi dərmanlarla hədəf alaraq proteini təsirsiz hala gətirə biləcəklərini bildiriblər.

Bu mühüm elmi nailiyyət dünyanın ən güclü rentgen şüa generatorlarından biri olan "Diamond Light Source" sinkrotonu vasitəsilə əldə edilib.

Digər xərçəng növlərinin müalicəsində də istifadə oluna bilər

Uorkman və komandası artıq brachyury proteini hədəf alacaq potensial dərman birləşmələrini müəyyən edib. Əgər bu dərmanlar effektiv olarsa, indiyə qədər heç bir müalicəyə cavab verməyən kordomanın böyüməsi və yayılmasının qarşısı alına bilər.

Uorkman bu araşdırmanın təkcə kordoma deyil, digər yayılmış xərçəng növlərinin müalicəsinə də töhfə verəcəyini qeyd edib:

"Brachyury digər şişlərin metastaz prosesində də rol oynayır. Bu o deməkdir ki, bu proteini bloklayan dərmanlar digər xərçənglərin yayılmasının qarşısını almaq üçün də istifadə oluna bilər".

Xərçəngdən özü də xilas oldu

Pol Uorkman xərçəngə qarşı mübarizəsində yalnız anasının və atasının itkisi ilə üzləşməyib. 2022-ci ildə ona prostat xərçəngi diaqnozu qoyulub. Lakin xəstəliyin erkən mərhələdə aşkarlanması və müalicə şansının yüksək olması ona kömək edib. O, şüa terapiyası ilə xəstəliyin öhdəsindən gəlib.

5 il sonra müalicə mümkün ola bilər

Kordomanın müalicəsində ən ümidverici metodlardan biri hədəflənmiş protein parçalanması (TPD) adlanan üsuldur. Bu texnika hüceyrənin təbii tullantı sistemindən istifadə edərək zərərli proteini bədəndən atmağı nəzərdə tutur.

Uorkman bu prosesin iş prinsipini belə izah edib:

"Dərmanın bir hissəsi hədəf proteinə bağlanacaq, digər hissəsi isə hüceyrənin tullantı sistemini aktivləşdirərək proteinin məhv edilməsini təmin edəcək. Beləliklə, brachyury proteini hüceyrədən xaric ediləcək və təsirsiz hala gətiriləcək".

Hazırda tədqiqatçılar bu müalicə metodunu inkişaf etdirmək üçün laboratoriya testlərini davam etdirirlər. İnsan üzərində klinik sınaqlara başlamazdan əvvəl hüceyrə nümunələri və heyvan modellərində testlər aparılacaq. Bu prosesin təxminən 5 il çəkəcəyi proqnozlaşdırılır. Əgər hər şey planlaşdırıldığı kimi gedərsə, kordomanın effektiv müalicəsi reallığa çevrilə bilər.

Aydın

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:48
embedMənbə:https://qaynarinfo.az
archiveBu xəbər 19 Fevral 2025 16:21 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see170

Məhkəmədə Ermənistan vətəndaşlarının cinayət xarakterli məlumatlar tədqiq olunub FOTO

17 Oktyabr 2025 20:37see149

“Ağır çantalar uşaqlarda onurğa əyriliyinə gətirib çıxarır” EKSPERT DANIŞDI

17 Oktyabr 2025 11:50see139

Kreml Tramp Putin danışıqlarını dəyərləndirib

16 Oktyabr 2025 23:31see137

Tramp Putinə təzyiqləri artırmağa hazırdır Britaniyalı ekspert

16 Oktyabr 2025 18:31see135

Bakıda bal yarmarkası fəaliyyətə başlayır

17 Oktyabr 2025 13:46see134

Yanacaqdoldurma məntəqələri benzini qatqılarla kəsməyə başlayıb...

16 Oktyabr 2025 18:26see133

“Trampla 2 saatlıq danışıq zamanı Putin Moskvanın sülhün əldə edilməsində maraqlı olduğunu vurğulayıb” Uşakov

16 Oktyabr 2025 23:19see131

Tramp: Hazırda Rusiyaya qarşı yeni sanksiyaların tətbiqi üçün ən münasib vaxt deyil

17 Oktyabr 2025 03:21see129

Finlandiyalı aktyor İsa Məsih obrazını canlandıracaq...

16 Oktyabr 2025 22:45see127

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see127

Orban Putin Tramp görüşü barədə: Biz hazırıq!

17 Oktyabr 2025 04:35see126

Tramp: ABŞ Tomahawk raketlərinin ehtiyatlarını tükədə bilməz

17 Oktyabr 2025 01:09see126

Məhkəmədə həmin məlumatlar da tədqiq olundu Fotolar

17 Oktyabr 2025 20:42see124

Rusiya 4 bölgə üzərində 23 Ukrayna PUA sını vurub

17 Oktyabr 2025 04:22see120

DNT testi bütün həyatını dəyişdi: Uşağının əsl atası məlum oldu

17 Oktyabr 2025 14:24see120

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see120

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see119

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see118

Tanınmış logistika şirkəti iflas etdi

18 Oktyabr 2025 03:04see118
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri