Ataların qızlarının psixologiyasına təsiri çoxşaxəli və incədir

"Bəli, qızın taleyi və şəxsiyyət inkişafı, atasının onun həyatında oynadığı rol və münasibətlərinin xarakteri ilə ciddi şəkildə əlaqəli ola bilər". Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında Psixoloq Psixoterapevt Orxan Şəfizadə deyib.

O bildirib ki, atalar qızların özünə güvənini, emosional sabitliyini və gələcəkdə quracağı münasibətləri formalaşdırmaqda mühüm rol oynayırlar: "Bu təsir həm pozitiv, həm də neqativ ola bilər.

Ataların qızlarının psixologiyasına təsiri çoxşaxəli və incədir. Bu təsir təkcə atanın necə davranmasından deyil, həm də qızın həyatındakı iştirakının keyfiyyətindən asılıdır. Gəlin bu təsiri daha detallı analiz edək:

1. Sevgi və Dəstək Təminatı

Pozitiv təsir: Sevən və dəstəkləyici ata, qızına öz dəyərini hiss etdirir. Məsələn, ata qızını uğurları üçün təriflədikdə, qız öz bacarıqlarına daha çox inanır.

Negativ təsir: Əgər ata qızına vaxt ayırmırsa və ya onunla sərt davranırsa, qızda özünü sevilməz və dəyərsiz hiss etmək riski artır. Bu da gələcəkdə özünə inam problemi yarada bilər.

2. Əlaqələrdə Model Rolunda Olan Ata

Pozitiv model: Ata ailədə anaya hörmət və sevgi göstərərsə, qız bu davranışı münasibətlərdə norma kimi qəbul edəcək. Məsələn, ata qızının fikirlərini dinləyir və hörmətlə yanaşırsa, o, gələcəkdə qarşısındakı insandan eyni rəftarı gözləyəcək.

Negativ model: Əksinə, ata zorakı və ya laqeyd davranarsa, qız bu cür münasibəti normal qəbul edə bilər və öz şəxsi münasibətlərində də buna dözmək riski daşıyar.

3. Emosional Sabitlik və Çətinliklərə Yanaşma

Pozitiv təsir: Ata qızına çətin anlarda emosional dəstək verərsə, o, problemlərlə başa çıxmaqda daha güclü olur. Məsələn, ata qızına “Sən bunu bacaracaqsan, mən sənin yanındayam” kimi sözlər desə, qız özünü təhlükəsiz hiss edəcək.

Negativ təsir: Əgər ata qızını tənqid edir və ya hisslərini görməzdən gəlirsə, bu, onun emosional sabitliyini pozub, streslə mübarizədə çətinliklər yarada bilər.

4. Təhlükəsizlik və Qoruma Hissi

Pozitiv təsir: Ata qızını müdafiə edirsə, o, özünü cəmiyyət qarşısında güvənli hiss edir. Məsələn, məktəbdə problem yarananda atasının dəstəyini hiss edən qız daha özünə güvənir.

Negativ təsir: Ata qızını qorumaq əvəzinə təhqir edərsə və ya diqqətsiz olarsa, o, özünü tənha və müdafiəsiz hiss edəcək.

5. Müstəqilliyin Dəstəklənməsi

Pozitiv təsir: Ata qızının müstəqil düşüncəsini və qərar vermə bacarığını təşviq edərsə, o, öz ayaqları üstə durmağı öyrənir. Məsələn, ata qızının təhsil və ya karyera qərarlarını dəstəkləyirsə, bu, qızın həyatında irəliləyişlərə səbəb olur.

Negativ təsir: Ata qızının qərarlarına hörmət etmirsə və ya onu daim idarə etməyə çalışırsa, qızda müstəqillik qorxusu və qərar verməkdə çətinliklər yaranır.

6. Ata ilə Dialoq Keyfiyyəti

Pozitiv təsir: Müntəzəm dialoq və emosional ünsiyyət qızın öz hisslərini ifadə etməsinə kömək edir. Əgər ata qızını dinləyirsə, o, fikirlərinin vacib olduğunu dərk edir.

Negativ təsir: Əgər ata qızına vaxt ayırmırsa və ya onu dinləmirsə, bu, qızın öz hisslərini gizlətməsinə və daxili narahatlığa səbəb ola bilər.

7. Uşaqlıq Travmalarının Təsiri

Atanın rəftarı bəzən uzunmüddətli travmalara səbəb ola bilər. Məsələn: Tənqid və ya zorakılıq uşaqlıqda travma yaradaraq qızın öz dəyərinə mənfi təsir göstərə bilər. Sevgi və anlayışla yanaşma isə qızın öz potensialını tam şəkildə açmasına imkan yaradır".

"Atalar, qızların emosional və psixoloji inkişafında əsas rol oynayırlar. Onların münasibətləri gələcəkdə qızın həyat seçimlərini, münasibətlərini və özünü dərk etmə formasını formalaşdırır. Sevgi dolu, diqqətli və dəstəkləyici ata modeli qızın sağlam və güclü şəxsiyyət kimi inkişaf etməsini təmin edir. Əks halda, bu münasibətlərin çatışmazlığı psixoloji və emosional yaralara səbəb ola bilər" - deyə o, əlavə edib.