Ay tozundan tikinti blokları hazırlamaq üçün lazer yaradılıb...

Finlandiya və ABŞ-dan olan tədqiqatçıların Ay tozundan tikinti materialları - reqolitdən necə istehsal olunacağına dair məqaləsi arXiv.org preprint verilənlər bazasında yer alıb.

Mühəndislər Ayda təkcə reqolitdən tikinti blokları yaratmaq üçün əlavə əlavələrə və enerji tutumlu proseslərə ehtiyacı aradan qaldıran yeni texnologiya işləyib hazırlayıblar.

Regolith toz fraksiyasıdır və lazer sinterləmədən istifadə edərək, nümayiş lazer qurğusunun arxasında duran mühəndislər uğurla kiçik kublar, həmçinin sementsiz tikinti blokları kimi birləşdirilə bilən xaç və H kimi mürəkkəb formalar yaratmışlar.

Bu innovativ yanaşma birbaşa peykdə Ay bazaları üçün "mövcud" materiallardan strukturların qurulması prosesini sadələşdirmək və daha qənaətcil etmək üçün nəzərdə tutulub. Mühəndislərin eksperimental quruluşu bu metodun mümkünlüyünü nümayiş etdirdi və ekspertlərin fikrincə, Ayda daha səmərəli və sərfəli tikinti metodlarına yol açır.

Mühəndislər təxminən 120 vatt elektrik enerjisi tələb edən lazer qurğusu yaratdılar və Ay reqolitinin əvəzinə çox oxşar analoqdan istifadə etdilər.

Üstəlik, Ayda belə bir qurğu radioizotop generatoru və ya günəş batareyaları ilə təchiz edilə bilər, lakin iki həftəlik Ay gecələri nəzərə alınmaqla...

SİA-nın məlumatına görə, alimlər daha məhsuldar maşının əldə edilə biləcəyinə inanırlar, lakin etiraf edirlər ki, oynaqların keyfiyyətinə təsir edən qeyri-bərabər bloklar və təzyiq altında dayanıqlılıqla bağlı problemlər var.

Və bu hələ bir nəzəriyyə olsa da, bu texnologiyanın uğuru və mümkünlüyünü hələ də görmək lazımdır.

Əvvəllər Ayda tikinti materialları əldə etmək üçün təklif olunan üsullardan biri Ayın qütb bölgələrində reqolitlərin çıxarılması idi, çünki orada böyük su buz yataqları saxlanılır. Buz lazımi təzyiq altında əridilə bilərdi, çünki atmosferi olmayan Ay mühitində buz qızdırıldıqda dərhal qaz halına çevrilirdi.

Tikinti materiallarını daha çevik etmək üçün insan sidikindən istifadə ehtiyacı da problemi artırır.

Əli Babayev