Aylıq və ya illik bilet sistemi tələbələrin xərclərini sabitləşdirə bilər Vüsalə Ağabəylidən TƏKLİF

"Son dövrlər ictimai nəqliyyat sistemində brutto müqavilə modelinə keçid məsələsi gündəmdədir. Bu o deməkdir ki, daşıyıcılara gəlir sərnişin sayına görə deyil, göstərdikləri xidmətin keyfiyyəti və məsafəyə əsasən ödəniləcək. Belə şəraitdə tələbələr üçün günlük, aylıq və illik bilet paketlərinin tətbiqi həm sosial bərabərlik baxımından, həm də nəqliyyatın idarəedilmə mexanizmləri baxımından son dərəcə məqsədəuyğundur".

Bu fikirləri Redaktor.az-a filologiya elmləri doktoru, dosent, təhsil eksperti Vüsalə Ağabəyli tələbələrə günlük, aylıq və illik bilet paketləri verilməsi ilə bağlı təkliflərdən danışarkən bildirdi.

"Bir sıra qabaqcıl ölkələrdəki bu cür mexanizmləri müşahidə etdiyimiz üçün deyə bilərik ki, bu sistemin bir sıra üstünlükləri var. İlk növbədə, bu mexanizmin həyata keçirilməsi sosial dəstəyi və bərabərliyi təmin edir. Tələbələr gündəlik dərsə, təlimlərə və müxtəlif fəaliyyətlərə gedərkən ictimai nəqliyyatdan mütəmadi istifadə edirlər. Aylıq və ya illik bilet sistemi onların xərclərini sabitləşdirə bilər və təhsil prosesinə əlavə maliyyə yükü gətirməz. Sabit gəlir isə tələbələrə planlaşdırma imkanı yaranır. Abunəlik biletləri nəqliyyat şirkətləri üçün əvvəlcədən müəyyən gəlir mənbəyi formalaşdıra bilər, bu isə xidmətin keyfiyyətinin artırılmasına şərait yaradar. O cümlədən, bu prosesin təşkili zamanı şəffaf və səmərəli şəkildə nəzarəti də həyata keçirmək mümkün görünür. Brutto müqavilə modelində dövlət real sərnişin axınını elektron sistemlə izləyə bilər və subsidiyaları daha ədalətli şəkildə bölüşdürər", - deyən dosentin sözlərinə görə, bu sistemin tətbiqi həm də rəqəmsal inteqrasiyaya da imkan yaradır:

"Tələbə kartı ilə nəqliyyat sistemi birləşdirilərsə, güzəştlər avtomatik tətbiq oluna bilər və hər bir tələbə üçün şəffaf hesabat formalaşar. Digər tərəfdən, bu modelin həyata keçirilməsi üçün bəzi əlavə mexanizmlər də həyata keçirilə bilər. Məsələn, birgə nəqliyyat abunə paketi: Metro, avtobus və digər ictimai nəqliyyat vasitələri üçün vahid bilet sistemi tətbiq oluna bilər. Bundan başqa, loyallıq və endirim proqramları tətbiq oluna bilər. Belə ki, müəyyən sayda gedişdən sonra tələbəyə bonus və ya endirim imkanı yaradıla bilər. 
Sosial subsidiyalar nizamlana bilər. Məsələn, aşağı gəlirli tələbələr üçün əlavə dövlət dəstəyi mexanizmi tətbiq edilə bilər". 

Vüsalə Ağabəyli qeyd etdi ki, ümumiyyətlə, tələbələr üçün aylıq və illik bilet sistemi sadəcə bir güzəşt deyil, müasir, sosial yönümlü və iqtisadi cəhətdən dayanıqlı ictimai nəqliyyat siyasətinin tərkib hissəsidir:

"Bu addım həm gənclərin təhsil imkanlarını genişləndirməklə yanaşı, həm də şəhər nəqliyyatında səmərəliliyi artırar".

Aytəkin TOFİQQIZI