Icma.az
close
up
RU
Aysel Həsənova: “Uşağın sağlam psixoloji inkişafı üçün valideynlərin emosional dəstəyi həlledici rol oynayır”

Aysel Həsənova: “Uşağın sağlam psixoloji inkişafı üçün valideynlərin emosional dəstəyi həlledici rol oynayır”

Bakivaxti portalından alınan məlumata görə, Icma.az xəbər verir.

Bakıvaxtı.az Səhiyyə Nazirliyi Respublika Uşaq Sanatoriyasının şöbə müdiri Aysel Həsənovanın sehiyye.gov.az-a müsahibəsini təqdim edir.

- Aysel xanım, uşaqların sağlam böyüməsi və inkişafı üçün ilk öncə nələrə diqqət edilməlidir?

- Uşaqların sağlam böyüməsi təkcə fiziki deyil, eyni zamanda psixoloji, sosial və emosional inkişafı da əhatə edir. Bu inkişafın düzgün getməsi üçün bir neçə əsas faktora diqqət yetirmək lazımdır. Uşaqların sağlam böyüməsi və inkişafı üçün qidalanma əsas təməl sütunlardan biridir. Hər yaş dövrünün özünəməxsus qida ehtiyacları var və bu ehtiyaclar uşağın sürətlə inkişaf edən orqanizmini dəstəkləməlidir. Balanslı qidalanma dedikdə, uşağın gündəlik qida rasionunda zülal, karbohidrat, yağ, vitamin və mineral maddələrin uyğun nisbətdə yer alması nəzərdə tutulur. Belə ki, zülallar hüceyrələrin qurulması və bərpası üçün vacibdir və əzələlərin inkişafında əsas rol oynayır.
Karbohidratlar uşağın gündəlik enerji ehtiyacını ödəyir və beyin fəaliyyətini dəstəkləyir. Sağlam yağlar (xüsusən Omeqa-3 və Omeqa-6 yağ turşuları) beyin və sinir sisteminin inkişafı üçün həyati əhəmiyyət daşıyır. Vitamin və minerallar (məsələn, D vitamini və kalsium) sümük quruluşunu möhkəmləndirir, immunitet sistemini gücləndirir. Dəmir və B qruplu vitaminlər isə qan dövranını və zehni inkişafı dəstəkləyir. Uşaqlarda düzgün qidalanma yalnız fiziki sağlamlıqla məhdudlaşmır. Bu, onların öyrənmə qabiliyyətinə, diqqət toplama bacarığına və emosional vəziyyətinə də ciddi təsir göstərir.
Uşaqlar üçün yuxu, yalnız istirahət deyil, həm də inkişafın təməl elementidir. Yuxu zamanı bədənin bərpaedici sistemləri aktivləşir. Hormonlar, xüsusilə böyümə hormonu, daha çox ifraz olunur və gün ərzində öyrənilmiş biliklər yaddaşda möhkəmlənir.

- Yaş qruplarına görə uşaqların yuxu rejimi necə fərqlənir?

- Yeni doğulmuş körpələr 14–17 saat, 1–2 yaşlı uşaqlar 11–14 saat, məktəbəqədər yaşlılar 10–13 saat, məktəbli uşaqlar isə 9–11 saat yuxuya ehtiyac duyur. Keyfiyyətli yuxu yalnız saatla deyil, mühitlə də ölçülür. Sakit, qaranlıq, rahat və texnologiyalardan uzaq bir yuxu mühiti uşağın yuxu keyfiyyətini artırır. Yuxu pozğunluqları olan uşaqlarda tez-tez davranış problemləri, diqqət dağınıqlığı və hətta böyümə ləngimələri müşahidə oluna bilər.
Uşağın sağlam böyüməsi üçün onun boy və çəki artımının, inkişaf göstəricilərinin, psixomotor qabiliyyətlərinin və peyvənd statusunun pediatr tərəfindən mütəmadi şəkildə izlənməsi vacibdir. Bu nəzarət sayəsində uşağın inkişaf xəritəsi çıxarılır və mümkün risk faktorları vaxtında aşkar olunur. Uşağın ümumi inkişafının mühüm göstəricilərdən biri də standartlara görə boy və çəki göstəriciləridir. Bu göstəricilər mütləq izlənilməlidir.

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:62
embedMənbə:https://bakivaxti.az
archiveBu xəbər 18 İyul 2025 11:02 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see249

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see237

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see198

“Azərkosmos” peyk istehsalına hazırlaşır kosmik sənayenin inkişafında yeni mərhələ

21 Oktyabr 2025 19:12see198

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see193

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see180

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see176

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see167

Azərbaycan ötən ay genişzolaqlı internetin orta sürətinə görə Cənubi Qafqazda liderliyini saxlayıb

21 Oktyabr 2025 13:54see166

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see158

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see157

Atletiko ya can verməyən Qarabağ Atletik in də öhdəsindən gələ bilər

21 Oktyabr 2025 17:36see140

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see134

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see134

Daha 8 məsələ parlamentin plenar iclasına tövsiyə edilib

21 Oktyabr 2025 17:38see132

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see131

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see130

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see129

Cahangir Babayev Dünya Karate Federasiyası tərəfindən təltif olunub

21 Oktyabr 2025 19:39see123

170 saylı marşrutda tıxac kabusu: Daşıyıcı şirkət açıqlama verdi

22 Oktyabr 2025 23:38see120
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri