Azərbaycan Konstitusiyasında təsbit edilən prinsiplər keçmişlə gələcəyin harmonik ifadəsidir ŞƏRH

Bakı, 13 noyabr, AZƏRTAC

Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası xalqımızın çoxəsrlik dövlətçilik ənənələrinin, milli dəyərlərinin və müasir hüquqi düşüncəsinin təcəssümüdür. O, cəmiyyətin siyasi, sosial, iqtisadi və mədəni həyatını tənzimləyən, insan hüquq və azadlıqlarının təminatçısı olan ali hüquqi sənəddir. Prezident İlham Əliyevin 2024-cü il 28 dekabr tarixli Sərəncamı ilə 2025-ci ilin “Konstitusiya və Suverenlik İli” elan edilməsi isə ölkədə yeni reallıqları nəzərə alan mühüm addımdır.

Bu sözləri AZƏRTAC-a açıqlamasında Milli Məclisin deputatı Pərvanə Vəliyeva deyib.

O qeyd edib ki, dövlətin qanunvericilik sisteminin bünövrəsini təşkil edən, ən yüksək və birbaşa hüquqi qüvvəyə malik olan Konstitusiya ölkədə ictimai-siyasi sabitliyin, milli birliyin təminatçısıdır. Azərbaycanın dövlətçilik tarixində müstəsna yeri olan Ümummilli Lider Heydər Əliyevin xalqımız qarşısında ən mühüm xidmətlərindən biri ölkənin Əsas Qanununun qəbulu ilə bağlıdır. Məhz Ulu Öndərin rəhbərliyi ilə 1995-ci ildə müstəqil Azərbaycanın ilk Konstitusiyasının layihəsi hazırlanaraq noyabrın 12-də keçirilən ümumxalq səsverməsi – referendum yolu ilə qəbul olunub. Bu tarixi hadisə ilə respublikamızın demokratik, hüquqi və dünyəvi dövlət quruculuğunun mühüm mərhələsi başlayıb. “Həmçinin Ulu Öndərin 1995-ci il 15 dekabr tarixli Fərmanı ilə 12 noyabr Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası Günü elan edilib. Qəbul edilən Konstitusiya Azərbaycanın müstəqil dövlət quruculuğu prosesində dönüş nöqtəsidir. Bu sənəd dövlətin suverenliyini və ərazi bütövlüyünü qorumağı, hakimiyyət bölgüsünü (qanunvericilik, icra və məhkəmə) təmin etməyi, insan hüquq və azadlıqlarının müdafiəsini, demokratik və hüquqi dövlətin əsaslarını müəyyənləşdirib. Prezident İlham Əliyev öz çıxışında vurğulayıb ki, “Heydər Əliyevin bilavasitə rəhbərliyi ilə hazırlanmış Konstitusiya müasir dünyanın sivil dəyərlərinə, xalqımızın çoxəsrlik dövlətçilik ənənələrinə və milli prinsiplərə əsaslanaraq demokratik, hüquqi, dünyəvi dövlət quruculuğu üçün möhkəm təməl yaratmışdır”. Doğurdan da Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında təsbit edilmiş prinsiplər keçmişlə gələcəyin harmonik ifadəsidir”.

Konstitusiyada 48 maddənin bilavasitə insan hüquq və azadlıqlarına həsr olunduğuna diqqət çəkən deputat vurğulayıb ki, bu da sənədin humanist mahiyyətini nümayiş etdirir: “1997-ci ildə “Konstitusiya Məhkəməsi haqqında” Qanun qəbul edildikdən sonra 1998-ci ildə bu ali hüquqi orqan fəaliyyətə başlayıb. Beləliklə, Azərbaycanda Konstitusiya ədalət mühakiməsi sistemi formalaşdırılıb və hüquqi dövlət quruculuğunun əsas prinsipləri möhkəmləndirilib. Zamanın çağırışlarına uyğun olaraq, Konstitusiyaya 2002, 2009 və 2016-cı illərdə referendum yolu ilə əlavə və dəyişikliklər edilib. Bu dəyişikliklər bilavasitə dövlət idarəetmə sisteminin təkmilləşdirilməsinə, insan hüquqlarının müdafiəsinin gücləndirilməsinə, bələdiyyələrin və məhkəmə orqanlarının səmərəli fəaliyyətinə yönəlib. Prezident İlham Əliyevin Konstitusiyaya verdiyi bu yeniliklər Azərbaycanın hüquqi-siyasi sisteminin modernləşməsinə, dövlətin idarəçilik strukturunun beynəlxalq standartlara uyğunlaşdırılmasına şərait yaradıb. Həyata keçirilən islahatlar nəticəsində Konstitusiya həm sabitliyin, həm də inkişafın təminatına çevrilib”.

P.Vəliyeva 2020-ci il Vətən müharibəsində qazanılan tarixi Qələbəni və 2023-cü ilin sentyabrında həyata keçirilən lokal xarakterli antiterror tədbirlərini xatırladıb: “Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə şanlı Ordumuzun qazandığı Qələbə nəticəsində Konstitusiyamızın ali qüvvəsi bütün ərazimizdə bərqərar edilib. Bu tarixi Zəfərlə Konstitusiyanın 11-ci maddəsində təsbit olunmuş “Azərbaycan Respublikasının ərazisi vahiddir, toxunulmazdır və bölünməzdir” prinsipi reallığa çevrilib, beynəlxalq hüququn normaları və təməl prinsiplərin aliliyi təmin edilib. Həmçinin dövlətimizin başçısının 2024-cü il 28 dekabr tarixli Sərəncamı ilə 2025-ci ili Azərbaycanda “Konstitusiya və Suverenlik İli” elan olunub. Bu ilin Tədbirlər Planına uyğun olaraq ölkənin bütün bölgələrində maarifləndirici layihələr və elmi-praktik konfranslar keçirilir. Eləcə də Prezident İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə 2025-ci il 10 oktyabr tarixli Qanunla “Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 30 illiyi (1995–2025)” yubiley medalı təsis olunub. Bu medal Konstitusiyanın təkmilləşdirilməsinə, hüquq sisteminin inkişafına və dövlət müstəqilliyinin möhkəmləndirilməsinə töhfə verən şəxslərə təqdim ediləcək.

Azərbaycan Konstitusiyası xalqın iradəsini, dövlət müstəqilliyini və insan hüquqlarını ifadə edən ən ali hüquqi sənəddir. O, ölkəmizin sabit inkişafının, suverenliyinin və hüquqi dövlət quruculuğunun təminatıdır.

Ümummilli Lider Heydər Əliyevin yaratdığı bu möhkəm hüquqi təməl bu gün Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən islahatların, dayanıqlı inkişafın və milli birliyin əsası olaraq qalır”.