Azərbaycançılıq: Heydər Əliyevin siyasi strategiyası
6.3.9. azərbaycançılıq ideyasının təbliği
Heydər Əliyev Azərbaycanın müasir tarixində ölkənin milli kimliyini qorumaq, dövlətçiliyini möhkəmləndirmək və beynəlxalq müstəvidə tanıtmaq üçün misilsiz xidmətlər göstərmiş bir liderdir.
Onun irsi milli dəyərlərin qorunması və gücləndirilməsi istiqamətində azərbaycançılıq ideologiyasının formalaşmasına mühüm təsir edib. Heydər Əliyev azərbaycançılıq ideyasının əsaslarını yaradan və onu praktiki siyasətdə gerçəkləşdirən öndərlərdəndir.
Bəs ümumilli liderin azərbaycançılıq ideyasının təbliğindəki çoxşaxəli siyasi xətti nələrdən ibarət olub?
Mövzu ilə bağlı Bakıvaxtı.az-a açıqlama verən Milli Məclisin deputatı Hikmət Babaoğlu bildirib ki, azərbaycançılıq milli kimliyi, birliyi və dövlətçiliyi möhkəmləndirmək üçün formalaşmış ideologiyadır:
"Bu konsepsiya dövlətin mənfəətləri ətrafında birləşmə, tarixi və mədəni irsin qorunması, xalqın rifahını yüksəltmək üçün görülən siyasi və sosial addımlara əsaslanır. Heydər Əliyev bu ideyanı milli varlığımızın bərkidilməsi və Azərbaycanı beynəlxalq ictimaiyyətdə layiqli yerə malik bir dövlət kimi tanıtmaq vasitəsi kimi görmüşüdür. Heydər Əliyev bu ideyanı Azərbaycan xalqının milli birliyinin və inkişafının əsas prinsiplərindən biri kimi təqdim etmişdir. Bu konsepsiya həm milli kimliyi qorumaq, həm də qlobal kontekstdə Azərbaycanın layiqli yerini təmin etmək məqsədini güdür. Azərbaycançılıq milli mədəniyyətə, tarixi irsə və dövlətçilik dəyərlərinə əsaslanaraq xalqın rifahını yüksəltmək və onun beynəlxalq aləmdə tanınmasını təmin etmək üçün güclü ideoloji baza formalaşdırır".
Onun sözlərinə görə, Heydər Əliyevin azərbaycançılıq ideologiyası üç əsas istiqamətdə formalaşmışdır - milli birlik və dövlətçilik, mədəni irsin qorunması və beynəlxalq arenada milli maraqların müdafiəsi:
"Heydər Əliyev milli birliyi azərbaycançılığın əsası kimi vurğulayırdı. O, xalqı bir bayraq altında toplamaqla dövlətin suverenliyinin qorunması və möhkəmləndirilməsi istiqamətində siyasi və iqtisadi islahatlar aparırdı. Xalqın milli şuuru və birlik duyğusu onun siyasətində əsas yerlərdən birini tuturdu. Heydər Əliyev Azərbaycan dilinin dövlət dili kimi qorunmasına özəl önəm vermişdir. O, mədəni irsin xalqın milli kimliyinin əsası olduğunu vurğulayaraq, mədəniyyətin inkişafı və təbliğinə dəstək vermişdir. Onun liderliyi altında Azərbaycan mədəniyyətini beynəlxalq aləmdə tanıtmaq istiqamətində çoxsaylı təşəbbüllər irəli sürülmüşdür".
Deputat vurğulayıb ki, Heydər Əliyevin siyasətinin vacib istiqamətlərindən biri xalqın tarixi irsinin qorunması idi. Onun sözlərinə görə, Ulu Öndər Azərbaycan tarixinin öyrənilməsi, qorunması və gələcək nəsillərə ötürülməsi istiqamətində bir sıra proqramları həyata keçirdi. Qarabağ konflikti kontekstində bu siyasət daha da aktuallıq qazandı və tarixi ərazilərin milli dövlətçiliyimizin bir hissəsi olduğunu beynəlxalq ictimaiyyətə çatdırmaq üçün çalışmalar aparıldı.
![](https://bakivaxti.az/backend/ckfinder/userfiles/images/arizyeni/62373889be3ed.jpg)
Hikmət Babaoğlu: Heydər Əliyevin siyasi irsi azərbaycançılıq ideyasına sadiqlik üzərində qurulub
2001-ci ildə Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə Dünya Azərbaycanlılarının I Qurultayı keçirilməsinə toxunan H.Babaoğlu qeyd edib ki, bu tədbir azərbaycançılıq ideologiyasını beynəlxalq miqyasda təşviq etmək, dünya azərbaycanlılarını bir araya toplamaq və milli maraqları qorumaq üçün əhəmiyyətli addım idi:
"Heydər Əliyevin siyasi irsi azərbaycançılıq ideyasına sadiqlik üzərində qurulmuşdur. O, ölkənin çətin illərində liderliyini göstərərək Azərbaycanı siyasi, iqtisadi və mədəni böhranlardan çıxarmaqla onun suverenliyini qorumuş və möhkəmləndirmişdir. Ümumilli lider Azərbaycanın mühstəqilliyinin qorunması üçün daxili və xarici siyasətdə dəqiq strategiyalar həyata keçirmişdir. Onun liderliyi altında milli ordu yaradılıb, enerji siyasəti düzgün istiqamətləndirilib və beynəlxalq əlaqələr gücləndirilib. Heydər Əliyev həm də elm və təhsil sahəsinin milli ideologiyanı təbliği üçün vacib vasitə olduğunu vurğulayırdı. O, gələcək nəsillərin milli şuura malik olmasını təmin edəcək təhsil siyasəti formalaşdırıb".
Həmsöhbətimizin dediyinə sözlərinə görə, Heydər Əliyevin rəhbərliyi altında həyata keçirilən diplomatik strategiyalar Azərbaycanın beynəlxalq münasibətlər sferasında öz yükünü genişləndirmək və gücləndirmək məqsədi daşıyırdı:
“Onun təşəbbüsləri nəticəsində Azərbaycan bir çox beynəlxalq təşkilatların üzvü olmuş, dünya azərbaycanlılarının hüquqlarının qorunması üçün effektiv addımlar atılmışdır. Dünya Azərbaycanlılarının I Qurultayı da məhz bu strategiyanın bir hissəsi kimi soydaşlarımız arasında həmrəylik hissini gücləndirmək və onların Azərbaycan dövlətinə olan bağlılığını artırmaq məqsədini güdmüşdür”.
Heydər Əliyevin fəaliyyəti yalnız müstəqil Azərbaycan dövlətinin qurulmasında deyil, həm də onun uzunmüddətli inkişafının və milli ideallarının reallaşdırılmasında mühüm rol oynamışdır. Onun siyasi irsi, həm daxildə, həm də xaricdə, Azərbaycan xalqının milli maraqlarını və birliyini qorumağa yönəlmiş strateji yanaşması ilə fərqlənir. Bu irs, azərbaycançılıq ideyasının əbədiliyini təmin edən ən vacib sütunlardan biri olaraq qalır.
Son olaraq siyasətçi vurğulayıb ki, Heydər Əliyevin liderliyi və irsi azərbaycançılıq ideologiyasını siyasi, iqtisadi və mədəni müstəvidə praktikaya keçirərək möhkəmləndirmişdir. Onun siyasi irsi bu gün də Azərbaycanın daxili siyasətində və beynəlxalq arenada çox vacib önəm daşıyır. Azərbaycançılıq ideologiyası xalqın milli kimliyinin bərkidilməsi və dövlətçiliyinin möhkəmləndirilməsi istiqamətində yol göstəricisi olmağda davam edir:
"Heydər Əliyevin liderliyi onun daxili və xarici siyasətində azərbaycançılıq prinsiplərini əsas götürməsi ilə milli kimliyin qorunması və dövlətçiliyin inkişafı arasında güclü əlaqə yaradılmışdır. Eyni zamanda, bu ideologiyanın siyasi, iqtisadi və mədəni sahələrdə praktik tətbiqi, Azərbaycanın müasir dövrdə həm daxili sabitlik, həm də beynəlxalq nüfuz qazanmasına şərait yaratmışdır. Heydər Əliyevin fəaliyyəti yalnız müstəqil Azərbaycan dövlətinin qurulmasında deyil, həm də onun uzunmüddətli inkişafının və milli ideallarının reallaşdırılmasında mühüm rol oynamışdır. Onun siyasi irsi həm daxildə, həm də xaricdə, Azərbaycan xalqının milli maraqlarını və birliyini qorumağa yönəlmiş strateji yanaşması ilə fərqlənir. Bu irs azərbaycançılıq ideyasının əbədiliyini təmin edən ən vacib sütunlardan biri olaraq qalır".
Əli Hüseynov
Yazı Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyilə hazırlanıb
![see](https://icma.az/template/assets/see.png)