Bəşəriyyət uçurumun astanasında: İldə bir trilyon dollar olmasa…

“Bəşəriyyət iqlim uçurumunun astanasındadır. 

Hətta ən optimist ssenari belə istiləşmənin sənayeləşmədən əvvəlki səviyyələrdən 1,7°C yuxarı olacağını göstərir. Buzlaqların əriməsi, okean axınları və ya Amazondakı yağış meşələri kimi hadisələrin qarşısını almaq üçün atmosferdən hər il 10 milyard ton karbon qazını çıxarılmalıdır”. 

“Cebheinfo.az” xəbər verir ki, bu açıqlamanı Potsdam İqlim Təsiri Tədqiqatları İnstitutunun direktoru və BMT-nin və COP30 sədrliyinin aparıcı elmi məsləhətçisi Yohan Rokström verib. 

Rokström vurğulayıb ki, hətta ən iddialı tədbirlərlə belə, temperature artımı Paris Sazişində nəzərdə tutulan 1,5°C hədəfini aşacaq. Bu, artıq 2024-cü ildə müvəqqəti olaraq baş verib. Stanford Universitetindən olan mütəxəssis Kris Fild 1,5°C hədəfini qorumağın nə üçün vacib olduğunu belə izah edib: 

“Hər əlavə 10°C "dönüş nöqtələri"nin aktivləşmə riskini kəskin şəkildə artırır”. 

Dönüş nöqtələri üzrə ekspert, Ekseter Universitetindən Tim Lenton zəncirvari reaksiya barədə xəbərdarlıq edib: 

“Atlantik Meridional Dövriyyəsi (AMOC) yavaşlasa, bu, digər fəlakətli prosesləri tətikləyəcək. Bunun qarşısını almaq üçün mümkün olan hər şeyi etməliyik”.

“Field”-in hesablamalarına görə, hər əlavə 0,1°C-ni kompensasiya etmək üçün 200 milyard ton CO₂-ni təmizləmək tələb olunur. Ən yaxşı ssenaridə belə, bu, yalnız 0,2°C-ni kompensasiya edəcək. Üstəlik, bu, yavaş, bahalı və gözlənilməz nəticələrə səbəb olur. 

Rockström illik tələbatı 10 milyard ton olaraq qiymətləndirib: 

“Bu, neft və qazdan sonra dünyanın ikinci ən böyük sənayesi deməkdir və ildə təxminən bir trilyon dollara başa gəlir”.

Karbonu təmizləməyin müxtəlif üsulları mövcuddur. Ən ucuz və ən təsirli üsul meşə salmaqdır, bu zaman CO₂-nin hər tonu təxminən 50 dollardır. Ən bahalı üsul isə hələ miqyaslandırılmamış, hər tonu ən azı 200 dollar olan sənaye prosesi kimi tanınan birbaşa hava tutmasıdır. 

Potsdam İnstitutunun modelləri göstərir ki, hətta CO₂-nin aradan qaldırılması və emissiyanın kəskin azaldılması tədbirləri ilə belə, istiləşmə 1,6-1,8°C olacaq: 

"Biz çıxılmaz vəziyyətə doğru irəliləyirik. Alimlər çox narahatdırlar”. 

Ümumiyyətlə, yaxın illərdə dünyada temperatur artımı 1,5°C-ni keçəcək. İqlim fəlakətlərinin qarşısını almaq üçün hər il 10 milyard ton CO₂ təmizlənməlidir. Bu, ildə bir trilyon dollar və ikinci ən böyük sənaye deməkdir. Bu yükün altına girmək isə o qədər də asan görünmür.

Xəzər
“Cebheinfo.az”

Problemlərinizi bizə yazın, şahidi olduğunuz hadisələri çəkib göndərin