Icma.az
close
up
RU
Boşananda niyə avtomobil birgə mülkiyyət sayılır, amma 20 minlik bilərzik sayılmır? Etiraz

Boşananda niyə avtomobil birgə mülkiyyət sayılır, amma 20 minlik bilərzik sayılmır? Etiraz

Olke.az portalından verilən məlumata əsasən, Icma.az bildirir.

“Məhkəmə praktikasında və qanunun təfsirində boşanma vaxtı ailə mülkiyyəti rejimində qızıl-ziynət əşyalarının statusu dəyişilməlidir.

Ölkə.Az xəbər verir ki, bu sözləri hüquq üzrə fəlsəfə doktoru, professor Fərhad Mehdiyev deyib. O bildirib ki, boşanmalar zamanı qızıl-ziynət əşyalarını 2 yerə ayırmaq lazımdır:

“1) nikahdan əvvəl verilənlər və 2) nikahdan sonra alınan qızıl-ziynət əşyaları.

Qızıl-ziynət əşyaları adı daşınar əmlak deyil, onlar investisiya mahiyyətindədir. Məsələn, evin xanımı yoldaşından icazəsiz onlar üzərində sərəncam verməsi adət-ənənəyə uyğun deyil və ailədə ciddi problemə səbəb ola bilər. Bunun səbəbini araşdırsanız aydın olar ki, qızıl-ziynət əşyaları nəsildən-nəsilə ötürülür və ailənin əlavə maddi təminatı, investisiya mahiyyətini daşıyır. 

Əvvəlcə nikah zamanı alınan qızıl-ziynət əşyalarına toxunaq. Ailə Məcəlləsinin 34.2-ci maddəsi kifayət qədər açıq şəkildə qeyd edir ki, "ziynət əşyaları istisna olmaqla, fərdi istifadə şeyləri (geyim, ayaqqabı və s.) nikah zamanı ər-arvadın ümumi vəsaiti hesabına əldə edilsə də, ər-arvaddan kimin istifadəsində olubsa, ona məxsusdur”.

Yəni qanun deyir ki, ziynət əşyaları fərdi istifadə əşyası kimi şəxsin özünə məxsus deyil, birgə mülkiyyətdir. Həqiqətən də, dəyəri nəzərə alınanda, niyə avtomobil birgə mülkiyyət sayılır, amma 20 min manatlıq bilərzik sayılmır - izahatını tapa bilməzsiniz, yəni hər ikisi birgə mülkiyyətə aid edilməlidir. Üstəlik, nəzərə alın ki, avtomobilin qiyməti azaldığı halda, qızılın qiyməti ancaq artır”.

Hüquqşünas hesab edir ki, daha qəliz əskik olan məsələ isə, nikahdan əvvəl taxılan qızıl-ziynət əşyalarıdır:

“Məhkəmələrin adətən bunlara "şəxsin sırf özünə verilən hədiyyə" olaraq yanaşmaları doğrudurmu? 
Qayınata-qayınananın bəyə-gəlinə verdikləri şərtli hədiyyələrdir, şəxsin sırf özünə deyil, ailə birliyinə verilir. Tək-tək arqumentləri izah edirəm.
1) Şərtli hədiyyə deyəndə burada hədiyyə verilən insandan müəyyən bir davranış gözləntisi var. Bunlara da əsasən ailə birliyinə xələl yetirməyəcək şəkildə davranış göstərmədir. Hər halda heç bir qayınana onun üzünə duran, hətta bəzən onu döyən, ərinə (arvadına) xəyanət edən birisinə nəsə bağışlamaz. Mülki Məcəllənin 673.1.1. və 671.1.2-ci maddələri qeyd edir ki, bağışlamanı alan "onun üzərinə qoyulmuş vəzifələri hədiyyə verənin və ya onun yaxın qohumlarının biri barəsində kobudcasına pozduqda; 

..... o, bağışlama ilə bağlı öhdəlikləri əsassız olaraq icra etmədikdə" hədiyyə verən hədiyyədən imtina edə bilər. İndi siz təsəvvür edin, tərəf həyat yoldaşına xəyanət edir, sonra da deyir ki, mənə alınan qızıllar məndə qalmalıdır. Belə şey mümkün ola bilərmi? 

2) Ailə birliyinə verilmiş hədiyyə - Sizcə, qaynata ya da qayınanaya kim daha yaxındır? Doğma bacısı/qardaşı, yoxsa gəlini? Təbii ki öz doğması. Bəs doğma bacısına, qaynana 5000-lik qızıl bağışlayırmı? Xeyr. 

Belə olan halda, yad qızına o qədər bahalı şey niyə bağışlasın ki? Çünki burada qayınana düşünür ki, bu qızılı öz övladının ailəsinə hədiyyə edir. Vaxtı gəldikdə bu qızıllar nəvələrinə, nəticələrinə və s. qalacaq Həmçinin də hədiyyəni alan şəxs, onları satıb özünə son model ayfon alsa, bu da həmin ailəni boşanmaya qədər aparıb çıxara bilər”.

F.Mehdiyevin sözlərinə görə, adət-ənənə məsələləri mülki hüquq münasibətlərində birbaşa nəzərə alınmalıdır:

“Zənnimcə, burada ədalətli mövqe ondan ibarət ola bilər ki, ailə birliyinin dağılmasında təqsirkar tərəf nikahdan əvvəl ona verilən qızıl-ziynət əşyalarının onda qalmasını istəməməli və onları geri qaytarmalıdır. Yox, əgər ailə birliyinin dağılmasında onun təqsiri yoxdursa, o qızıl-ziynət əşyaları özündə saxlamalıdır. Çünki Mülki Məcəllənin 673-cü maddədə nəzərdə tutulan öhdəliklərə də zidd davranmayıb. Belə yanaşma həm ənənəyə, həm də islam hüququna uyğundur. 

Evlillik müddətində alınan qızıl-ziynət əşyaları isə Ailə Məcəlləsinin (AM) 34.2-ci  maddəsinə əsasən birmənalı olaraq birgə mülkiyyətə aid ediləcəkdir. 

Düzdür, AM 34.2-nin tətbiq olunmamalı olduğu hallardan da bəhs etmək, müzakirə etmək olar. Məsələn, xüsusi günlərdə alınan qızıllar (ad günü kimi) sırf hədiyyə, adi günlərdə alınanlar isə investisiya mahiyyətli sayılsın. Amma bu məsələlər ümumiyyətlə, nəzərdən qaçmamalıdır”.

Billurə Yunus

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:140
embedMənbə:https://olke.az
archiveBu xəbər 15 Aprel 2025 13:37 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

“Landmark” bu dəfə Sahil Bababyevin idarəçiliyinə keçdi

21 Oktyabr 2025 11:26see306

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see245

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see234

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see211

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see192

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see187

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see173

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see173

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see172

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see164

Azərbaycan ötən ay genişzolaqlı internetin orta sürətinə görə Cənubi Qafqazda liderliyini saxlayıb

21 Oktyabr 2025 13:54see163

“Azərkosmos” peyk istehsalına hazırlaşır kosmik sənayenin inkişafında yeni mərhələ

21 Oktyabr 2025 19:12see163

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see154

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see154

Atletiko ya can verməyən Qarabağ Atletik in də öhdəsindən gələ bilər

21 Oktyabr 2025 17:36see133

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see129

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see128

Daha 8 məsələ parlamentin plenar iclasına tövsiyə edilib

21 Oktyabr 2025 17:38see126

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see124

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see122
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri