Icma.az
close
up
RU
Boşananda niyə avtomobil birgə mülkiyyət sayılır, amma 20 minlik bilərzik sayılmır? Etiraz

Boşananda niyə avtomobil birgə mülkiyyət sayılır, amma 20 minlik bilərzik sayılmır? Etiraz

Olke.az portalından verilən məlumata əsasən, Icma.az bildirir.

“Məhkəmə praktikasında və qanunun təfsirində boşanma vaxtı ailə mülkiyyəti rejimində qızıl-ziynət əşyalarının statusu dəyişilməlidir.

Ölkə.Az xəbər verir ki, bu sözləri hüquq üzrə fəlsəfə doktoru, professor Fərhad Mehdiyev deyib. O bildirib ki, boşanmalar zamanı qızıl-ziynət əşyalarını 2 yerə ayırmaq lazımdır:

“1) nikahdan əvvəl verilənlər və 2) nikahdan sonra alınan qızıl-ziynət əşyaları.

Qızıl-ziynət əşyaları adı daşınar əmlak deyil, onlar investisiya mahiyyətindədir. Məsələn, evin xanımı yoldaşından icazəsiz onlar üzərində sərəncam verməsi adət-ənənəyə uyğun deyil və ailədə ciddi problemə səbəb ola bilər. Bunun səbəbini araşdırsanız aydın olar ki, qızıl-ziynət əşyaları nəsildən-nəsilə ötürülür və ailənin əlavə maddi təminatı, investisiya mahiyyətini daşıyır. 

Əvvəlcə nikah zamanı alınan qızıl-ziynət əşyalarına toxunaq. Ailə Məcəlləsinin 34.2-ci maddəsi kifayət qədər açıq şəkildə qeyd edir ki, "ziynət əşyaları istisna olmaqla, fərdi istifadə şeyləri (geyim, ayaqqabı və s.) nikah zamanı ər-arvadın ümumi vəsaiti hesabına əldə edilsə də, ər-arvaddan kimin istifadəsində olubsa, ona məxsusdur”.

Yəni qanun deyir ki, ziynət əşyaları fərdi istifadə əşyası kimi şəxsin özünə məxsus deyil, birgə mülkiyyətdir. Həqiqətən də, dəyəri nəzərə alınanda, niyə avtomobil birgə mülkiyyət sayılır, amma 20 min manatlıq bilərzik sayılmır - izahatını tapa bilməzsiniz, yəni hər ikisi birgə mülkiyyətə aid edilməlidir. Üstəlik, nəzərə alın ki, avtomobilin qiyməti azaldığı halda, qızılın qiyməti ancaq artır”.

Hüquqşünas hesab edir ki, daha qəliz əskik olan məsələ isə, nikahdan əvvəl taxılan qızıl-ziynət əşyalarıdır:

“Məhkəmələrin adətən bunlara "şəxsin sırf özünə verilən hədiyyə" olaraq yanaşmaları doğrudurmu? 
Qayınata-qayınananın bəyə-gəlinə verdikləri şərtli hədiyyələrdir, şəxsin sırf özünə deyil, ailə birliyinə verilir. Tək-tək arqumentləri izah edirəm.
1) Şərtli hədiyyə deyəndə burada hədiyyə verilən insandan müəyyən bir davranış gözləntisi var. Bunlara da əsasən ailə birliyinə xələl yetirməyəcək şəkildə davranış göstərmədir. Hər halda heç bir qayınana onun üzünə duran, hətta bəzən onu döyən, ərinə (arvadına) xəyanət edən birisinə nəsə bağışlamaz. Mülki Məcəllənin 673.1.1. və 671.1.2-ci maddələri qeyd edir ki, bağışlamanı alan "onun üzərinə qoyulmuş vəzifələri hədiyyə verənin və ya onun yaxın qohumlarının biri barəsində kobudcasına pozduqda; 

..... o, bağışlama ilə bağlı öhdəlikləri əsassız olaraq icra etmədikdə" hədiyyə verən hədiyyədən imtina edə bilər. İndi siz təsəvvür edin, tərəf həyat yoldaşına xəyanət edir, sonra da deyir ki, mənə alınan qızıllar məndə qalmalıdır. Belə şey mümkün ola bilərmi? 

2) Ailə birliyinə verilmiş hədiyyə - Sizcə, qaynata ya da qayınanaya kim daha yaxındır? Doğma bacısı/qardaşı, yoxsa gəlini? Təbii ki öz doğması. Bəs doğma bacısına, qaynana 5000-lik qızıl bağışlayırmı? Xeyr. 

Belə olan halda, yad qızına o qədər bahalı şey niyə bağışlasın ki? Çünki burada qayınana düşünür ki, bu qızılı öz övladının ailəsinə hədiyyə edir. Vaxtı gəldikdə bu qızıllar nəvələrinə, nəticələrinə və s. qalacaq Həmçinin də hədiyyəni alan şəxs, onları satıb özünə son model ayfon alsa, bu da həmin ailəni boşanmaya qədər aparıb çıxara bilər”.

F.Mehdiyevin sözlərinə görə, adət-ənənə məsələləri mülki hüquq münasibətlərində birbaşa nəzərə alınmalıdır:

“Zənnimcə, burada ədalətli mövqe ondan ibarət ola bilər ki, ailə birliyinin dağılmasında təqsirkar tərəf nikahdan əvvəl ona verilən qızıl-ziynət əşyalarının onda qalmasını istəməməli və onları geri qaytarmalıdır. Yox, əgər ailə birliyinin dağılmasında onun təqsiri yoxdursa, o qızıl-ziynət əşyaları özündə saxlamalıdır. Çünki Mülki Məcəllənin 673-cü maddədə nəzərdə tutulan öhdəliklərə də zidd davranmayıb. Belə yanaşma həm ənənəyə, həm də islam hüququna uyğundur. 

Evlillik müddətində alınan qızıl-ziynət əşyaları isə Ailə Məcəlləsinin (AM) 34.2-ci  maddəsinə əsasən birmənalı olaraq birgə mülkiyyətə aid ediləcəkdir. 

Düzdür, AM 34.2-nin tətbiq olunmamalı olduğu hallardan da bəhs etmək, müzakirə etmək olar. Məsələn, xüsusi günlərdə alınan qızıllar (ad günü kimi) sırf hədiyyə, adi günlərdə alınanlar isə investisiya mahiyyətli sayılsın. Amma bu məsələlər ümumiyyətlə, nəzərdən qaçmamalıdır”.

Billurə Yunus

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:137
embedMənbə:https://olke.az
archiveBu xəbər 15 Aprel 2025 13:37 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see238

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see228

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see172

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see166

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see150

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see146

Bakı metrosunda mübahisəli durum: gediş haqqı yenə dəyişəcək?

18 Oktyabr 2025 07:33see139

Qızıl altı min dollara qədər bahalaşa bilər

18 Oktyabr 2025 15:58see135

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see135

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see134

Azərbaycanın “AI 92” markalı benzini idxal və ixrac etdiyi ölkələr SİYAHI

18 Oktyabr 2025 17:24see125

Yəmən sahillərində tanker partladı: 24 ekipaj üzvü...

19 Oktyabr 2025 01:17see124

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see123

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see122

Yer kürəsində oktyabr ayının üçüncü maqnit qasırğası başlayıb

19 Oktyabr 2025 04:50see121

Netanyahudan Rəfah keçid məntəqəsinin açılması barədə məlumata REAKSİYA

19 Oktyabr 2025 00:16see121

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see121

Əməliyyat otaqlarında niyə yalnız yaşıl və mavi geyimlərə icazə verilir?

19 Oktyabr 2025 04:05see120

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see119

Ferhat Göçer Bakıda!

18 Oktyabr 2025 17:07see119
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri