Boz boşanma Azərbaycanda ayrılan yaşlıların sayı artır

Son illər ölkədə boşananların sayında artım müşahidə olunur. Belə ki, 2024-cü ildə 49 508 nikaha daxilolma və 21 384 boşanma halları qeydə alınıb.
Statistikaya nəzər salsaq görərik ki, 2023-cü ildə 21 688, 2022-ci ildə 15 983, 2021-ci ildə 17 191, 2020-ci ildə isə 14 628 boşanma qeydə alınıb. Boşanma nisbəti 2023 və 2024-cü illərdə 2.1 səviyyəsində olub. 

Onu da qeyd edək ki, əhali sayına görə ən çox boşanma nisbətinin müşahidə olunduğu rayon Naftalandır. Belə ki, bu rayonda hər 1000 nəfərə düşən boşanma nisbət 3.6-dır.

Boşanma nisbəti Qarabağ zonasında da böyükdür. Şuşada boşanma nisbəti əhalinin hər 1000 nəfərinə 3.2-dir. Xocavənddə bu göstərici 3.0,  Xocalı, Zəngilan, Qubadlıda bu nisbət 2.8, Kəlbəcərdə 2.4, Füzuli, Ağdam 2.3, Laçında isə 2.1-dir. Bundan başqa, Göygöl – 2.6, Yevlax -2.5 nisbəti ilə boşanmaların çox olduğu rayonlar hesab edilir. 

Modern.az xəbər verir ki, boşananlar arasında uzun müddət evli olanlar, eyni zamanda yaşı 50-dən yuxarı olanlar da çoxluq təşkil edir.  

Dövlət Statistika Komitəsindən əldə etdiyimiz məlumata əsasən, 2020-ci ildə yaşı 50 və daha çox olanlar arasında boşanmaların ümumi sayı 2802, 2021-ci ildə 3386, 2022-ci ildə 3047, 2023-cü ildə isə 4010 olub.
10 il əvvəl yuxarı yaşlı şəxslər arasında boşanmaların ümumi sayı 2332-i idi ki, bu da son son statistikalara görə 72 faizədək artım deməkdir. 

2023-cü ildə 50-54 yaşlı kişilər arasında boşananların sayı 1111 olub ki, bunun 80-i 5 ilə qədər, 101-i 5-9 il, 355-i 10-19 il, 575-i isə 20 il və daha çox müddət evli olan şəxslərdir. 
Həmin ildə 50-54 yaşlı qadınlar arasında boşananların sayı 699 olub. Onlardan 82-si 5 ilə qədər, 54-ü 5-9 il, 112-si 10-19 il, 451-i isə 20 il və yuxarı evlilik müddəti olan qadınlardır. 

Son statistkalara görə 55-59 yaşlı 1141 nəfər boşanmaq üçün məhkəməyə müraciət edib. Onlardan 723-ü kişi, 418-i qadın olub. Boşananlardan evlilik müddəti 20 il və daha çox olanlar arasında müraciət daha çox olub. Belə ki, evlilik müddəti 19 ildən çox olanlar arasında boşananların 494-ü kişi, 306-ı qadın olub. Bu da həmin yaş kateqoriyasında boşananların 70 faizini təşkil edir. 

Boşananlar arasında 60 yaş və yuxarı yaş kateqoriyasında olanların sayında da artım müşahidə olunur. 2023-cü ildə bu yaşda boşananların ümumi sayı 1059 olub, bu göstərici 2022-ci ildə 802, 2021-ci ildə 856, 2020-ci ildə isə 705 olub. 

Yaşı 59-dan çox olan şəxslər arasında boşananların 117-nin evlilik müddəti 5 ilə qədər, 76-sı 5-9 il, 114-ü 10-19 il, 752 nəfərin isə evlilik müddəti 20 il və daha uzun müddət olub. 

Bu statistikalar göstərir ki, boşanmalar təkcə gənc ailələr arasında deyil, 50 yaşdan yuxarı şəxslər arasında da artır. Müşahidələr onu da deməyə əsas verir ki, uzunmüddətli evliliklərin dağılmasının arxasında sosial, iqtisadi və psixoloji faktorlar dayanır.
Belə ki, fərdlərin iqtisadi müstəqilliyinin artması, cəmiyyətin boşanmaya yanaşması dəyişib. Əvvəllər ailəni qorumaq əsas dəyər sayılırdısa, indi fərdi xoşbəxtlik ön plana çıxıb. İnsanlar artıq münasibətləri davam etdirmək üçün sosial və iqtisadi məcburiyyət hiss etmirlər. Bundan başqa uzun illər ərzində həll edilməmiş problemlər boşanma qərarına gətirib çıxarır. Sosioloqlar düşünür ki, yaş artdıqca, həyat keyfiyyətinə və şəxsi rifaha diqqət artır. Bəzi cütlüklər fərqli həyat tərzləri seçir, bu da münasibətlərin davamlılığına təsir göstərir. Bəzən sağlamlıq problemləri və qayğı ehtiyacı münasibətləri daha da gərginləşdirir. Uzunmüddətli evliliklərin boşanma ilə nəticələnməsi fərdi və sosial dəyişikliklərin qaçılmaz nəticəsidir. İqtisadi müstəqillik, sosial tabuların zəifləməsi və şəxsi xoşbəxtliyə yönəlmə bu prosesin əsas amillərinə çevrilib. Bu proses dünyada “Gray” boşanma fenomeni adlanır və getdikcə də artan tendensiyaya çevrilib.