COVID 19 dan sonra 950 milyard birdəfəlik maskalar üçün istifadə tapılıb...

...Avstraliya və Çindən olan tədqiqatçılar pandemiya zamanı yığılmış böyük miqdarda birdəfəlik polipropilen maskaları unikal termal və elektromaqnit xassələri olan nanokompozit filmə çevirmək üçün innovativ üsul hazırlayıblar.

SİA-nın əldə etdiyi məlumata görə, bu barədə Interesting Engineering yazır.

2020-ci ildən bəri 950 milyarddan çox maska atılıb - təxminən 3,8 milyon ton plastik, əsasən zibilliklərə atılır və ya yandırılır, ətraf mühiti zəhərli maddələr və mikroplastiklərlə çirkləndirir.

Cənubi Kvinslend Universitetindən professor Pinqan Sonq deyir ki, davamlı həllər olmadan problem daha da pisləşəcək. Yeni həll istifadə olunmuş maskaların təmizlənməsi və üyüdülməsini, onların turşu ilə müalicə olunmasını və müsbət yüklü qrafen nanoplateletləri ilə örtülməsini nəzərdə tutur. 140°C-də presləndikdən sonra yaranan plyonka yüksək istilik keçiriciliyinə malikdir – 87 Vt/(m K), bu, adi plastikdən 100 dəfə yaxşıdır və elektromaqnit müdaxiləsindən əla qorunma – 0,8 mm qalınlığında 88 dB.

Bu xüsusiyyətlər materialı 5G, 6G, elektrik nəqliyyat vasitələri və aerokosmik texnologiyada elektron komponentlərin soyudulması və qorunması üçün ideal hala gətirir.

Testlər göstərib ki, plyonka bir neçə əməliyyat dövründə sabit qalır və radio siqnallarını effektiv şəkildə bloklayır.

Layihənin ekoloji qiymətləndirilməsi göstərir ki, 1 kq maskanın təkrar emalı 3,47 MJ enerjiyə qənaət edir və zibilxana ilə müqayisədə CO₂ emissiyalarını 2,53 kq azaldır. Eyni zamanda, təkrar emal hər ton tullantı üçün təxminən 468 dollar gəlir gətirə bilər.

Komanda artıq texnologiyanı digər tibbi və plastik tullantılara da genişləndirməyi planlaşdırır və 2026-cı ilə qədər sınaq istehsalına başlamağı müzakirə edir.

Professor Sonq hökumətləri yüksək texnologiyalı materiallar üçün davamlı xammal axınını təmin etmək üçün maskaların təkrar emalı proqramlarının yaradılmasını dəstəkləməyə çağırır.

Nazlı Almuradova