Icma.az
close
up
RU
“Davud dəhlizi” Orta Şərqin geosiyasi şifrəsi haqqında ŞOK DETALLAR

“Davud dəhlizi” Orta Şərqin geosiyasi şifrəsi haqqında ŞOK DETALLAR

Icma.az, Moderator.az saytından verilən məlumata əsaslanaraq xəbər yayır.

“Davud dəhlizi” Orta Şərqdə kürdlər üçün dövlət yaradılması və ya ən azından onlar üçün struktural quruluşun yaradılmasını ehtiva edir

Suriyada baş verən son dəyişikliklərdən sonra “Davud dəhlizi”nin reallaşması ilə bağlı iddialar səslənməyə başlayıb. Xüsusilə, Türkiyədə bunun üçün şəraitin yarandığını düşünənlər var.

Xatırladaq ki, Colanddan başlayan dəhlizin Süveyda, Tənəf və Homsdan keçərək Deyr əz-Zövrə çatması nəzərdə tutulur. Beləliklə, terror təşkilatı YPG-nin nəzarətində olan bölgə birbaşa Təl-Əvivə bağlanacaq. Bu isə o deməkdir ki, Suriya həm şimaldan, həm də cənubdan parçalana bilər.

Bəzi ekspertlər hesab edir ki, sözügedən dəhliz Türkiyənin Yaxın Şərqlə əlaqəsini kəsə bilər.

Türkiyəli təhlükəsizlik eksperti Abdullah Ağar “X” hesabında bu ehtimalı belə dəyərləndirib:

“Bu dəhliz Türkiyəni mühasirəyə alır. Yəni Türkiyəni boğma məqsədinə xidmət edən böyük bir strateji layihənin parçasıdır. Bu dəhliz həmçinin bölgədə dövlətlərarası və daxili münaqişələrə, hətta məzhəb müharibələrinə səbəb olacaq bir potensiala malikdir. Çıxış yolu isə YPG/PKK terror təşkilatının bu planın əsas parçası olaraq tamamilə sıradan çıxarılmasıdır. Yəni Suriyanın birliyi qorunub-qorunmamasından, siyasi strukturunun dəyişib-dəyişməməsindən və ya parçalanmasından asılı olmayaraq, YPG/PKK məhv edilməli, dağıdılmalı və əllərindəki ərazilər geri alınmalıdır. Çünki Türkiyə 40 illik mübarizənin, on minlərlə şəhidin qanının və trilyonlarla dollarlıq iqtisadi xərclərin nəticəsində ya tarixi bir qələbəyə çatacaq, ya da mühasirəyə alınacaq. Hər şey artıq Türkiyə Cümhuriyyəti dövlətinin və onun şanlı ordusunun qərarlarına bağlıdır”.

Siyasi elmlər doktoru, Qafqaz Beynəlxalq Münasibətlər və Strateji Araşdırmalar Mərkəzinin (QAFSAM) sədr müavini Nazim Cəfərsoy Musavat.com-a şərhində bildirib ki, “Davud dəhlizi” ilə bağlı uzun illər əvvəl də müzakirələr olub:

“1982-ci ildə İsrailin bununla bağlı regional strategiyası çərçivəsində bölgə ölkələri, xüsusilə o dövrün şərtlərində İraqın, Suriyanın, İranın parçalanması ilə kürd dövlətinin yaradılması hədəfi var idi. Suriyadakı son proseslərin buna imkan yaratdığını söyləyənlər var. Müxtəlif motivlər, səbəblər ortaya qoyulur. “Davud dəhlizi” Suriya üzərindən kürdləri İsrailə birləşdirən xəttin adıdır. Bu, Orta Şərqdə kürdlər üçün dövlət yaradılması və ya ən azından onlar üçün struktural quruluşun yaradılmasını ehtiva edir. Suriyada baş verən dəyişikliklərdən sonra Türkiyədə bunun reallaşdığını ifadə edən fikirlər var. Bu, tarixi, siyasi, təhlükəsizlik miqyası olan quruluşdur. Dərindən təhlil etsək, bu məsələnin mahiyyətini İsrailin müstəqillikdən sonra gündəmə gələn xarici siyasət kursunda “ərəb dənizinin ortasındakı” yəhudilərin, İsrail dövlətinin proseslərdə mütəffiqlik edə biləcəyi ərəb olmayan ölkələr və toplumlar təşkil edir. O dövrün şərtlərində hədəfdə iki ölkə var idi: İran və Türkiyə. Ancaq zaman keçdikcə xüsusilə, İran İslam İnqilabından sonra İran xətti çökdü.

O zamana qədər İran şahı ilə İsrail arasında yaxın münasibət var idi. Türkiyə ilə münasibətlər isə neqativ xətt üzrə inkişaf etdi. Artıq bir çox analitik hesab edir ki, İran və Türkiyə ilə İsrailin münasibətləri əvvəlki məqsədə uyğun deyil və yeni müttəfiqə ehtiyac var. Belə olan halda həm İraqda, həm Suriyada kürdlərin müxtəlif təşkilatları, yaxud özlərini onlar kimi təqdim edən PKK, PYD (Demokratik Birlik Partiyası) kimi terror təşkilatları ilə, yaxud Bərzani ilə əməkdaşlığı dərinləşdirmək lazım olduğunu düşünənlər var və bu əməkdaşlıq coğrafi dəhliz yaratmağa qədər getməlidir. Müzakirələr bu çərçivədə başlayıb”.

N.Cəfərsoyun fikrincə, PKK, PYD-nin nəzarət etdiyi bölgə ilə İsrail arasında əlaqənin iki formada saxlanması mümkündür:

“Bugünkü Suriyada, PKK, PYD-nin nəzarət etdiyi bölgə ilə İsrail arasında əlaqənin iki formada saxlanması mümkündür: 1. Aralıq dənizi yolu ilə İran yolunun bağlanması, başqa sözlə, Suriyanın cənub hissəsindən PKK ya da PYD ilə İsrail arasında dəhlizin açılması; 2. İndiki Mənbicin altından Suriyadan İsrailə qədər olan istiqamətdə dəhlizin yaradılması. Türk analitikləri hesab edirlər ki, ilk dəhliz İranın Hizbullah, Livan, Aralıq dənizi ilə əlaqəsinin kəsilməsini, ikinci dəhliz isə Türkiyə ilə ərəb dünyası arasına sədd çəkilməsini hədəfləyir, yəni “kürd divarı” çəkilməsi məqsədini daşıyır”.

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:123
embedMənbə:https://moderator.az
archiveBu xəbər 16 Dekabr 2024 14:58 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

“Landmark” bu dəfə Sahil Bababyevin idarəçiliyinə keçdi

21 Oktyabr 2025 11:26see293

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see242

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see234

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see211

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see192

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see182

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see173

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see173

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see172

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see164

Azərbaycan ötən ay genişzolaqlı internetin orta sürətinə görə Cənubi Qafqazda liderliyini saxlayıb

21 Oktyabr 2025 13:54see163

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see154

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see153

Atletiko ya can verməyən Qarabağ Atletik in də öhdəsindən gələ bilər

21 Oktyabr 2025 17:36see133

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see129

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see127

Daha 8 məsələ parlamentin plenar iclasına tövsiyə edilib

21 Oktyabr 2025 17:38see126

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see122

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see119

Cahangir Babayev Dünya Karate Federasiyası tərəfindən təltif olunub

21 Oktyabr 2025 19:39see118
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri