Elmin zərif qəhrəmanı

Bir Foto – Bir Hekayə

Köhnə, təmirsiz divarlar, gün işığının içəri süzüldüyü dar pəncərələr, taxta masaların üstündə müxtəlif şüşə qablar, elmi alətlər… Və o qadın... Əlində kolba, üzündə sükutun içində bir qərarlılıq. Bu foto XX əsrin əvvəllərində çəkilib. Şəkildəki qadın – Mariya Küri dünyanın ilk qadın Nobel laureatıdır.

O, bu sadə laboratoriyada – nə müasir texnika, nə təhlükəsizlik şəraiti olan bir yerdə – radium və polonium elementlərini kəşf etdi. Tədqiqatlarında istifadə etdiyi materiallar onun həyatına baha başa gəldi – illərlə radiasiya ilə birbaşa təmasda qaldı. Amma bu fədakarlıq, bəşəriyyətin elm yolundakı irəliləyişinə işıq tutdu.

Bu gün Parisdə yerləşən Mariya Küri Ev Muzeyində onun şəxsi əşyalarına toxunmağa icazə verilmir. Hətta dəftərləri belə qurğuşun örtüklü qutularda saxlanılır – çünki onlar hələ də radioaktivdir. Düz bir əsr keçməsinə baxmayaraq, onun elmi irsindən yayılan radiasiya davam edir. Bu, təkcə fizikada yox, fədakarlıqda da sərhədlərin aşılması deməkdir.

Küri elmə yalnız kişi adı ilə imza atılan bir dövrdə iki dəfə Nobel mükafatı qazandı – həm fizika, həm də kimya sahəsində. Onun həyatı elmi marağın və insan iradəsinin ən gözəl təcəssümüdür. Bu foto isə onun peşəsinə və elmə olan səssiz sədaqətinin simvoludur.

Bu görüntü – bir qadının laboratoriya xalatında dəyişməyə cəhd etdiyi bir dünyanın portretidir. Mariya Küri elmin zərif, amma sarsılmaz qəhrəmanıdır.

Səbuhi MƏMMƏDOV

XQ