Enerji içkiləri niyə yorğunluq yaradır? 5 əsas səbəb

Enerji içkilərinin istifadəsi insan orqanizminə ciddi zərər verə bilər.

Lent.az xəbər verir ki, enerji içkiləri qısa müddətli enerji artımı versə də, bu təsir tez bir zamanda azalır. Şəkər və kofeinin yüksək miqdarı nəticəsində enerji səviyyəsi düşür, yuxu pozulur və insan özünü daha da yorğun hiss edir. Enerji içkilərinin insan orqanizmi üçün hansı mənfi təsirlərə səbəb olduğunu açıqlayıb:

Susuzlaşma

Yüksək kofein tərkibinə görə enerji içkiləri orqanizmin susuzlaşmasına səbəb ola bilər. Bu isə insanın qəbul etdiyindən daha çox maye itirdiyi zaman baş verir.

Susuzlaşmanın əsas əlamətləri bunlardır:
tünd rəngli sidik;
ağız quruluğu;
yorğunluq;
baş ağrısı;
əzələ spazmları;
susuzluq hissi.

Əgər orqanizm ciddi şəkildə susuzlaşarsa, aşağıdakı əlamətlər də yarana bilər:
orientasiya pozğunluğu, şüurun qarışması;
başgicəllənmə;
dəri quruluğu;
huşun itirilməsi;
hiperventilyasiya;
sidiyə çıxa bilməmə;
qan dövranının zəifləməsi;
ürək döyüntülərinin sürətlənməsi.

Şəkər səviyyəsinin düşməsi

Enerji içkilərinin əksəriyyətində yüksək miqdarda şəkər olur, xüsusilə fruktoza, qlükoza və ya yüksək fruktozalı qarğıdalı şərbəti. Araşdırmalardan biri göstərib ki, enerji içkisi qəbul edildikdən sonra qanda qlükoza səviyyəsi kəskin şəkildə yüksəlir. Bu isə reaktiv hipoqlikemiyaya, yəni “şəkər çökməsi”nə səbəb ola bilər. Bu vəziyyət qanda şəkərin kəskin azalması ilə xarakterizə olunur və çox vaxt çoxlu karbohidrat qəbulundan sonra baş verir.

Hipoqlikemiyanın əsas əlamətləri yorğunluq və diqqətin azalmasıdır. Bu simptomlar adətən içkinin qəbulundan 1–2 saat sonra ortaya çıxır.

Kofeindən imtina simptomları

Enerji içkilərini müntəzəm istifadə edən şəxs onların miqdarını azaltdıqda və ya tamamilə dayandırdıqda kofeinə qarşı imtina əlamətləri yarana bilər. Bunlara daxildir:
əsəbilik və aqressiya;
diqqətin cəmlənməsində çətinlik;
yorğunluq və yuxululuq;
baş ağrıları;
ürəkbulanma və mədə problemləri.

Kofeinə tolerantlıq

Kofein asılılıq yaratdığı üçün zamanla orqanizm onun təsirinə öyrəşir. Nəticədə eyni enerji səviyyəsini saxlamaq üçün daha çox kofein qəbul etmək ehtiyacı yaranır. Bu tolerantlıq səbəbindən insanda yuxululuq, diqqət pozğunluğu və yorğunluq meydana çıxır. Belə hallarda enerji içkiləri artıq enerji vermir.

Yuxu dövrünün pozulması

Enerji içkiləri yuxusuz gecədən sonra müvəqqəti ayıqlıq versə də, uzunmüddətli istifadədə yuxu rejimini poza bilər. Bu isə gün ərzində halsızlıq və yorğunluğa səbəb olur. Yüksək kofein qəbulu aşağıdakı yuxu problemləri ilə əlaqələndirilir:
gündüz yuxululuğu;
yuxusuzluq;
gecə tez-tez oyanma;
yuxunun keyfiyyətinin aşağı düşməsi.

Enerji içkiləri necə işləyir?

Enerji içkiləri kofein və qlükoza kimi stimullaşdırıcı maddələr vasitəsilə enerji səviyyəsini artırmaq üçün nəzərdə tutulub. Adətən bir porsiyada 80–150 mq kofein olur. Bu içkilərin tərkibində həmçinin enerji artırdığı düşünülən B vitamini, kreatin, jenşen və taurin kimi maddələr də olur.

Kimlər enerji içkilərindən uzaq durmalıdır?

Enerji içkiləri də daxil olmaqla, həddindən artıq kofein qəbulu aşağıdakı hallarda əlavə sağlamlıq riskləri yarada bilər:
hamiləlik və ya südvermə dövrü;
narahatlıq pozuntuları;
stimullaşdırıcı və ya astma dərmanları qəbul edildikdə;
qastroezofageal reflüks xəstəliyi;
ürək xəstəlikləri;
hipertoniya;
yuxusuzluq;
mədə və onikibarmaq bağırsaq yaraları.