Icma.az
close
up
RU
Menu

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

On dörd yaşlı futbolçu qız məktəbdəki zorakılığa görə intihar edib FOTO

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

Körpələrdə genetik xəstəliklərin aşkarlanması üçün ölkəyə 300 mindən çox test gətiriləcək

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

Yer kürəsində oktyabr ayının üçüncü maqnit qasırğası başlayıb

Əməliyyat otaqlarında niyə yalnız yaşıl və mavi geyimlərə icazə verilir?

Luvr muzeyində Azərbaycan nəfəsi: Parisdə gənc rəssam Diana Quliyevanın əsərləri sərgilənir Foto

“Mən ABŞ ı təhlükəyə ata bilmərəm...”

Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir: 50 yaşdan sonra bu qidalar məhdudlaşdırılmalıdır

Sofiya Universitetində “Azərbaycan suveren dövlətçilik yolunda” sərgisinin açılışı

Elmar Məmmədyarovdan açıqlama: “Kimin qarın ağrısı varsa, adımı hallandırır”

Erkən nikahlarla mübarizə: Nələr sərtləşdirilməlidir?

Erkən nikahlarla mübarizə: Nələr sərtləşdirilməlidir?

Bakivaxti saytından verilən məlumata əsasən, Icma.az məlumatı açıqlayır.

Erkən nikahlar uzun illərdir ki, cəmiyyətimizin üzləşdiyi ciddi problemlərdən biridir. Bu məsələ təkcə fərdi həyatı yox, həm də uşaq hüquqlarını, qadınların sosial vəziyyətini və ümumi inkişafı birbaşa təsir edir.

Azərbaycanda qanunvericilik nikah yaşını 18 olaraq müəyyən etsə də, bəzi hallarda sosial, iqtisadi və mədəni səbəblərdən yetkin yaşa çatmamış şəxslərin nikaha daxil olması halları müşahidə olunur.

Erkən nikahların hüquqi çərçivəsi, sosial və sağlamlıq fəsadları, beynəlxalq öhdəliklər və qarşısının alınması yolları hüquqi və analitik aspektdən araşdırma mövzusdur. Məqsəd həm mövcud qanunvericiliyi aydınlaşdırmaq, həm də cəmiyyətdə maarifləndirmə işinə töhfə verməkdir.

Mövzu ilə bağlı Bakıvaxtı.az-a açıqlama verən hüquqşünas Ayxan Məmmədli bildirib ki, erkən nikah problemi dünyanın bir çox ölkəsində olduğu kimi, Azərbaycanda da ictimai müzakirələrin və hüquqi mübarizənin mövzusudur. Bu məsələ yalnız şəxsi həyatın deyil, həm də dövlət siyasətinin, cəmiyyətin rifahının və insan hüquqlarının birbaşa tərkib hissəsidir:

"Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi nikah yaşını qadınlar və kişilər üçün 18 yaş olaraq müəyyən edib. Bu müddəa Ailə Məcəlləsinin 10-cu maddəsində əksini tapıb. Qanunvericilik yalnız müstəsna hallarda - valideynlərin və qəyyumluq və himayə orqanının razılığı ilə, məhkəmə qərarı əsasında nikah yaşının bir yaş aşağı salınmasına imkan verir".

Onun sözlərinə görə, praktikada nikah yaşına çatmamış şəxslərin evliliyi, xüsusən də dini kəbin vasitəsilə, hələ də müşahidə olunur. Azərbaycan qanunvericiliyinə görə, nikah yaşına çatmamış şəxslə nikah bağlamaq və ya onu nikaha məcbur etmək qanun pozuntusudur və Cinayət Məcəlləsi ilə məsuliyyət doğurur. Bu baxımdan erkən nikah yalnız sosial problem deyil, həm də hüquqi məsələdir:

"Erkən nikahların fəsadları çoxşaxəlidir. İlk növbədə bu hallar uşaq hüquqlarının pozulması deməkdir. Təhsil hüququndan məhrumetmə, erkən analığın gətirdiyi sağlamlıq riskləri, sosial və iqtisadi asılılıq - bütün bunlar gənc qızların və bəzən oğlanların həyatını mənfi təsirə məruz qoyur".

Ayxan Məmmədli: Əsas məsələ qanunun tətbiqi və cəmiyyətin maarifləndirilməsidir

Müsahibimiz onu da əlavə edib ki, hüquqi baxımdan erkən nikah insanın tamhüquqlu subyekt kimi formalaşmasına mane olur. Ənənəvi təsəvvürlərdən qaynaqlanan bu hallar gender bərabərliyinə də zərbə vurur və qadınların ictimai-siyasi həyatda iştirakını məhdudlaşdırır:

"Azərbaycan Respublikası bir sıra beynəlxalq konvensiyaların iştirakçısıdır. Bunlara Uşaq Hüquqları Konvensiyası, Qadınlara qarşı ayrı-seçkiliyin bütün formalarının ləğv edilməsi haqqında Konvensiya (CEDAW) daxildir. Hər iki sənəd dövlətləri erkən nikahların qarşısının alınması, uşaqların təhsil və sağlamlıq hüquqlarının qorunması istiqamətində effektiv tədbirlər görməyə çağırır".

A.Məmmədli onu da deyib ki, BMT-nin ekspertlərinin vurğuladığı kimi, erkən nikahlar sosial inkişafı ləngidir, yoxsulluğun nəsildən-nəsilə ötürülməsinə zəmin yaradır və qadınların güclənməsinə mane olur:

"Azərbaycan qanunvericiliyi kifayət qədər tədbirlidir, lakin əsas məsələ qanunun tətbiqi və cəmiyyətin maarifləndirilməsidir. Praktikada erkən nikah hallarının kökündə çox vaxt sosial-iqtisadi çətinliklər, patriarxal dəyərlər və regionlarda təhsil imkanlarının məhdudluğu dayanır. Buna görə də, yalnız hüquqi cəza tədbirləri ilə kifayətlənmək olmaz. Maarifləndirici proqramlar, gənclərin təhsil imkanlarının artırılması, qadınların iqtisadi müstəqilliyinin dəstəklənməsi və valideynlərin məsuliyyətinin gücləndirilməsi erkən nikahların qarşısının alınmasında həlledici rol oynaya bilər".

Son olaraq həmsöhbətimiz diqqətə çatdırıb ki, erkən nikahlar həm hüquqi, həm də sosial problem olaraq qalır. Onların qarşısının alınması dövlətin, cəmiyyətin və ailələrin birgə məsuliyyətidir. Qanunvericiliyin sərtləşdirilməsi və beynəlxalq öhdəliklər mühüm alətlərdir, lakin ən vacib məsələ ictimai şüurun dəyişməsidir. Erkən nikahların qarşısının alınması yalnız qanunların tətbiqi ilə deyil, həm də maarifləndirmə və sosial siyasət tədbirləri ilə mümkündür.

Əli Hüseynov

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:87
embedMənbə:https://bakivaxti.az
archiveBu xəbər 05 Sentyabr 2025 12:46 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see279

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see184

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see179

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see141

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see135

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

19 Oktyabr 2025 23:19see132

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see132

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see131

On dörd yaşlı futbolçu qız məktəbdəki zorakılığa görə intihar edib FOTO

19 Oktyabr 2025 04:02see130

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see130

Körpələrdə genetik xəstəliklərin aşkarlanması üçün ölkəyə 300 mindən çox test gətiriləcək

19 Oktyabr 2025 20:14see130

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see129

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see129

Yer kürəsində oktyabr ayının üçüncü maqnit qasırğası başlayıb

19 Oktyabr 2025 04:50see129

Əməliyyat otaqlarında niyə yalnız yaşıl və mavi geyimlərə icazə verilir?

19 Oktyabr 2025 04:05see128

Luvr muzeyində Azərbaycan nəfəsi: Parisdə gənc rəssam Diana Quliyevanın əsərləri sərgilənir Foto

19 Oktyabr 2025 09:10see127

“Mən ABŞ ı təhlükəyə ata bilmərəm...”

19 Oktyabr 2025 19:18see125

Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir: 50 yaşdan sonra bu qidalar məhdudlaşdırılmalıdır

19 Oktyabr 2025 07:08see122

Sofiya Universitetində “Azərbaycan suveren dövlətçilik yolunda” sərgisinin açılışı

19 Oktyabr 2025 06:45see121

Elmar Məmmədyarovdan açıqlama: “Kimin qarın ağrısı varsa, adımı hallandırır”

19 Oktyabr 2025 21:04see120
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri