Fatma Mahmudova KİMDİR? Ön cəbhədə səhnə quran Xalq artisti

Bu gün Xalq artisti Fatma Mahmudova reablitasiya mərkəzinə yerləşdirilib.

Lent.az “Bioqrafiya” rubrikasında Fatma Mahmudova haqqında məlumat verir.

– Fatma Mahmudova kimdir?

Fatma Yaqub qızı Mahmudova tanınmış Azərbaycan aktrisası, Xalq artistidir. O, 30 dekabr 1954-cü ildə Ağdam rayonunda anadan olub. 1968-ci ildən Ağdam Dövlət Dram Teatrında, 1994-cü ildən isə Bakı Dövlət Musiqili Komediya Teatrında fəaliyyət göstərib. 2000-ci ildə “Azərbaycan Respublikasının Xalq artisti” fəxri adına layiq görülüb.

– Fatma Mahmudova harada və nə vaxt anadan olub?

Fatma Mahmudova 30 dekabr 1954-cü ildə Azərbaycanın Ağdam rayonunda anadan olub. O, doğulduğu Ağdamda uşaqlığını keçirib və erkən yaşlarından səhnəyə böyük maraq göstərib.

– Fatma Mahmudovanən uşaqlıq illəri necə keçib, ilk arzuları nələr olub?

Məktəb illərində Fatma Mahmudovanın sənətə marağı ailəsi və kənd mühiti tərəfindən dəstəklənməsə də, ürəyindən keçən arzular heç də az olmayıb. Onun müəllimləri sinif yoldaşlarına “Fatma ilə danışmayın, o, aktrisadır” deyib, ailəsi də əvvəllər aktrisa olmağa qoymayıb. Buna baxmayaraq, 15 yaşında H.Ə.Fətullayevin “Leyli və Məcnun” tamaşasında Leyli obrazını oynayaraq profesional səhnədə debüt edib və dərhal xalq nəğmələri ilə muğam ifa edə biləcəyini göstərib. Həmin vaxtdan məktəb teatrında ilk çıxışlarını edib, gələcəkdə aktyorluq peşəsini seçməyə qərar verib.

– Fatma Mahmudova harada və hansı ixtisas üzrə təhsil alıb?

Fatma Mahmudova 1994-cü ildə Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetini “Teatr kollektivi rejissoru” ixtisası üzrə bitirib. Yəni, həm teatr artisti, həm də rejissor kimi mütəxəssis hazırlayan bu ali məktəbdə təhsil alıb.

– Fatma Mahmudova aktrisa kimi teatr karyerasına harada başlayıb?

Fatma Mahmudova 1968-ci ildə yeniyetmə yaşında Ağdam Dövlət Dram Teatrında aktrisa kimi əmək fəaliyyətinə başlayıb. Qısa müddətdə teatrın aparıcı aktrisalarından birinə çevrilib və ilk illərdən tamaşaçılar tərəfindən sevilən obrazlar yaradıb.

– Fatma Mahmudova Ağdam Dövlət Dram Teatrında hansı rolları oynayıb?

Fatma Mahmudova Ağdam teatrında bir çox önəmli rolları ifa edib. Onun yaratdığı obrazlardan bəziləri bunlardır: Ə. Haqverdiyevin “Dağılan tifaq” pyesində Sona xanım, S. Vurğunun “Fərhad və Şirin” pyesində Məryəm, C. Cabbarlının “Solğun çiçəklər” əsərində Sara, S. Rüstəmin “Qaçaq Nəbi” dramında Həcər və Anarın “Təhminə və Zaur” əsərində Təhminə roludur. Bu kompozisiyalar Mahmudovanı teatr tamaşaçılarının sevimlisinə çevirib.

– Fatma Mahmudova musiqili Komediya Teatrına necə gəlib və burada nə iş görüb?

Ağdam rayonunun 1993-cü ildə işğal olunmasından sonra Fatma Mahmudova Bakıya köçkün şəraitində gəlib. 1994-cü ildən taleyini Azərbaycan Dövlət Musiqili Komediya Teatrı ilə bağlayıb və orada fəaliyyətini davam etdirib. Bu teatrda o, repertuar repertuarında olan tamaşaların əksərində rol alıb və komediya janrında müxtəlif xarakterlər yaradıb.

– Fatma Mahmudova musiqili Komediya Teatrında hansı rollar ifa edib?

Fatma Mahmudova Musiqili Komediya Teatrında da çoxsaylı maraqlı və yaddaqalan obrazlar yaradıb. Məsələn, “On min dollarlıq keyf” tamaşasında Bağdagül, “Hərənin öz ulduzu”nda Xurma, “Bankir adaxlı”da Gülbikə, “Birgünlük siğə”də Adilə Dudu, “Adamın adamı”nda At Balaxanım, “Məsmə xala dayımdır”da Əsmər, “Şeytanın yubileyi”ndə isə Məryəm rollarında çıxış edib. Bu rollarla o, teatrın repertuarına komik və dramatik janrlarda rəngarəng obrazlar qazandırıb.

– Fatma Mahmudova kino sənətində də rol alıb? Həmin filmlərdən bəziləri hansılardır?

Bəli, Fatma Mahmudova bir sıra kinolarda da çəkilib. Onun ən məşhur film obrazı 1987-ci ildə çəkilmiş “Pirverdinin xoruzu” filmində Həlimə roludur. Bundan başqa, o, 1990-cı illərdə “Güzgü” (1990) və 2000-ci illərdə “Olacağa çarə yoxdur” (2003) kimi filmlərdə də rol alıb.

– Fatma Mahmudova hansı fəxri ad və mükafatlara layiq görülüb?

1989-cu ildə ona “Azərbaycan SSR Əməkdar artisti” fəxri adı verilib, 2000-ci ildə isə “Azərbaycan Respublikasının Xalq artisti” adını qazanıb. Həmçinin o, 2006-cı ildə Prezident fərdi təqaüdünə layiq görülüb. 

– Fatma Mahmudovanın şəxsi həyatı haqqında nə demək olar?

Aktrisanın həyatında çoxları üçün kədərli, amma nümunəvi məqamlar olub. Onun həyat yoldaşı görkəmli aktyor Tofiq Qarayev idi. Fatma xanım müsahibələrindən birində Tofiq Qarayevin çox istedadlı aktyor olduğunu xatırlayaraq, “Onu məhv etdilər, öldürdülər” deyib. Fatma Mahmudovanın iki qızı var. Kiçik qızı Nigar musiqi ilə məşğul olur. Ümumiyyətlə, o, ailəsinə bağlı, vətənpərvər bir xanım kimi tanınır.

– Fatma Mahmudovanın sənətə və həyatına dair şəxsi düşüncələri necədir?

Aktrisa öz müsahibələrində sənətinə və həyatına açıq münasibət bildirib. O deyib ki, səhnə üçün çox darıxır: “Səhnə üçün darıxıram... Teatr aktrisanın ümid, pənah yeridir”. Digər tərəfdən, sağlamlıq problemləri və maddi çətinliklər barədə danışaraq peşmanlığını da bölüşüb: “Kaş heç bu sənətə gəlməyəydim... Bilsəydim ki, bu qədər əziyyət çəkəcəyəm, sənətə gəlməzdim”. Başqa müsahibədə isə teatrda əvvəllər dramatik rollarda oynadığını, sonra komediya janrında da özünü sınamaq istədiyini deyib. Beləliklə, Fatma Mahmudova səhnəyə böyük məhəbbətlə bağlı olsa da, sənətin çətinliklərini də etiraf edir və fikrincə, güclü yanğı və qürurla çalışan hər kəs kimi özünü bu peşəyə həsr etdiyini bildirir.

– 1990-cı illərin Qarabağ müharibəsi dövründə Fatma Mahmudova hansı işlərlə məşğul olub?

O bildirib ki, 1989-cu ildən müharibə bitənədək birbaşa cəbhə bölgəsində olub və oradakı əsgərlərin qarşısında tamaşalar verib: “1989-cu ildən müharibə qurtarana qədər cəbhə bölgəsində olmuşam... Səngərlərdə çətinlikləri görmüşəm”. Müharibə dövründə Ağdamda evini itirsə də, Milli Ordu hərbi hissələrində və Bakıda müalicə aldığı vaxtlarda belə sənətdən ayrılmayıb.

– Qaçqınlara hansı yardımı edib?

Fatma Mahmudova Qarabağ müharibəsi zamanı qaçqınlara dəstək üçün fəal olub. O, Xocalıdan və Quşçulardan qaçıb gələn köçkünləri evinə qəbul edib, onlara sığınacaq verib. Ayaqları donmuş insanlara kömək etmək üçün pul yığaraq yardım edib. “Onlar bizim evə pənah gətirib sığınırdılar. Ayaqları donan insanlara kömək edirdim”, – deyə xatırlayır.