FORBES Heydər Əliyev Mərkəzindən yazdı FOTOLAR

Dünyanın məşhur jurnalı “Forbes” jurnalı italiyalı heykəltəraş Canfranko Megiatonun Heydər Əliyev Mərkəzində keçirilən “Görünməyənin cizgiləri” adlı fərdi sərgisi haqqında yazıb.

Sfera.az bildirir ki, məqalədə tarixi və müasir heykəltaraşlıqdan, Meggiato və onun əsərlərindən bəhs edilir.

Qeyd olunur ki, heykəltəraşlıq muzeylərin şah əsərləri və ya qədim abidə təsvirlərini özündə cəmləşdirsə də, sənət forması kimi müasir cəmiyyətdə güclü obyektiv olaraq qalır:

“Son illərdə ictimai heykəltəraşlıq mədəni hesablaşmanın mərkəz nöqtəsinə çevrilib. Bütün Ukraynada Sovet dövründən qalma heykəllərin götürülməsi onun müstəmləkə keçmişindən simvolik bir qopuşu kimi qeyd edilir. Çünki ölkə Rusiya ilə davam edən münaqişə şəraitində öz kimliyini yenidən müəyyənləşdirir. Bu arada, Jeff Koons-un "Ballon Dog (Orange)" kimi innovativ əsəri 58,4 milyon dollar kimi heyrətamiz bir qiymətə satılması sənət bazarında davamlı dəyərini vurğulayır. Digər tərəfdən, absurdluq heykəltəraşlıqda özünə yer tapır. Maurizio Cattelanın Art Basel Mayamidə divara yapışdırılmış bananı 120.000 dollara satıldı və dərhal sosial media sensasiyasına çevrildi.Tarix heykəltəraşlıqda da əks-səda verməkdə davam edir, çünki Çində davam edən qazıntılar heyranedici Terrakota Döyüşçüləri haqqında yeni anlayışlar ortaya qoyur, 3D rekonstruksiya layihələri isə Bamiyan Buddalarını virtual olaraq həyata qaytarır. Dəb həm də heykəltəraşlıqla yeni üsullarla kəsişir – 2024-cü ildə Met Gala-da dizaynerlər ikonik muzey əsərlərindən ilhamlanaraq geyilə bilən sənət əsərlərini nümayiş etdirdilər.Müasir heykəltəraşlıq bu gün daha geniş sənət dünyasında füsunkar mövqe tutur. İnstalyasiyalar və rəqəmsal mühitlər landşaftda getdikcə üstünlük təşkil etsə də, ənənəvi heykəltəraşlar konseptual və mədəni baxımdan aktual qalmaq ehtiyacı ilə köhnə texnikaları balanslaşdırırlar”. 

Daha sonra heykəltaraş Gianfranco Meggiato haqqında məlumatlar təqdim edilib:

“İyirmi ildən artıq karyerası olan Venesiya əsilli rəssam Gianfranco Meggiato özünü bu inkişaf edən sahədə aparıcı səslərdən biri kimi təsdiqləyib. Onun işi klassik heykəltəraşlığın toxunma sənətini müasir həyatın fəlsəfi tədqiqi ilə birləşdirir, mövzuları ilə dərindən məşğul olur.

Cəmi 16 yaşında Venesiyada Bevilacqua La Masa Fondundakı ilk sərgisindən tutmuş Aqrigentodakı Məbədlər Vadisi və Pizadakı Piazza dei Mirakoli kimi görkəmli yerlərdə monumental instalyasiyalara qədər -  Meggiatonun karyerası heyranlıq anları ilə yadda qalıb. O, 1979-cu ildə ilk heykəlinin təqdimatı zamanı Müqəddəs Mark Meydanında dayanaraq özünü sanki havada, titrəyirmiş kimi hiss etdiyini xatırlayır. Onilliklərdən sonra, 2020-ci ildə o, eramızdan əvvəl V əsrə aid əzəmətli Yunan quruluşu olan Konkordiya Məbədinin qarşısında monumental bir parça quraşdırdı və onu zamanda geriyə addım atmaq kimi təsvir etdi. Və 2022-ci ildə Pizada sürreal dumanlı şəfəq, əyilmiş qüllənin tarixi gözəlliyi arasında başqa bir monumental əsər yığarkən özünü "başqa dünya" kimi hiss etdiyini bildirib.

Bu mərhələlər təkcə Meggiatonun bədii səyahətinin dərinliyini deyil, həm də onun heykəllərinin keçmişlə indini, maddi və mənəviyyatını birləşdirən mühitlərlə rezonans doğurmasını nümunə göstərir. Meggiatonun biomorfik formaları və labirint dizaynları müasir məna axtarışına cavab verir. Monumental heykəllərin bəzən orijinal baxışlarının yaxınlığını itirə bildiyi bir sahədə Meggiatonun əsərləri dərin rezonansı saxlayır”.

Bildirilir ki, heykəltaraşın sərgisinin Heydər Əliyev Mərkəzində keçirilməsinə əsas səbəb görkəmli sənətşünas və kurator Luca Beatrice ilə bağlı olub:

“Görkəmli sənətşünas və kurator Luca Beatrice Meggiatonun karyerasında əsas fiqur olub. Onların peşəkar münasibətləri 15 ildən çox əvvəl Meggiato Beatricenin işini tənqid etməsi ilə başlayıb. Bu ilkin mübadilə qarşılıqlı hörmətə əsaslanan əməkdaşlığa çevrilib. Meggiato xatırlayır: “Biz Luca Beatrice ilə 15 il əvvəl görüşmüşdük. Mən ondan əsərlərimin tənqidini xahiş etmişdim. Beləliklə, qarşılıqlı hörmətə əsaslanan əməkdaşlıq yarandı”.

Onların əməkdaşlığı 2024-cü ildə Beatrice Venesiya Biennalesində Azərbaycan pavilyonunun kuratoru olanda da davam edib. Baş kurator onların ümumi baxışlarını nəzərə alaraq, Beatrisi Bakıda Heydər Əliyev Mərkəzində Meggiatonun əlamətdar sərgisi olan “Görünməzlərin xətləri” ilə müşayiət olunan kataloq üçün mətni təqdim etməyə dəvət edib.

Qeyd edək ki, “Görünməyənin cizgiləri” adlı sərgidə müəllifin 40-dək əsəri nümayiş olunub. Açılış mərasimdən əvvəl heykəltəraş Gianfranco Meggiato jurnalistlərə açıqlamasında əsərlərinin Heydər Əliyev Mərkəzində nümayiş etdirilməsindən məmnunluq hissi keçirdiyini deyib. Heykəltəraş buranın onun üçün sonsuzluq ifadə etdiyini qeyd edib. O, bəzi əsərlərində Mərkəzin binasından da ilhamlandığını bildirib.

Firuzə Əliyeva