İcbari tibbi sığortada yarım milyon azalma SƏBƏB

Gələn ilin dövlət büdcəsində icbari tibbi sığorta fonduna ayrılan vəsaitin azalması müzakirələrə səbəb olub. Qanun layihəsinə görə, 1 milyard 416 milyon manatdan 900 milyon manata qədər azaldılıb.

Bəzi ekspertlər təxminən yarım milyon manatlıq azalmanı icbari tibbi sığortanın əhatə dairəsinin kiçildiləcəyi kimi şərh edib. 

Məsələ ilə bağlı Modern.az-a danışan a Milli Məclisin Səhiyyə komitəsinin üzvü Müşfiq Məmmədli deyib ki, İcbari Tibbi Sığorta Fondunun vəsaitləri “İcbari Tibbi Sığorta haqqında” Qanuna müvafiq olaraq bir neçə mənbədən maliyyələşir. Bu mənbələr arasında ən böyük həcmi dövlət büdcəsindən birbaşa transferlər təşkil edir. Bu transferlər vasitəsilə əhalinin əhəmiyyətli bir hissəsinin icbari tibbi sığorta haqları dövlət büdcəsi tərəfindən ödənilir.

O bildirib ki, bundan əlavə olaraq, Fondun formalaşmasında digər mənbələr, sahələr də mühüm rol oynayır: 

“Bunlara dövlət proqramlarının icrasına cəlb olunan əhali qrupları və onları işlə təmin edən sahibkarlıq subyektləri və dövlət təşkilatları tərəfindən edilən ayırmalar, habelə pullu tibbi xidmətlərdən daxil olan vəsaitlər daxildir. Bundan başqa, enerji içkiləri, tütün məmulatları və spirtli içkilərə tətbiq olunan aksiz vergiləri də Fondun maliyyə mənbələrinə daxildir. Beləliklə, bu müxtəlif istiqamətlər üzrə toplanan vəsaitlər birlikdə İcbari Tibbi Sığorta Fondunu formalaşdırır”.

Deputat qeyd edib ki, dövlət büdcəsi hesabına maliyyələşən əhali qrupları arasında 18 yaşadək uşaqlar, 23 yaşa qədər ilk ali təhsil alan şəxslər, əmək qabiliyyəti məhdud şəxslər, pensiyaçılar yer alır:

“Bu əhali kateqoriyalarının hər biri üçün illik təxminən 200 manat məbləğində icbari tibbi sığorta haqqı dövlət tərəfindən qarşılanır. Qanuna əsasən, əmək müqaviləsi olmayan şəxslər və vətəndaşlığı olmayan şəxslər icbari tibbi sığorta haqlarını özləri ödəməlidirlər. Lakin praktiki baxımdan, icbari tibbi sığortanın tətbiqindən etibarən bu kateqoriyalara aid bir çox şəxslərin haqları da dövlət tərəfindən qarşılanmaqdadır”.

M.Məmmədli onu da əlavə edib ki, ilk baxışda dövlət büdcəsindən Fonda edilən transferlərin azaldığı təəssüratı yarana bilər:

“Lakin əslində isə, digər sahələrdən daxil olan vəsaitlərin həcminin artması və yeni maliyyə mənbələrinin cəlb olunması nəticəsində Fondun maliyyə vəsaitlərinin azalmasını yox, çeşidliliyinin artmasını müşahidə edəcəyik”. 

O, həmçinin vurğulayıb ki, zaman keçdikcə əmək müqavilələrinin sayının artması və şəffaflığın yüksəlməsi ilə İcbari Tibbi Sığorta Fondunun gəlir və vəsaitləri nəinki azalacaq, əksinə daha da artacaq:

“Bu, həm də əmək bazarında qeyri-şəffaf məşğulluq prosesinin də şəfaflaşmasına, əmək müqavilələrinin “ağardılmasına” və yeni məşğul əhali qruplarının yenidən leqal şəkildə əmək bazarına daxil olmasını daha da stimullaşdıracaqdır”,- deyə M.Məmmədli fikrini tamamlayıb.