İnsanlar yaşlandıqca insan beyni bəzi yerlərdə genişlənir...

...Beynin qocalması təkcə sinir hüceyrələrinin ölümünü deyil, həm də beynin əsas idrak orqanının formasında və həndəsəsində nəzərəçarpacaq bir dəyişikliklə müşayiət olunur.

SİA xəbər verir ki, bu barədə neuronews Kaliforniya Universitetinin alimlərinin İspaniyadan olan həmkarları ilə birgə apardığı bir araşdırmaya istinadən məlumat verir.

Alimlər çoxdan bilirdilər ki, yaşla insanın boz və ağ maddəsi, əsasən frontal, gicgah və parietal paylarında azalır.

Lakin məlum olur ki, sinir toxumasının ölümünə əlavə olaraq, beynin forması yaşla dəyişir və bu da idrakın geriləməsinə səbəb ola bilər.

Bunu anlamaq üçün alimlər 30-97 yaş arası insanların 2600-dən çox beyin müayinəsini təhlil ediblər.

Həndəsənin dəyişdiyi nöqtəni müəyyən etmək üçün hər yaş qrupunu (cəmi səkkiz qrup) ən gənc yaş qrupu ilə müqayisə etdilər.

Təhlil beynin qocalmasının üç əsas modelini aşkar etdi: aşağı ön bölgələrdə genişlənmə, yuxarı arxa bölgələrdə sıxılma və struktur olaraq oxşar fronto-gicgah bölgələri arasında genişlənmə...

Hər bir beyin bölgəsinin həcmi neyron ölümü və beyin kütləsinin itirilməsi səbəbindən yaşla azala bilsə də, onun ümumi forması aşağı ön və frontotemporal bölgələrdə genişlənə bilər.

Alimlər nəticələrini yaddaş testləri ilə müqayisə etdilər və beyindəki həndəsi dəyişikliklərlə koqnitiv geriləmə arasında əlaqə tapdılar: beyin deformasiyasının spesifik nümunələrindən asılı olan həm epizodik, həm də işləyən yaddaş sınaqdan keçirildi.

Tədqiqatçılar yaşla əlaqəli beyin xəstəlikləri olan xəstələrdə fərdi nümunələri müəyyən etmək üçün normal yaşlanma ilə əlaqəli sıxılmalar və genişlənmələr haqqında böyük bir məlumat dəsti toplamağı planlaşdırırlar.

Əli Babayev