İnsanlarda gizli yeddinci hiss kəşf edilib...

...London Kraliça Meri Universitetinin tədqiqatçıları insanların sadəcə görməklə obyektlərin yerini nisbətən dəqiq hiss edə bildiklərini aşkar ediblər.

Alimlərin "uzaqdan toxunma" adlandırdığı bu unikal qabiliyyət insan qavrayışının yeni bir formasına - bir növ "yeddinci hiss"ə çevrilə bilər.

SİA xəbər verir ki, tədqiqatın nəticələri IEEE Explore-da dərc edilib.

İndiyə qədər yalnız müəyyən heyvanların bu qabiliyyətə sahib olduğu düşünülürdü. Məsələn, qumçular və çəyirtkələrin inkişaf etmiş toxunma hissi var və bu, onlara qum təbəqəsinin altında gizlənmiş ovlarını tapmağa imkan verir. Lakin yeni bir araşdırma göstərib ki, insanlar da birbaşa təmas məsafələrindən kənarda olan obyektlərdən mexaniki işarələri aşkar edə bilirlər.

Alimlər iki təcrübə dəsti aparıblar - biri könüllülərlə, digəri isə robotlarla.

Birinci halda, subyektlərdən birbaşa toxunmadan quma basdırılmış kiçik bir kub tapmaları istənilib.

İştirakçılar kubu 70,7 faiz dəqiqliklə tapa biliblər. Müqayisə üçün, müasir toxunma sensoru və LSTM maşın öyrənmə alqoritmi ilə təchiz olunmuş robot 40 faiz dəqiqlik nümayiş etdirib.

Müəlliflər bu nəticələrin insan qavrayışının hüdudları haqqında anlayışımızı dəyişdirdiyinə inanırlar.

Onlar dəri və sinir sisteminin ətraf mühitdəki təzyiq və titrəmələrdə mikroskopik dəyişiklikləri aşkarlaya bildiyinə və obyektə toxunmadan əvvəl onun varlığı hissi yarada biləcəyinə inanırlar.

Kəşfin praktik əhəmiyyəti də var. Tədqiqatçılar uzaqdan toxunma qavrayış mexanizmlərinin başa düşülməsinin kövrək obyektlərlə incə şəkildə qarşılıqlı əlaqə qura bilən yeni nəsil robotların yaradılmasına kömək edəcəyini irəli sürürlər.

Bu cür sistemlər arxeologiyada, artefakt axtarışlarında və qumlu və ya tozlu səthlərə zərər vermədən onları araşdırmaq üçün kosmik missiyalarda istifadə edilə bilər.

Əli Babayev