İranın Amerikaya cavab ssenariləri: Tehranın bir neçə variantı var

İki əsas versiya: cavabı təqlid edərək rejimi qorumaq, Hörmüz boğazını bağlayaraq qlobal ticarətə əngəl yaratmaq

ABŞ İranın nüvə obyektlərinə hücum edib. Fordo, Natanz və İsfahan vuruldu. ABŞ Prezidenti Donald Trampın sözlərinə görə, əsas obyektə - Fordoya tam hücum həyata keçirilib. Eyni zamanda, Amerika lideri İranı qisas almaqdan çəkinməyə çağırıb və bildirib ki, bu ölkə dərhal sülhə getməlidir. Əks halda, o Amerikanın ölkənin nüvə infrastrukturuna “daha ​​genişmiqyaslı” zərbələr endirəcəyini bildirib.

Hücumun “iyunun 22-də, düz səhər saat dörddə” baş verdiyinə diqqət etmək lazımdır. Amerikalılar tarixə hansısa simvolik məna verdilər? Bunu demək çətindir. Amma dəqiq deyə bilərik ki, Kreml bunu “ciddi şəraitə incə işarə” kimi qəbul edəcək.

Mümkün ssenariləri təhlil etməyə çalışmazdan əvvəl ona diqqət yetirmək lazımdır ki, İrandakı molla rejiminin indi yeganə məqsədi rejimi qorumaqdır. Yəni bir növ özünüqoruma rejiminə çevrilib.

Əslində İranın bir neçə variantı var. Birincisi, cavabı təqlid etməkdir ki, biz bunu son bir neçə ildə dəfələrlə görmüşük. İkincisi, öz “kozırını” ortaya atmaq və Hörmüz boğazından keçən nəqliyyatın qarşısını almağa başlamaqdır. Ancaq əsas məqsədə - rejimin qorunmasına əsaslansaq, birinci variant daha çox ehtimal olunur.

Görünür, bu yüngül variant ABŞ Prezidenti Donald Trampın istəyinə tam uyğun olacaq. Amma İsrailin bundan sonra necə davranacağı hələ də qeyri-müəyyən olaraq qalır. Yəqin ki, İsrail hələ də İranda rejimi dəyişmək imkanının olduğuna inanır. ABŞ-ın İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahuya nə dərəcədə ciddi təzyiq göstərə biləcəyini hələlik söyləmək çətindir. Baxmayaraq ki, təkrar edirəm: Tramp müharibənin tez başa çatmasında maraqlıdır ki, bu da onun reytinqini açıq-aşkar gücləndirəcək. Biz Rusiyanın bu müharibədə vasitəçiliyi ilə bağlı deyilənlərə inanmaya bilmərik. Yəqin ki, Rusiya İrana çatdırmalıdır ki, imitasiya reaksiyası və Hörmüz boğazında “axmaqlıq” olmadan hərbi əməliyyatlara son qoyulacağı təqdirdə, ABŞ İranda rejimin dəyişməsində israr etməyəcək. Amma vurğulayıram ki, bu bir fərziyyədir.

Bunun fonunda və Konqresə seçki kampaniyası başlamazdan əvvəl anti-Rusiya sanksiyalar koalisiyasının (Ukrayna, Aİ-nin aparıcı ölkələri və bir sıra nüfuzlu respublikaçılar) Trampa təzyiq göstərməsi çox çətin olacaq. Eyni zamanda, mənfi ssenari baş verərsə, enerji qiymətləri kəskin artacaq və ABŞ-ın Yaxın Şərqdə böyük problemləri olacaq. Bu da bu məsələdə Trampa təzyiq imkanlarına mənfi təsir göstərə bilər.

Müəllif: Vadim Denisenko – Ukraynalı politoloq.

Mənbə: UNİAN

Tərcümə AYNA.AZ-a məxsusdur.