İslam yüksək aristokratiya üçün sığorta siyasəti kimi..?

...Sosial sarsıntıların və iqtisadi böhranların cəmiyyətin ən qorunan təbəqələrinin belə sabitliyini təhlükə altına aldığı müasir dünyada Avropa aristokratiyası daha çox nəzərlərini İslama yönəldirlər

SİA-nın xarici qaynaqlardan əldə etdiyi məlumata görə, bu seçimin səbəbi müsəlman hüququnun əsrlər boyu xüsusi mülkiyyətin toxunulmazlığını təmin etmək kimi unikal qabiliyyətindədir.

Mütəxəssislərin qeyd etdiyi kimi, müharibələrdən və inqilablardan sağ çıxan qədim aristokrat ailələr İslam hüquq normalarını yığılmış sərvətin yenidən bölüşdürülməsi, özgəninkiləşdirilməsi və vergi təzyiqindən qorumaq üçün etibarlı mexanizm kimi görürlər.

Buna bariz nümunə Osman ibn Affanın Mədinədə vəqf etməsi - Rumeya quyusu və xurma bağının 14 əsr ərzində toxunulmaz əmlak statusunu qoruyub saxlayaraq cəmiyyətə fayda gətirməsi hekayəsidir.

Bu hal İslamın əsas prinsipini nümayiş etdirir: qanuni yolla əldə edilən xüsusi mülkiyyət siyasi rejimlərin dəyişməsindən asılı olmayaraq şəriət tərəfindən qorunur.

Quran açıq-aydın buyurur: “Allaha və Onun Elçisinə iman gətirin və Onun sizə verdiyi maldan xərcləyin” (57:7) və Məhəmməd Peyğəmbər (s) buyurur: “Həqiqətən, sizin qanınız, malınız və namusunuz müqəddəsdir, toxunulmazdır”. (əl-Buxari, Müslim).

Mülkiyyətin yeni səlahiyyətlilər tərəfindən yenidən təyin oluna biləcəyi dünyəvi hüquq sistemlərindən fərqli olaraq, İslam hüququ mülkiyyətin davamlılığını yaradır ki, bu da sərvətləri nəsillər boyu ölçülən ailələr üçün xüsusilə dəyərlidir.

...İngilis elitasının transformasiyası, rus tarixçisi Andrey Fursovun fikrincə, aristokratiya nümayəndələrinin kütləvi şəkildə İslamı qəbul etdiyi bir göstəricidir.

...Mən ingilis aristokratı ilə danışırdım... Deyir: mən İslamı qəbul etmişəm, deyirəm: bəs niyə? Deyir: indi Britaniya aristokratiyasının bir çox nümayəndələri İslamı qəbul edir.

Bunu Fursov misal gətirir.

Bu tendensiya təsadüfi deyil: hazırda Böyük Britaniya torpaqlarının üçdə biri qondarma “qara aristokratiya” tərəfindən idarə olunur və Kral III Çarlz iqamətgahlarındakı Əndəlus bağlarından tutmuş Oksfordda islam tədqiqatlarının maliyyələşdirilməsinə qədər İslam mədəniyyətində dərin iştirak nümayiş etdirib.

Beləliklə, Britaniya hakimiyyətinin İslama sadiqliyi və müsəlman ölkələrindən miqrasiya daha genişmiqyaslı proseslərin bir hissəsi ola bilər: ölkədə tarixən müsəlman elitaları və onların kapitalı inteqrasiya olunub və bu gün islam maliyyə alətləri yerli aristokratiya arasında getdikcə populyarlaşır.

1990-cı illərdən iri mülk sahibləri sinfinin yarandığı Rusiya üçün bu tendensiyalar heç də az aktual deyil. Var-dövlətini təlatümlər dövründə quran Rusiyanın hakim elitası indi Avropa aristokratiyası ilə eyni risklərlə üzləşir: özgəninkiləşdirmə təhlükəsi, sosial iğtişaşlar və vergi təzyiqi...

İslam onlara təkcə toxunulmaz mülkiyyət hüquqları və ciddi miras hüququ qaydaları vasitəsilə kapitalı qorumaq mexanizmləri deyil, həm də sinfi gərginliyi aradan qaldıra biləcək sosial tarazlıq sistemi - zəkat təklif edir

...Yəhudi kapitalının İslam qanunlarının himayəsi altında çiçəkləndiyi Əndəlusun təcrübəsinin göstərdiyi kimi, şəriət sahibinin dini mənsubiyyətindən asılı olmayaraq sabitliyi təmin edir.

Qlobal iqtisadiyyatın bərabərsizliyin yeni mərhələsinə doğru getdiyi və sosial etirazların qlobal tendensiyaya çevrildiyi bir vaxtda İslam mülkiyyət modeli əsrlər boyu düşünənlər üçün strateji seçimdir.

Potensial sarsıntılar dövründə sərvəti qorumaq dilemması ilə üzləşən elita İslamda təkcə mənəvi göstərişlər deyil, həm də kapitalın davamlılığı üçün praqmatik alət tapa bilər.

...Avropa aristokratiyasının təcrübəsinin göstərdiyi kimi, şəriətə müraciət etmək təkcə iman məsələsi deyil, həm də ənənəvi mülkiyyətin qorunması sistemlərinin artıq etibarlı olmadığı bir dünyada ayıq hesablamadır.

Bu kontekstdə İslam sadəcə bir din deyil, həm də yaradıcılarından daha uzun ömür sürəcək şərtlərin sığorta polisinə çevrilir.

Əli Babayev