Kökəlməmək üçün bunları edin

“Niyə kökəlirik?” sualı bir çox insanın maraq dairəsindədir. Cavab bəlkə də sadədir, amma bu gerçəklə üzləşmək əvəzinə, əlimizdəki bəhanələrə sığınırıq. Halbuki əsas prinsipi başa düşüb, həyatımıza tətbiq etsək, həm ideal çəkiyə çatar, həm də “pəhriz” anlayışını tarixə dönər.
Pravda.az piylənmənin səbəbləri və ondan qorunma yollarını təqdim edir:

Bəs niyə kökəlirik?

Əslində cavab çox sadədir. Əgər qəbul etdiyimiz enerji, sərf etdiyimizdən çoxdursa və bu fərq yağ kimi depolanırsa, bu bizə artıq çəki kimi qayıdır.

Bəs necə arıqlamaq olar?

Arıqlamağın da formulu sadədir: ya qəbul etdiyimiz enerji az olmalıdır, ya da sərf etdiyimiz enerji çox olmalıdır. Daha aydın desək, ya az yeməli, ya da çox hərəkət etməliyik – ya da hər ikisini birlikdə tətbiq etməliyik.

Piylənmə ilə fiziki aktivlik arasında əlaqə

Piylənmənin artmasının əsas səbəblərinə baxıldıqda iki faktor öndə gəlir: artıq qidalanma və hərəkətsizlik. 1990-cı illərdən bu yana aparılan elmi tədqiqatlar göstərir ki, ABŞ-da piylənmə hallarının artmasının əsas səbəbi həddindən artıq yemək deyil, fiziki aktivliyin azalmasıdır.
 

Çəkinin qorunması və geri alınmamasında fiziki aktivliyin rolu barədə çox sayda hesabatlar mövcuddur. Xəstəlik riskini azaltmaq üçün çəkinin ən az 5-10% azaldılması vacibdir. Kilolu və piylənmədən əziyyət çəkənlər üçün həftədə ən azı 150 dəqiqə orta səviyyəli aktivlik tövsiyə olunur. Uzunmüddətli çəki itkisi üçün isə həftədə 200-300 dəqiqə orta səviyyəli aktivlik və ya 2000 kalori və daha çox enerji sərf edən fiziki fəaliyyət məsləhət görülür.

Piylənmədən necə qoruna bilərik?
 

TV və kompüter qarşısında keçirilən zamana məhdudiyyət qoyulmalı, həmin vaxt ərzində qəbul edilən qidaların miqdarı azaldılmalıdır.

Bu müddətlər gəzinti və qaçış kimi aktivliklərlə əvəz olunmalıdır.
 

Əgər evdə çox zaman keçirirsinizsə, televizora baxarkən sadə hərəkətlər etməklə daha aktiv ola bilərsiniz.
 

Əgər iş rejimi oturaqdırsa, qəbul edilən kalorilər azaldılmalı və işdənkənar vaxtlarda mümkün qədər çox hərəkət edilməlidir. Məsələn, işə piyada getmək və ya avtomobili uzaq yerə park edib qalan yolu piyada getmək olar.
Bu yolda necə motivasiyalı qala bilərik?

Yaxın bir dostla birgə idmana başlamaq, aktivliyin bir parçası olmaq daha effektiv nəticə verə bilər. Axşamlar yorğunluq bəhanəsi ilə idmandan yayınmaq cazibədar görünsə də, bu dövrəni qırmaq öz əlimizdədir. Səhər tez qalxaraq və ya nahardan sonra gəzintiyə çıxaraq özümüzə uyğun vaxtlar tapa bilərik. Bəzən enerjiniz azala bilər, amma qərarlı olduğunuz müddətdə bədəniniz də bu qərara uyğunlaşacaq.

Əminə Bayramova