Kremlin “hüquqları” və ya köhnə ssenari yenidən gündəmdə

Rusiya Avropaya Ukraynanın gələcəkdə mümkün bölünməsinin müzakirəsini təklif edir

Rusiya Xarici Kəşfiyyat Xidmətinin direktoru, eyni zamanda, Rusiya Tarix Cəmiyyətinin sədri olan Sergey Narışkin Polşa, Macarıstan və Slovakiya nümayəndələri ilə Ukraynanın gələcəkdə mümkün bölünməsinin müzakirəsini təklif edib. Amma təbii ki, belə “dialoqlar”da Baş nazirlər - Viktor Orban və ya Robert Fiko kimi rəsmi nümayəndələr iştirak etməyəcəklər. Axı bunun onlar üçün ciddi siyasi nəticələri ola bilər. Xüsusilə, Avropa ölkələrindən təkcə tənqid deyil, həm də Kremllə əməkdaşlıq və mümkün maliyyə məhdudiyyətləri ilə bağlı açıq ittihamlar səslənir.

Əslində Rusiyanın Ukraynaya qarşı müharibəsinin hibrid mərhələsinin başlanğıcından, 2014-cü ildən etibarən Rusiya Krımda bu model, bu ssenari üzərində işləyir. Ruslar öz “hüquqlarını” əsaslandırmaq üçün konkret olaraq Avropa ölkələrinin, Qərbdə olan müxtəlif qeyri-hökumət təşkilatlarının, qondarma tarixçilərin və s. nümayəndələrini cəlb etməklə hansısa “dəyirmi masalar”, “konfranslar” təşkil etməyə çalışırdılar, ərazinin qanunsuz ilhaqının “qanuni” olduğunu sübut etmək istəyirdilər.

Nəzərinizə çatdırım ki, o vaxt hələ sağ olan rusiyalı siyasətçi Vladimir Jirinovski, eləcə də Kremlin “səsi” kimi çıxış edən Rusiya hakimiyyətinin digər nümayəndələri “Ukraynanın parçalanmasına” və “tarixi torpaqların” nəinki Rusiyaya qaytarılmasına çağırış edirdilər, həm də Polşa, Macarıstan və Zakarpatiya - Rumıniya ilə bağlı iddialar vardı... Və bu modelin heç işə yaramadığını söyləmək olmaz – Rusiyanın müxtəlif "müzakirələrə" dəvəti marjinal siyasi hərəkatların və partiyaların nümayəndələri tərəfindən məmnuniyyətlə qəbul edilirdi.

Məsələn, 2014-cü ildə işğaldan sonra Krıma “Almaniya üçün Alternativ” təşkilatının nümayəndələri, adları “tarix” sözünün daxil olduğu bəzi ictimai təşkilatlar, bəzi kiçik icmaların nümayəndələri, Aİ ölkələrindən yerli şura üzvləri və s. bu “müzakirələrə” qatıldılar. Yəni prinsipcə, bütün bunlar artıq baş verib.

Eyni Macarıstanda və ya Polşada əhalinin bir hissəsi (adətən yaşlı nəslin nümayəndələri) ruslar kimi imperiya keçmişini xəyal edir, “öz” imperiyalarının qaytarılmasını, genişlənməsini, bərpasını istəyir. Və bu, Orban kimi bəzi Avropa siyasətçilərinə seçki kampaniyaları zamanı bundan istifadəyə imkan verir. Yeri gəlmişkən, məhz buna görə o, milli azlıqların hüquqları, dil siyasəti və s. ilə bağlı Ukraynanın daxili siyasətinə fəal şəkildə müdaxilə edir. Axı bəzi seçicilərdən buna tələb var.

Eyni zamanda, Avropa ölkələrindəki rus agentləri Rusiya Federasiyasına lazım olan rəvayətləri fəal şəkildə dəstəkləyir, yayır və lazımi informasiya mənzərəsini yaradırlar. Kreml uzun müddətdir ki, Avropa cəmiyyətində nifaq salmağa çalışır ki, tərəzini öz xeyrinə çevirsin və ya heç olmasa Avropa ictimai rəyini “hər şey o qədər də aydın deyil” kimi dəyişdirsin.

Bəs Rusiya üçün bir daha “tarixi torpaqlar” və bu torpaqların “ədalətli bölgüsü” haqqında danışmaq nə üçün vacibdir? Rezonans səbəbiylə. Çünki bu, bu hekayənin o cümlədən Avropa mediasında yayılmasına imkan verəcək. Deyirlər, görürsünüz, bu mövzunun müzakirəsində müxtəlif ölkələrin “rəsmi” nümayəndələri, alimləri, ekspertləri iştirak edir və müvafiq olaraq, Rusiyanın bu ərazilərdə həqiqətən müəyyən “hüquqlarının” olması ilə razılaşırlar. Yəni Rusiya Qərb cəmiyyətlərində atdığı addımlar üçün əsasların olması fikrini kökləmək üçün bəzi “nəticələr” və psevdoekspertlərin və psevdoanalitiklərin açıqlamalarını təkrarlayacaq. Baxmayaraq ki, bu, həm beynəlxalq hüquqa, həm də tarixi faktlara tamamilə ziddir.

Müəllif: Maksim Yali -  Ukrayna Strateji Kommunikasiyalar və İnformasiya Təhlükəsizliyi Mərkəzinin analitiki.

Mənbə: UNİAN

Tərcümə AYNA-ya məxsusdur.